چکیده:
پژوهش حاضر تلاشی برای دستیابی به کیفیت اجرای علنی مجازاتها در فقه و حقوق کیفری افغانستان با رویکرد به چالشها و موانع میباشد. اجرای علنی در این عنوان به مفهوم آشکار و هویدا بودن مجازات، در محل خاص بدون ممانعت برای حضور افراد است. این معنا با مفهوم اجرای مجازات در انظار و ملاعام تفاوت دارد و اجرای علنی مجازات، لزوما به صورت اجرای کیفر در ملاعام نیست. مجازاتها در واقع ضمانت اجرای تحقق عدالت، تامین و حفظ امنیت در جامعه است. با وجود این، تحقیر و رسواکنندگی مجرم، لازمه مجازات و جزای ناقضان هنجارهای اجتماعی است. این رسوایی و تحقیر به دلیل ارتکاب جرم است که به دنبال آن، واکنش اجتماعی و سرزنش عمومی را در پی دارد. کرامت انسانی هر فرد مادامی که به انسانیت ملزم باشد و مرتکب جرم نشود مخدوش نمیشود. از نگاه جرمشناسی اجرای علنی مجازات دارای آثار مثبت و پیامدهای زیادی است و اجرای غیرعلنی مجازات تنها نظریه برگزیده در جرمشناسی نیست. اسلام نیز با اجرای علنی مجازات موافق است؛ چه اینکه طبق آیات قرآن و روایات معصومین ع ، قابل اثبات است. بررسی پیشینه مجازاتها و اجرای علنی آنها از دوره انتقام جویی تا عصر حاضر نیز نشان میدهد اینگونه مجازات، اختصاصی به زمان و مکان خاصی نداشته است. مکاتب مختلف فلسفی، اخلاقی و حقوقی از گذشته تاکنون، تنها موجبات تاسیس مدلها یا الگوهای متعددی را فراهم نموده اند که گاه تنها بیش از یک قرن، راهبرد حاکم بر سیاستهای اصلاح و تربیت افراد جامعه بودهاند، اما تغییر تدریجی در سیاست جنایی کشورها، از اجرای مجازات در ملاعام به مجازات علنی محدود، نتیجه کاربست اندیشه و بررسی نتایج حاصله از آن و فهم دقیقتر از اهداف مجازات بوده است. در حقیقت اجتناب قانونگذار افغانستان از اجرای علنی مجازات، حذف مجازاتهای حدی، قصاص، شلاق، رجم و سنگسار از سیاهه قوانین جزایی افغانستان و رویکرد حداقلی به اجرای مجازات اعدام به منظور پرهیز از حواشی رسانه ای و چالشهای بین المللی و حقوق بشری است.