چکیده:
چکیده تمبر پستی اثری هنری و سفیری کوچک است که حامل زیبایی و آفرینش انسانی است و وظیفۀ انتقال فرهنگ کشورها را به دورترین نقاط جهان برعهده دارد. ترکیببندی مهمترین عامل در شکلگیری اثر تصویری است؛ چون با برقراری رابطۀ درست و منطقی بین عناصرِ اثر به بیان ذهنیات هنرمند میپردازد و فهم اثر را برای مخاطبان آسان میکند. هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین چارچوبی برای شناخت هرچه بهترِ تمبرهای دورۀ معاصر (با تکیه بر مجموعۀ اهدایی محمود کاظمی) ازنظر مفاهیم زیباییشناسی و طبقهبندی آنها ازنظر مباحثی چون موضوع، مضمون و ترکیببندی است. روش/ رویکرد پژوهش: روش این تحقیق بر مبنای ماهیت توصیفی (تحلیلی) و تاریخی است. شیوۀ گردآوری اطلاعاتْ میدانی و کتابخانهای و جامعۀ آماری آن 93 تمبر دورۀ جمهوری اسلامی ایران از مجموعۀ اهدایی محمود کاظمی موجود در کتابخانه و موزۀ ملی ملک است. روش نمونهگیری غیرتصادفی (انتخابی) و روش تجزیهوتحلیل اطلاعاتْ کیفی و کمی است. یافتهها و نتایج پژوهش:تمبرهای دورۀ جمهوری اسلامی بر مباحث فکری خاصی توجه دارد و بیشتر براساس مناسبتهای انقلابی و رویدادهای سیاسی چاپ شدهاند. موضوع سیاسی با ترکیببندی مثلثی در تمبرهای جمهوری اسلامی بیشتر استفاده شدهاست؛ زیرا مثلث رمز مراتب سهگانهی معارف روحانی است؛ مراتبی که استقرار اسلام بر پایهی آنهاست.
Purpose: To gain an insight into the political, social, and cultural development in Iran by identifying the themes and aesthetics of postal stamps issued since 1979. Method and Research Design: 93 frames of stamps were analyzed from the point of view of subject, theme, and design. Findings and Conclusion: Politics and religion are dominant subjects in all the 93 frames. The themes follow events in a chronological order. Triangle design seems to indicate the three stages of Islamic spirituality.