چکیده:
فناوری نوین سلولهای بنیادی، ازجمله پیشرفتهترین فناوریهای کنونی جهان است که چالشهای فراوانی را فراروی سیاستگذاران قرار داده است. بهرغم تلاشهای زیادی که در چهارچوب سازوکارهای رسمی و غیررسمی صورت گرفته، متأسفانه قوانین در این حوزه نیز نیازمند طرح جدی و ضمانتاجرای مؤثر است. در این خصوص، الگوپذیری و بررسی قوانین جامع و رویه قضایی کشورهای توسعهیافته و صاحب نظام حقوقی مدون و سازمانیافته میتواند در تهیه پیشنویس قانون مورد نیاز کشور مؤثر واقع گردد تا بدین ترتیب، ضمن بومیسازی مؤلفههای مربوطه و متناسب با ارزشهای فرهنگی و اخلاقی کشور، به بیان چالشهای موجود و راههای برونرفت از آن پرداخته شود. بنابراین، این پژوهش طی یک مطالعه توصیفی-تحلیلی با استفاده از روش کتابخانهای و اسنادی، ضمن تحلیل محتوایی قوانین کشور انگلیس، راهبردهای نظام حقوق کیفری کشور یادشده را در حوزه فناوری سلولهای بنیادی مورد مداقه قرار داده و استانداردهای قابل اعتنایی را در حوزه مجازات جرائم مربوط به سلولهای بنیادی مشاهده کرده است. بر اساس نتایج پژوهش پیش رو، پیشنهاد گردید که سیاستگذاران در راستای قانونمند ساختن تحقیقات فناوری سلولهای بنیادی، ضمن تدوین قانون سلولهای بنیادی، تعیین رفتارهای ممنوعه در قبال جرائم مربوطه و ضمانتاجراهای کیفری مناسب برای مرتکبین این رفتارها، به تشکیل نهادهای ذیصلاح قانونی برای نظارت بر فعالیتهای یادشده و کنترل آنها تأکید نمایند.
New stem cell technology is one of the most advanced technologies in the present world has put a lot of challenges to policymakers. Despite many efforts in the framework of formal and informal arrangements have done, unfortunately the rules in this issue also require a serious plan and effective enforcement guarantee. In this case, modeling and reviewing comprehensive laws and the judicial process of developed countries can be effective in drafting the required country code, by that, while localizing the relevant components and cultural and moral values which are in line of the country, by expressing the existing challenges and the ways to get out of them. Accordingly, present study in a descriptive-analytical study by using library and documentary method while analyzing the concept of England laws have been applied criminal law system strategies of the above mentioned country in the field of stem cells technology and observed significant standards in the field of stem cells punishment. According to the result of the present research it has been suggested to policy makers in order to legitimize researches of stem cells technology to formulate "stem cells law" and determine banned behaviors against relevant crimes and guarantee of criminal offenses for crime offenders and also emphasis on the formation of legal entities in order to control and supervising mentioned activities.
خلاصه ماشینی:
بنابراین، این پژوهش طی یک مطالعه توصیفی-تحلیلی با استفاده از روش کتابخانهای و اسنادی، ضمن تحلیل محتوایی قوانین کشور انگلیس، راهبردهای نظام حقوق کیفری کشور یادشده را در حوزه فناوری سلولهای بنیادی مورد مداقه قرار داده و استانداردهای قابل اعتنایی را در حوزه مجازات جرائم مربوط به سلولهای بنیادی مشاهده کرده است.
بر اساس نتایج پژوهش پیش رو، پیشنهاد گردید که سیاستگذاران در راستای قانونمند ساختن تحقیقات فناوری سلولهای بنیادی، ضمن تدوین قانون سلولهای بنیادی، تعیین رفتارهای ممنوعه در قبال جرائم مربوطه و ضمانتاجراهای کیفری مناسب برای مرتکبین این رفتارها، به تشکیل نهادهای ذیصلاح قانونی برای نظارت بر فعالیتهای یادشده و کنترل آنها تأکید نمایند.
2 مراکز پژوهشی و درمانی سلولهای بنیادی باید مجوز فعالیت خود را برای تولید، نگهداری، ایجاد و استفاده از رویان با هدف پژوهش، از نهادی دریافت کنند که بر اساس قانون باروری انسانی و جنینشناسی مصوب 1990 تأسیس شده است.
لذا فاصله كشورمان در این مورد با كشورهای پیشرفته چندان زیاد نیست و طی سالهای اخیر نیز پیشرفت گستردهای در این حوزه داشته است، 4 اما آنچه از منظر حقوقی مهم به شمار میآید، پویایی نظام حقوقی در قبال پیشرفتهای زیستپزشکی است؛ درحالیکه شاهد پیشرفتهای چشمگیر پزشکی در کشور هستیم، اما متأسفانه قوانین ما نتوانسته است همسو و همراه با این تحولات و پیشرفتهای روزآمد علوم پزشکی، حرکت نماید و قانون مشخصی در رابطه با استفاده از سلولهای بنیادی جنینی در تحقیقات موجود نیست و موضع حقوق ایران در خصوص اتخاذ سیاست کیفری و حتی ضمانتاجرای مدنی و اداری در پژوهشهای علمی بهروشنی نمایان نیست؛ زیرا تاکنون قانونی خاص در مورد ضوابط و مقررات پژوهشهای زیستپزشکی و ضمانتاجرای آن به تصویب نرسیده است.