چکیده:
این روزها، کرونا ویروس و سیر صعودی افزایش تعداد مبتلایان و کشتههای آن، اذهان عمومی کشورهای جهان را به خود مشغول کرده است. از همان ابتدای شیوع آن در چین، سپس در سراسر جهان تحلیلهای زیادی درباره بیولوژیکی بودن آن منتشر شد که کرونا ویروس یک جنگ بیولوژیکی و مصداق بیوتروریسم است. چراکه پیامدها و گستره بیوتروریسم به گونهای است که میتواند منابع حیاتی یک کشور را به نابودی بکشاند. به همینمنظور امروزه به شدت مورد توجه مراکز راهبردی نظامی، سیاسی، دفاعی، اقتصادی و بهداشتی جهان قرار گرفته است. پژوهش پیشرو با هدف «بررسی وضعیت مقابله با بیوتروریسم کروناویروس در قوانین داخلی و اسناد بینالملل» با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانهای– اسنادی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که در نظام حقوقی ایران جرم مستقلی تحت عنوان بیوتروریسم به عنوان جرم اصلی وجود ندارد، اما در قوانین متعدد جلوههایی از مفهوم تروریسمزیستی یافت میشود که به دلیل سرعت عمل کند قانونگذار، نبود نگاه افتراقی به بیوتروریسم، ضعف ضمانت اجرا و غیره سازکارهای مبارزه با آن، کارآمد و بهروز نیست به طوریکه نیازمند بررسی و تصمیمگیریهای جدید است. در اسناد بینالمللی نیز تدابیری که برای مبارزه با آن اندیشیده شده نیاز به تکمیل و اصلاح قوانین بینالمللی از لحاظ داشتن ضمانت اجرای قوی و پیشبینی یک سیستم راستیآزمایی کارآمد و فنی، لازم و ضروری به نظر میرسد.
These days, the coronavirus and the rising number of infected people and its deaths have preoccupied the public in the world. From the beginning of its spread in China, and then around the world, a lot of analysis has been published about its biological nature, and Coronavirus is a biological warfare and an example of bioterrorism. The main question is, if the hypothesis of a biological war against our country is proved, what are the legal levers to deal with it in domestic law and international documents? Leading research has been conducted with the aim of "examining the state of coping with Coronavirus bioterrorism in domestic law and international documents" using descriptive-analytical methods and data collection in a library-documentary manner. The results showed that in the Iranian legal system, there is no independent crime under the heading of bioterrorism as the main crime, but in various laws there are manifestations of the concept of bio-terrorism that due to the speed of the legislature, lack of differentiated view. Bioterrorism, the weak guarantee of the implementation of anti-Semitism mechanisms, is not as effective as it needs to be in new research and decision-making. The need to complete and improve international measures also seems necessary in terms of having a strong implementation guarantee and anticipating an effective and technical truth-testing system
خلاصه ماشینی:
سوال اساسی این است که در صورت اثبات فرضیه بروز یک جنگ بیولوژیک علیه کشورمان ، اهرم های قانونی مقابله با آن در حقوق داخلی و اسناد بـین المللـی کـدام است ؟ پژوهش پیش رو با هدف «بررسی وضـعیت مقابلـه بـا بیوتروریسـم کرونـا- ویروس در قوانین داخلی و اسناد بین الملل » با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای– اسنادی انجام گرفته است .
اما سوال اساسی این است که در صورت اثبات فرضیه بروز یک جنگ بیولوژیـک علیـه کشورمان ، اهرم های قانونی مقابله بـا آن کـدام اسـت ؟ سـازوکارهای قـانونی مبـارزه بـا بیوتروریسم در اسناد بین المللی چیست ؟ نوشتار پیش رو، ابتدا به بررسی اجمالی وضعیت مبارزه با سلاح های بیولوژیک در اسـناد بین المللی میپردازد، ســپس ایــن موضـوع را در قـوانین و مقـررات داخلـی بررسـی میکند.
قانون مجازات اسلامی مصوب ١٣٩٢ مبارزه با بیوتروریسم نخستین بار به طور صریح در این قانون پیش بینی گردیـده اسـت ، در ماده ٢٨٦ آمده است ، هرکس به طور گسترده ، مرتکب پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا معاونت در آن ها گردد به گونه ای که موجب اخلال شـدید در نظـم عمـومی کشور، ناامنی یا ورود خسارت عمده به تمامیـت جسـمانی افـراد یـا امـوال عمـومی و خصوصی در حد وسیع گردد مفسد فیالارض محسوب و به اعدام محکوم میگردد.