چکیده:
امروزه نظام بانکی نقش مهمی در اقتصاد ایفا مینماید؛ در واقع بانکها، مؤسسات خدماتی هستند که ضمن جمعآوری سپردهها، نسبت به اعطای تسهیلات اقدام مینمایند. یکی از مهمترین آسیبهای موجود در نظام بانکی، عدم مصرف صحیح تسهیلات اعطایی است، که منجر به انحراف تسهیلات میشود. انحراف تسهیلات به دلیل وجود اطلاعات نامتقارن قبل و بعد از اعطای تسهیلات در عقود مشارکتی و عقود مبادلهای رخ میدهد.در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی انحراف تسهیلات اعطایی در مناطق 32 گانه بانک (الف) طی سالهای 1394-1386و همچنین به تفکیک عقود مشارکتی و عقود مبادلهای پرداخته میشود. نتایج حاکی از آن است که طی این سالها علیرغم افزایش تعداد و مبلغ تسهیلات پرداختی به متقاضیان، تعداد پروندههای بدون نظارت و در نتیجه انحراف تسهیلات به شدت کاهش یافته است.
Nowadays, banking system plays an important role in the economy. In fact, the banks are the service institution that their main task is collecting deposit and lending the credits. One of the principal challenges to the banking system is the improper allocation of credit, which induces credit diversion. The credit diversion occurs due to asymmetric information before and after the lending credit in the partnership and exchange contracts. In this study, we examine credit diversion in 32 areas within the bank A during 2007-2016 with a descriptive-analytical approach. The results show that over these years despite the increase in the number and amount of the credit, the number of cases of credit diversion without supervision greatly reduced.
خلاصه ماشینی:
در اين مقاله با روش توصيفي-تحليلـي بـه بررسـي انحـراف تسـهيلات اعطـايي در منـاطق ٣٢ گانـه بانـک (الـف ) طـي سال هاي ١٣٩٤-١٣٨٦و همچنين به تفکيک عقود مشارکتي و عقود مبادله اي پرداخته ميشود.
بـه بيـان دقيـق تـر، بانـک هـا و مؤسسـات مـالي از يـک سـو سرمايه هاي ريز و درشت اشخاص ، خانوارها و مؤسسات را گردآوري و از سوي ديگر، با اعطاي تسهيلات يا تخصيص منابع آن ها را در اختيار فعالان اقتصادي قرار داده و از ايـن طريـق زمينـه را براي رشد و توسعه اقتصادي کشور فراهم مينمايند.
1. Asymmetric information در بانکداري اسلامي به دليل استفاده از قراردادهاي مختلف براي اعطاي تسهيلات و بـه دليـل وجود اطلاعات نامتقارن در اقتصاد، بانک هـا همـواره بـا مشـکلاتي چـون انتخـاب بـد١ و مخـاطره اخلاقي ٢، که منجر به انحراف تسهيلات ميشود، مواجه هستند.
بنابراين بانک ها اطلاعات کـافي از ميزان ريسک مشتريان خود (يا اطلاعـات خـود مشـتريان ) نـدارد؛ يـا بـه عبـارت ديگـر، مشـکل اطلاعـات نامتقـارن وجـود دارد کـه ايـن اطلاعـات نامتقـارن مـانعي در جهـت تخصـيص کارامـد تسهيلات بانکي به متقاضيان مختلف است که منجر به انحراف تسهيلات بانک ها مـيشـود.
در اين سال به طور کلي، ٠/٣ درصـد انحـراف از تسهيلات وجود داشته اسـت ؛ کـه بيشـترين ميـزان انحـراف بـراي منطقـه ٣٢ معـادل ٢/٣ درصـد وکمترين ميزان انحراف حدود صفر بوده است که مربوط به مناطق ٣٠ و ٣١ ميشود.
با استفاده از آمار مربوط به مناطق ٣٢ گانه در اين سال هـا، مـيتـوان ميـزان تسـهيلات اعطـايي و ميزان انحراف آن را به صورت کلي براي ايـن بانـک را محاسـبه کـرد؛ کـه در جـدول شـماره (٢) و نمودار شماره (١) آمده است .