چکیده:
در اندیشه کینزی رجحان و پاداش نقدینگی پول در کنار وظیفه معاملاتی آن، عاملی برای کنز و نگهداری پول است. نگهداری پول باانگیزه سفتهبازی و احتیاطی حاوی اثر رکودی با منشأ پولی بر اقتصاد خواهد بود. این دیدگاه توسط اقتصاددان ژاپنی« اونو» در قالب اقتصاد خرد و بهینهسازی پویای ریاضی تبیین شده است. در این بیان مثبت بودن مطلوبیت نهایی پول معیاری برای رکود مزمن پولی است. این مقاله با بهرهگیری از الگوی رشد درونزا و بهینهسازی پویا با فرض تابع مطلوبیت با ریسک گریزی نسبی ثابت، به بررسی رکود مزمن پولی در اقتصاد ایران میپردازد. مقاله در گام اول به تخمین نرخ بهره واقعی و کششهای بین زمانی مصرف و پول پرداخته است. در گام دوم، ضرایب تابع مطلوبیت تصریحشده شامل نگهداشت پول (شامل پول و شبه پول) و مصرف با روش گشتاورهای تعمیمیافته برای دوره زمانی 1353 تا 1391 تخمین زده میشود. نتایج حاصل از این تخمین نشان میدهد که مطلوبیت نهایی حاصل از پول و شبه پول در اقتصاد ایران مثبت است. بر این مبنا رکود در اقتصاد ایران میتواند منشأ پولی داشته باشد. درعینحال تعریف ابداعات پولی ازجمله پول الکترونیک بهعنوان متغیر مجازی، میتواند ضرایب تخمین را بیمعنی نماید.
The notion of Liquidity Preference has become generally used in the literature on Keynesian monetary economics. Highly liquid with If the speculative or the precautionary motive leads to people hold liquid in high level, It induces persistent or chronic stagnation. If marginal utility of Money is positive, it will be a measure for the monetary stagnation. In this paper, the stagnation of Iran’s economy is examined by using Endogenous Growth Model and dynamic optimization approach with relative risk aversion assumption. In the first step, we estimate real interest rate and elasticity of the consumption and elasticity of the money as variables that have main roles in the final model. In the second step, coefficients of the money and consumption in the utility function are estimated during 1975- 2013 with using Generalized Method of Movement (GMM). The results find the evidence that confirms the Keynesian monetary stagnation. However, change in the definition of money from Fiat Money and Credit to Electronic Money influence on the result.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله با بهره گيري از الگوي رشد درون زا و بهينه سازي پويـا بـا فـرض تابع مطلوبيت با ريسک گريزي نسبي ثابت ، به بررسي رکود مزمن پولي در اقتصاد ايران ميپـردازد.
در گام سـوم ، بـا اسـتفاده از نتـايج بهينه سازي الگوي رشد درون زا، مدل نهايي براي داده هاي اقتصاد ايران (١٣٥٣-١٣٩١) از طريق روش گشتاورهاي تعميم يافته ١ (GMM)، تخمين زده شده است .
مطالعات داخلي درزمينه پول در الگوي رشد درون زا، الگوي تعادل عمـومي تصـادفي، الگوهـاي اقتصادسنجي و نيز توجه به نقش پول الکترونيک در داده هاي آماري، پژوهش هـاي مختلـف کشـوري انجام گرفته است که ميتوان به طور نمونه به مقالات زير اشاره کرد: جعفري صميمي و همکاران (١٣٩٣) اثر تکانه هاي پولي را بر تورم و توليد در يک الگـوي تعـادل عمومي پوياي تصادفي تحليل ميکند و تأثير اوليه تکانه پولي را بر مخارج دولـت و توليـد غيرنفتـي و تورم مثبت ارزيابي ميشود.
براي نشان دادن ديدگاه «اونو» در اين بخش ، حالت هاي نرخ بهره به وسيله رفتارهاي فرمولـه شـده خانوار در يک اقتصاد پولي پويا بيان ميشود و هر خانوار به صورت بهينـه مصـرف ، پـس انـداز و سـبد 1 داراييهايش را به گونه ايي تعيين ميکنـد کـه حالـت هـاي مختلـف نـرخ بهـره (درون زمـاني و بـين زماني ٢ و نرخ بهره بازار) با واحد مشترک؛ پول برابر شوند.
در گام سوم ، با استفاده از نتايج بهينه سـازي الگوي رشد درون زا، مدل نهايي براي داده هاي اقتصاد ايران ١٣٩١-١٣٥٣ از طريق روش گشـتاورهاي تعميم يافته (GMM)، تخمين زده شده است .