چکیده:
تراز تجاری از مهمترین مباحث کلان و از محدودیتهای استراتژیک اقتصاد کلان برای کشورهای در حال توسعه میباشد. نرخ ارز، به عنوان یکی از عوامل کلیدی موثر بر تراز تجاری کشورها شناخته میشود و نوسانات نرخ ارز که نوسان قیمتهای نسبی را به دنبال دارد، با ناپایدار کردن شرایط اقتصادی و افزایش تورم موجب افزایش نااطمینانی در عرصه تجارت خارجی میشود، که از پیامدهای آن میتوان به کاهش حجم تجارت، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی اشاره کرد. در این مطالعه به بررسی تاثیر تکانههای نرخ ارز بر تراز تجاری با استفاده از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی نیوکینزی برای یک اقتصاد باز، برای اقتصاد ایران پرداخته شده است. موفقیت الگو در شبیهسازی با بررسی گشتاورهای متغیرهای مورد مطالعه با دادههای واقعی اقتصاد ایران، قابل مشاهده میباشد. با برآورد پارامترهای مدل با استفاده از روش بیزین طی دوره زمانی 1395-1368، نتایج حاصل از شبیهسازی متغیرهای مدل بیانگر آن است که شوک مثبت وارد شده از ناحیه نرخ ارز منجر به افزایش در صادارت نفتی و غیرنفتی شده است. بر اساس نتایج بهدست آمده شوک ارزی منجر به بهبود صادرات و کاهش در واردات شده و از طرف دیگر منجر به بهبود در حساب جاری و حساب سرمایه شده است.
The trade balance is one of the most important macroeconomic topics and one of the strategic macroeconomic constraints for developing countries. The exchange rate is recognized as one of the key factors affecting the trade balance of countries. Exchange rate fluctuations, which causes the fluctuations in relative prices, by destabilizing the economic conditions and increasing the inflation would lead to increase uncertainty in foreign trade market. Some of the consequences of uncertainty are the reduction of trade volume, foreign direct investment, and economic growth. In this study, a neo- Keynesian DSGE model for a small open economy is used to investigate the effect of exchange rate fluctuations on the trade balance of Iran. The success of the model in simulation is observable by studying the moments of the studied variables with the real data of Iran's economy. By estimating the parameters of the model using the Bayesian method during the period of 1990-2016, the results of simulation of the model variables indicate that the positive shock of exchange rate has led to an increase in oil and non-oil exports. Based on the results, foreign exchange shocks have led to improvement of exports and reduction in imports, on the other hand, it has led to improvements in the current account and capital account.
خلاصه ماشینی:
نرخ ارز، به عنوان يکي از عوامل کليدي مؤثر بر تراز تجاري کشورها شناخته ميشود و نوسانات نرخ ارز کـه نوسان قيمت هاي نسبي را به دنبال دارد، با ناپايدار کردن شرايط اقتصادي و افزايش تورم موجب افزايش نااطمينـاني در عرصه تجارت خارجي ميشود، که از پيامدهاي آن ميتوان به کاهش حجم تجارت ، سرمايه گذاري مستقيم خارجي و رشد اقتصادي اشاره کرد.
بايدس و فونفزاين ٢ (٢٠١١)، در مطالعه اي با استفاده از الگوي تعادل عمومي پوياي تصادفي با رويکرد کينزي جديد و با استفاده از داده هاي ٢٠٠٩-١٩٩٢ براي کشور اردن نتيجه مـيگيرنـد کـه شوک تقاضاي خارجي موجب افزايش درآمد و مصرف ميشـود، شـوک در نـرخ بهـره خـارجي موجب کاهش مصرف و توليد شده و شوک در سياست هاي پولي سبب افزايش مصرف گرديـده است و ديگر اين که الگوي مورد استفاده با فروض انعطاف پذيري قيمـت هـا و دسـتمزدها بهتـرين الگو براي کشور اردن است ، شوک تقاضاي خارجي باعـث افـزايش مصـرف و درآمـد مـيشـود، شوک در نرخ بهره سبب کاهش مصرف و توليد شده و کاهش نرخ ارز واقعي نيز باعث بهبود تراز تجاري گشته است .
٧. نتيجه گيري با توجه به اهميت پوياييهاي ترازتجاري و در نظر گرفتن نوسـانات نـرخ ارز، ايـن مطالعـه بـه بررسي الگوي تعادل عمومي پوياي تصادفي با هـدف تحليـل اثـرات تکانـه هـاي نـرخ ارز بـر تـراز تجاري ايران در قالب يک مدل اقتصاد باز کوچک پرداخته و ضمن بررسي اثر تغييرات نرخ ارز بر تراز تجاري، به بررسي اثر تغييرات متغيرهاي کلان اقتصادي نيز پرداخته شده است .