چکیده:
پژوهش حاضر درصدد تبیین نقش و کارکردهای سیاسی و اجتماعی دفاع مقدس در جمهوری اسلامی ایران می باشد.سوال اصلی پژوهش حاضر پرداختن به این سوال می باشد که کارکردهای سیاسی و اجتماعی دفاع مقدس چیست. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که دفاع مقدس ضمن تقویت ابعاد جغرافیایی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی عناصر ایرانی هویت ملی، فرصت بینظیری نیز برای احیا، بازسازی و تقویت عناصر مذهبی هویت جامعه ایران فراهم آورد. دفاع مقدس و سرمایه عاشورایی نهضت امام حسین (ع)، و نمادهای آن چون عدالت طلبی، آزادیخواهی، شهادت طلبی،مبارزه، قیام و استقامت در راه خدا و از جان گذشتگی و ایثار نقش اساسی در بسیج مردم علیه تهدیدات داخلی و خارجی، مشروعیت بخشی به نظام اسلامی و بازتولید قدرت ملی در ایران ایفا نموده است. در مجموع رویکرد این پژوهش کیفی است و برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و منابع معتبر فارسی و لاتین استفاده شده است.
The present study seeks to explain the role and political and social functions of the sacred defense in the Islamic Republic of Iran. The main question of the present study is to address the question of what are the political and social functions of the sacred defense. The findings of the present study show that the holy defense, while strengthening the geographical, social, historical and political dimensions of the Iranian elements of national identity, also provided a unique opportunity to revive, reconstruct and strengthen the religious elements of the Iranian society. The holy defense and Ashura capital of Imam Hussein (AS) movement, and its symbols such as justice, freedom, martyrdom, struggle, uprising and perseverance in the way of God and sacrifice and self-sacrifice play a key role in mobilizing people against internal and external threats, legitimacy It has played a part in the Islamic system and the reproduction of national power in Iran. In general, the approach of this research is qualitative and for collecting information, the library method and valid Persian and Latin sources have been used.
خلاصه ماشینی:
ثبات نظام سیاسی یک حکومت جز با نفوذ هر چه بیشتر که خود از مشتقات مشروعیت می باشد در اذهان و افکار عمومی ممکن نمی شود و در این میان استفاده از آین ها،نمادها،اسطوره ها و مناسک های دفاع مقدس به عنوان ابزارهایی که در جان و روح جامعه رسوخ کرده و به باورها و اعتقادات دینی وارزشی آن جامعه تبدیل شده است برای گسترش ثبات سیاسی و حفظ وضع موجود یا تغییر وضع موجود به وضع مطلوب و برقراری همبستگی اجتماعی می تواند کمک بسیار بزرگی برای اداره کنندگان نظام باشد( اخترشهری،١٣٨٥: ٤٢٧).
انقلاب اسلامی در ایران و دفاع مقدس ، هر دو بر پایۀ منابع فرهنگی و انسانی قدرت و بسیج نیروهای اجتماعی شکل گرفتند و توانستند بر نظام ها و قدرتهای تا بن دندان مسلح غلبه نمایند و پویایی و بالندگی آن موجب شده است مرزهای جغرافیایی را در نوردیده و موجب دگرگونی های عمیق سیاسی و اجتماعی در مناسبات بین المللی و خلق ژئوپلیتیک جدید در جهان اسلام و به ویژه خاورمیانه شود.
١-٢- حفظ استقلال و تمامیت ارضی در ٢٢ سپتامبر ١٩٨٠، صدام به ارتش خود دستور دارد تا به ایران حمله کند و انتظار یک پیروزی سریع و آسان را داشت تا از این طریق به قدرت ارشد خلیج فارس و جهان عرب تبدیل شود و با جبران شکست اعراب در برابر اسرائیل ،اعتبار و پرستیژ خود را تقویت کند اما محاسبات وی اشتباه از آب درآمد و با یک جنگ خونین هشت ساله مواجه شد که برای هر دو کشور بسیار هزینه بر و خسارت بار بود.