چکیده:
نظریۀ امر الهی یکی از انواع نظریه های وظیفه گرایانه اســت که تقریرهای متعددی دارد. ســنت های یهودی ، مســیحی و
اســلامی با توجه به صــفاتی که در متون مقدس و مباحث کلامی خود برای خدا اثبات کرده اند، تفاســیر مختلفی از امر
خدا و رابطۀ امر اخلاقی و امر الهی ، به صــورت منطقی و ضــروری یا به ضــرورت متافیزیکی و اخلاقی ، ارائه کرده اند.
تبیین ارتبـاط میان امر دینی و اخلاقی و تقدم دین بر اخلاق تنســـیق های مختلفی میطلبد، تا در نهایت ، نوع خاصـــی از
تقدم ، به صـورت تاریخی، مابعدالطبیعی، معرفت شـناسـی و مفهومی یا معناشـناسـانه ، توجیه شـود. نظریۀ امر الهی رابرت
آدامز یکی از نمونه های اصـلاح شـدة نظریۀ امر الهی در دوره معاصـر است که با تکیه بر یک اصل متافیزیکی که ریشه
در تلقی خاص ارتباط انســـان با خداوند دارد، تلاش دارد تا ضـــعف ها و کاســـتی های نظریه های ابتدایی امر الهی را به
نحوی بـازســـازی کنـد و تقدم معناشـــناختی زبان دین بر اخلاق را توجیه نماید. این رویکرد با توجه به الزام اخلاقی و
مفاهیمی از این دسـت شـکل گرفته اسـت و تلاش نموده تا با اصلاح مواضع معناشناختی از نظریۀ امر الهی دفاع کند. از
این منظر، از نظر اخلاقی، عملی نادرســـت اســـت که تنها و تنها در مقابل امر یا ارادة الهی قرار گیرد. مشـــروعیت این دستورات نیز ناشی از فرمان خدای عشق است که رابطۀ خاصی میان او و فرد متدین وجود دارد.
The divine command theory is one of the most well-known deontological ethics theories that has always numerous interpretations. The interpretations of the Judeo-Christian and Islamic traditions of the command of God are according to the attributes that each religion has proved in its sacred texts and theological discussions. They consider the relationship between the moral and the divine as logical and necessary or as metaphysical and moral necessity. Explaining the relationship between the religious and moral command and the precedence of religion over morality requires various arrangements to finally justify a particular type of precedence historically, metaphysically, epistemologically, and conceptually or semantically. The divine command theory of Robert Adams is one of the modified examples of the theory of divine command in the contemporary period, which tries to reconstruct the weaknesses and shortcomings of the basic theories of divine command and justify the semantic precedence of religion over morality by relying on a metaphysical principle rooted in the particular conception of man's relationship with God. This approach has been formed according to the moral obligation and such concepts and has tried to defend the divine command theory by correcting semantic positions. From this point of view, in the obligation arising from wrong, an action is wrong only if it opposes the divine command or the divine will. The legitimacy of these commands also stems from the command of the God of love, which is a special relationship between the religious person and God.
خلاصه ماشینی:
com تقدم معنا شناختي دين بر اخلاق در نظريۀ امر الهي رابرت آدامز/ عليرضا ضميري، احمد فاضلي ٦٥ مقدمه يک سـئوال مهم در فلسـفۀ اخلاق اين است که مفاهيمي چون : خوبي ١ و بدي ٢ اخلاقي ، يا به تعبيري الزامات اخلاقي ، از کجا ناشي شده اند؟ آيا آنها معاني مستقل و في نفسه دارند و يا اين که تحت عنواني خاص معنادار مي شوند؟ آيا قوانين و قراردادهاي اجتماعي آنها را به وجود آورده اند و يا آنها از عقل خودبنياد يا از اوامر الهي ناشـــي مي شـــوند؟ هدف اين نوشتار آن است که به اين پرسش ها با توجه به مباني معناشناسانه رابرت آدامز٣ و تفسير خاص او از خطاي اخلاقي پاسخ دهد.
معيـار بودن يک ارزش به کدام جنبه از آن اســـت ، آيا مطابقت با احکام کلي يا به نوعي مطابقت با گزاره هاي معرفتي آن اســت ؟ اين ديدگاه در اثر غلبه نوعي تفکر کلامي معتقد اســت چنين واقعيتي در گزاره هاي اخلاقي به لحاظ ارزشـــي وجود ندارد و صـرف تطابق گزاره هاي اخلاقي با قوانين کلي ديني يا الهياتي منشأ صدق و اعتبار گزاره هاي اخلاقي نيست ؛ بلکـه چيزي که در نهايت مي توان گفت اين اســـت که يک عمل محبت آميز، عمل خوبي اســـت ، نه به دليل انطباق آن با تقدم معنا شناختي دين بر اخلاق در نظريۀ امر الهي رابرت آدامز/ عليرضا ضميري، احمد فاضلي ٦٩ يک اصـل کلي اخلاقي؛ بلکه به دليل انطباق يا نزديکي آن به خداوند اسـت که هم منبع غايي و هم معيار برتري اسـت که سـاير موجودات را بايد بر حسـب آن ارزيابي کرد (٣٢٠ .
(
, 
, 
)
