چکیده:
یکیاز مسایل مطرح در روانشناسی، مقولۀ «هوش» و انواع آن است. از بین انواع هوش، «هوش هیجانی» از نمود بیشتری در ادبیّات برخوردار است. چراکه هوش هیجانی، درواقع، شناخت انسان نسبت به خودش را بازگو میکند؛ و شناخت به خود در نهایت به شناخت جهان و خدا منجر میشود. این مقوله روانشناسی پیوندی آشکار با ادبیّات دارد و ما این پیوند را در شعر عارفان از جمله عطّار نیشابوری میبینیم. بنابراین پژوهش پیشرو، مطالعهای نظری است که به شیوۀ پژوهش کتابخانهای و روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. محدوده و جامعه مورد مطالعه، منـطقالطیـر عطّار نیـشابـوری به تصحـیـح محــمدرضـا شفیعیکدکنی که توسّط انتشارات سخن منتشر شده است. باتوجّه به مطالعات در نهایت به این نتیجه دست یافتیم که از بین مؤلّفههای هوش هیجانی، بیشترین بسامد مربوط است به «خودشکوفایی» و «خودآگاهی» و زیرشاخههای آن، از جمله ارزیابی خود، اعتماد بهنفس، جرأت داشتن و بیان اعتقادات و خودفرمانی.
One of the issues in psychology is the category of "intelligence" and its types. Among the types of intelligence, "emotional intelligence" is more prominent in the literature. Because emotional intelligence, in fact, reflects man's knowledge of himself; And self-knowledge ultimately leads to knowledge of the world and God. This category of psychology has a clear connection with literature, and we see this connection in the poetry of mystics, including Attar Neyshabouri. Therefore, the present research is a theoretical study that has been done by library research method and descriptive-analytical method. Scope and community studied: Attar Neyshabouri's logic of bird, edited by Mohammad Reza Shafiei Kadkani, published by Sokhan Publications. According to the studies, we finally came to the conclusion that among the components of emotional intelligence, the highest frequency is related to "self-fulfillment" and "self-awareness" and its sub-branches, including self-assessment, self-confidence, courage and expression of beliefs and Self-regulation
خلاصه ماشینی:
قران کريم ، نهج البلاغه ، روايات و متون عرفاني – اسلامي به عنوان مهم ترين منابع علمي - اخلاقي و تربيتي اسلام ، در کنار ديگر امور زندگي ، قابليت ها و کارکرد «هوش هيجاني » را براي انسان ها يادآور شده اند تا ازطريق مديريت عواطف و هيجانات در فعاليت هاي روزمره به خصوص در تعامل با انسان ها به هدف غايي خلقت خود نزديک شوند(نهارداني ، اميني زاده ، کيوانلو،١٣٩٢: ١٤٥).
پرسش هاي پژوهش باتوجه به اين مطالب اين پژوهش با اين فرضيه که خودآگاهي و خودشکوفايي بيشترين نمود را در اشعار عطار دارد، سعي مي کند به اين سوال پاسخ دهد که از زيرشاخه هاي مؤلفه هاي هوش هيجاني کدام موارد را در شعر عطار مي بينيم ؟ پيشينه ي پژوهش -مقاله «تحليل و بررسي گام هاي روان شناختي در منطق الطير با استناد به روان شناسي تحليلي يونگ ».
«هوش هيجاني » با شناخت فرد از خود و ديگران ، ارتباط با ديگران ، سازگاري و انطباق با محيط پيرامون که براي موفق شدن در برآوردن خواسته هاي اجتماعي لازم است ، ارتباط دارد(به نقل از حسينيان و همکاران ، ١٣٩٠: ٨٩).
1- Intelligency Emotional وي سـينگر ٢ هوش هيجاني را اين گونه تعريف مي کند: هوش به کارگيري عاطفه و احساس در جهت هدايت رفتار و افکار، ارتباط مؤثر با همکاران ، و نيز استفاده از زمان در چگونگي انجام دادن کار براي ارتقاي نتايج (قرباني و همکاران ، ١٣٨٨: ١٤٨).