چکیده:
مقاله حاضر درصـدد اسـت ضـمن توضـیح واژٔه معاهـده و عقـد و تعریـف معاهـدات
بین المللی، چگونگی اعتبار معاهدات بین المللی را بر اساس قرآن و سنت مورد بررسی قـرار
داده و با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی شرایط پذیرش قوانین در روابط بین الملل را بـر
طبق قاعده نفی سبیل تحلیل کند. مقاله پیش رو دربردارنده دو بحث اصلی است : ١- شـرایط
اعتبار معاهدات بین المللی؛ ٢- شرایط جواز نقض معاهدات و پیمان ها. با توجـه بـه مبـانی
فقهی اگر توافق یا معاهده ای بین دولت اسلامی و دیگر دولت هـا تنظـیم شـود و مـتن توافـق
مشمول قاعده نفی سبیل نباشد، پایبندی به آن معاهده لازم است . در ضـمن بررسـی شـرایط
نقض معاهده و پیمان در قراردادهای بین المللی بـر اسـاس خطابـات قرآنـی یکـی دیگـر از
اهداف نوشته پیش رو است .
تتناول هذه المقاله البحث عن فلسفه اعتبار المعاهدات الدولیه علی اساس القران والسنه، وذلک فی
سیاق توضیحها لمفرده المعاهده والعقد وتعریف المعاهدات الدولیه، حیث تعتمد المنهج التوصیفی-التحلیلی
لتقوم بتحلیل شروط قبول القوانین فی العلاقات الدولیه طبقا لقاعده نفی السبیل .
وتدور هذه المقاله فی فلک بحثین اساسین :
1- شروط اعتبار المعاهدات الدولیه.
2- شروط جواز نقض المعاهدات والعهود.
وانطلاقا من المبانی الفقهیه، فاذا نظم توافق او معاهده بین الدوله الاسلامیه وساير الدول ، ولم یکن
مضمون التوافق مشمولا لقاعده نفی السبیل ، فالالتزام بتلک المعاهده یکون واجبا.
هذا، ومن الاهداف الاخری التی تسعی الیها هذه المقاله: دراسه شروط نقض المعاهده والعهد فی
الاتفاقات الدولیه علی اساس الخطابات القرانیه.
خلاصه ماشینی:
معاهدات بين المللي و اعتبار آن از منظر فقه حکومتي 1 محمدامين مصدق طلبه سطح خارج حوزه علميه قم احمدعابدي دانشيار واستاددر س خارج حوزه علميه قم نهم – پايي و چکيده مقاله حاضر درصـدد اسـت ضـمن توضـيح واژٔە معاهـده و عقـد و تعريـف معاهـدات بين المللي، چگونگي اعتبار معاهدات بين المللي را بر اساس قرآن و سنت مورد بررسي قـرار داده و با بهره گيري از روش توصيفي- تحليلي شرايط پذيرش قوانين در روابط بين الملل را بـر طبق قاعده نفي سبيل تحليل کند.
يکي از موارد پيمان و عهد در زمان حال قراردادهاي بين المللي است که اطراف قرارداد در آن کشورهاي مختلفي هستند که حکومت هاي اسلامي هم در صورت توافق بايد به آن پايبند باشند .
در سورٔه انفال و آيات ٥٧ و ٥٨ اين سوره خداوند متعال به رسول خويش دستور ميدهد کـه به عهد خود پايبند باشد؛ ولي درصورتيکه شواهدي وجود داشت که مشرکين ميخواهنـد نقـض پيمان کنند و ترس از نقض عهد آن ها وجود دارد، پيامبر و مسلمانان پيش دستي کنند و عهدنامه را نقض کنند؛ زيرا خداوند متعال خيانت کاران را دوست ندارد.
در عصر حاضر در مورد توافق صورت گرفته بـين ايـران و غـرب در موضـوع هسته اي، زماني که رئيس جمهور آمريکا مکرر تهديد به نقض پيمان ميکند، مقام معظـم رهبـري به عنوان فرمانده کل قوا در جواب اين تهديدات ميگويد: «ما قصد نداريم که معاهـده را بـه هـم بزنيم چون پايبندي به معاهده بر اساس دستور قرآن است .
بر اساس مباني قرآني و سنت پايبندي به عقد و پيمان چه در امور شخصـي و چـه در معاهدات بين المللي لازم است و دولت هاي اسلامي بايد به معاهدات خود بـا هر کشوري پايبند باشند.