چکیده:
منطقه غرب آسیا در نیم قرن اخیر شاهد تحولات متفاوتی بوده که این تحولات مبتنی بر نزاع میان دولتهای منطقهای و نقشآفرینی قدرتهای فرامنطقهای از طریق تعیین ژاندارم برای منطقه غرب آسیا بوده است؛ اما با توجه به نقش مهمی که ایران در تحولات صورت گرفته اخیر در منطقه غرب آسیا داشته، شاهد شکلگیری نظم جدید منطقهای هستیم که در این نظم، یک قدرت منطقهای مانند ایران، از نظر میدانی قدرت بازگشت ثبات به سایر کشورهای درگیر با جنگ داخلی را داشته و توانسته تا حدودی امنیت را به منطقه غرب آسیا بازگرداند و همچنین از نظر دیپلماتیک به چنان قدرتی رسیده که میتواند سایر بازیگران منطقهای و فرامنطقهای مانند ترکیه و یا روسیه را با خود همراه کند. البته نباید از نظر دور داشت که هیچ کشوری در منطقه و حتی در جهان به اندازه ایران تحت فشار و ظلم قدرتهای جهانی قرار نداشته است و محدودیتهایی که اربابان زر و زور جهان به ایران تحمیل کردهاند، مطمئناً با آگاهی از قدرت بالقوه ایران و تلاش برای محققشدن آن در شکل مناسبات امنیتی سیاسی جدید در منطقه بوده است. بر این مبنا، پژوهش حاضر با روشی توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر دادههای کتابخانهای، تلاش کرده است تا مفهومسازی درست و قابل قبولی از تبیین جایگاه و نقش جمهوری اسلامی ایران در امنیت منطقه غرب آسیا ارائه دهد. هدف این پژوهش مشخصکردن جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا است و بر این مبنا، نتیجههای پژوهش نشان داد که ایران به عنوان یک قدرت منطقهای تا حد زیادی توانسته است با ایجاد اتحاد و همگرایی در کشورهای منطقه، امنیت منطقه غرب آسیا را تأمین نماید.
The West Asian region has witnessed various developments in the last half century, which have been based on conflicts between regional governments and the role of supra-regional powers through the appointment of gendarmes for the West Asian region. But given the important role that Iran has played in the recent developments in the West Asian region, we are witnessing the formation of a new regional order in which a regional power such as Iran, in terms of power to restore stability to other countries involved with It has had a civil war and has been able to restore some security in the West Asian region. Accordingly, the purpose of this article is to explain the position of the Islamic Republic of Iran in the security of the West Asian region. Based on this, the present applied research, with a descriptive and analytical method and based on library data, has tried to provide a correct and acceptable conceptualization of the position and role of the Islamic Republic of Iran in the security of the West Asian region. Based on this, the research findings show that Iran, as a regional power, has been able to ensure the security of the West Asian region by creating unity and convergence in the countries of the region.