چکیده:
یکی از پیامدهای جنگ اول جهانی در ایران آسیبهای اجتماعی اقشاری از شهروندان به ویژه در شهر تهران بود. بنابراین بلدیه تهران برای کاستن از بحرانها، اطفال بی سرپرست را مدیریت کرد، تعداد زیادی از زنان آواره تحت پوشش قرار گرفتند، برای تحکیم پایه های خانواده و نظارت دقیق تر بر امور چهارگانه نکاح، طلاق، ارث و مالکیت مقررات قانون سجل احوال جدی تر گرفته شد و برای کسانی که از ثبت احوال خویش خودداری میکردند، مجازاتهائی در نظر گرفته شد. تا سالهای بعدی که به مرور اداره سجل احوال، بهداریها و مدارس شبانه روزی از بلدیه منتزع شدند، وظایف مزبور برعهده این بود. بنابراین پرسش اصلی مقاله حاضر این است که نقش بلدیه در مهار آسیبهای اجتماعی در مقطع زمانی سالهای 1300 تا 1320 چه بود و این نهاد با چه ابزارهائی میخواست تقویت نهاد خانواده و فرایند کاستن از آسیبهای اجتماعی را بین اقشار فرودست اجتماعی تحقق بخشد؟ این مقاله بر اساس روش توصیفی-تحلیلی نشان میدهد که بلدیه تهران در این دوره بر اساس سیاست تمرکزگرائی و با اختیارات وسیعی که داشت، توانست تا حد زیادی برخی آسیبهای اجتماعی را مهار نماید. اما با محدود شدن اختیارات این نهاد، بحرانهای سابق کمابیش ادامه یافتند.
Social harms of a part of the citizens especially in the city of Tehran, was one of the consequences of the First World War in Iran. Therefore, the municipality of Tehran helped the orphans to reduce social crises, a large number of displaced women were covered by the social security assistances. In order to strengthen the foundations of the family and to monitoring marriage, divorce, inheritance and ownership, the provisions of the Civil Registry Law were taken more seriously, and for those who refused to register, there were many penalties. Until the following years, when the registry office, health centers and boarding schools were removed from the municipality, this institution was responsible for the process of Socialization. Therefore, the main question of this study is that what was the role of the municipality in controlling the social harms during the years between 1921 to 1941 for the process of reducing social harms among the lower social classes? Based on the descriptive-analytical method, this study shows that the municipality of Tehran in this period, according to the policy of centralism and with its wide power, was largely able to control some social disasters. But as the authority of this institution was limited, the former crises more or less continued.
خلاصه ماشینی:
بنابراين بلديه تهران براي کاستن از بحرانها، اطفال بـي سرپرسـت را مديريت کرد، تعداد زيادي از زنان آواره تحت پوشش قرار گرفتند، براي تحکيم پايـه هـاي خانواده و نظارت دقيق تر بر امور چهارگانه نکاح ، طـلاق ، ارث و مالکيـت مقـررات قـانون سجل احوال جدي تر گرفته شـد و بـراي کسـاني کـه از ثبـت احـوال خـويش خـودداري ميکردند، مجازاتهائي در نظر گرفته شد.
بنابراين پرسش اصلي مقاله حاضر اين است که نقش بلديه در مهـار آسـيبهاي اجتمـاعي در مقطع زماني سالهاي ١٣٠٠ تا ١٣٢٠ چه بود و اين نهاد با چه ابزارهـائي ميخواسـت تقويـت نهاد خانواده و فرايند کاستن از آسيبهاي اجتماعي را بين اقشـار فرودسـت اجتمـاعي تحقـق بخشد؟ اين مقاله بر اساس روش توصيفي-تحليلي نشان ميدهـد کـه بلديـه تهـران در ايـن دوره بر اساس سياست تمرکزگرائي و با اختيارات وسيعي که داشت ، توانست تا حد زيـادي برخي آسيبهاي اجتماعي را مهار نمايد.
٢. ١ پرسش اصلي، فرضيه و موضوع مقاله با توضيحاتي که داده شد، پرسش اصلي مقاله حاضر اين اسـت کـه بلديـه تهـران در فاصـله زماني سالهاي ١٣٠٠ تا ١٣٢٠ چه شرح وظايفي داشت و تفاوت و تمايز اين وظـايف بـا نـه تنها حسبيه هاي دوران ايران اسلامي، بلکه حتي با بلديه هاي عصر سپهسـالار بـه بعـد چـه بود؟ فرضيه پـژوهش ايـن اسـت کـه بلديـه در چـارچوب برنامـه بلندمـدت دولـت بـراي تمرکزگرائي و مديريت منابع انساني شهري به منظور سامان دادن رفتار اجتماعي مردم ؛ يکـي از مهمترين نهادهاي اجرائي براي انجام هدف يادشده بود.