چکیده:
پژوهش حاضر به منظور برآورد روائی و پایائی نسخه تجدیدنظرشده مقیاس اولیه کارآمدی خانواده با تکیه بر منابع اسلامی اجرا شده است. این مطالعه از نوع تحقیقات همبستگی است. و در آن به روش نمونه گیری تصادفی و خوشه ای590 نفر انتخاب شدند. شرکت کنندگان، مقیاس سنجش کارآمدی خانواده با تکیه بر منابع اسلامی را تکمیل کردند. در این پژوهش جهت بررسی روایی مقیاس، از روش تحلیل عاملی استفاده شد. تحلیل عاملی یافته ها نشانگر آن بود که فرم تجدیدنظرشده مقیاس اسلامی کارآمدی خانواده دارای هشت عامل (رعایت حقوق، رضامندی و رشد، رابطه عاطفی و کلامی، اندیشه دینی، مسوولیت پذیری و مشارکت، رفتار دینی، اعتماد و بخشش، و صداقت) می باشد. جهت بررسی پایائی مقیاس از روش بررسی همسانی درونی بوسیله آلفای کرونباخ استفاده شد. آلفای کرونباخ 96/0 به دست آمده است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت این پرسش نامه دارای روائی و پایائی بالا بوده و عوامل منسجمی از آن به دست می آید که می توان با کاربرد آن، کارآمدی خانواده را بر اساس منابع اسلامی مورد مطالعه قرار داد و در پژوهش های آتی از آن استفاده کرد.
الهدف من تدوین هذه المقاله هو تقییم مدی اعتبار وثبوت النسخه التی اعید النظر فیها حول المعیار الاولی
لکفاءه الاسره بالاعتماد علی المصادر الاسلامیه، وقد تم اجراء هذه الدراسه فی اطار بحث علمی مترابط متقوم
علی اسلوب اختیار العینه العشوايی العنقودی، حیث تم اختیار 590 شخصا کعینه للبحث ، حیث اجابوا عن استبیان
خاص لتقییم کفاءه الاسره علی اساس المصادر الاسلامیه (صفورايی 1388). ولاجل تقییم مدی نجاعه هذا
المعیار، اعتمد الباحثون علی اسلوب تحلیل العوامل وقد اشارت النتايج الی ان استماره اعاده النظر للمعیار
الاسلامی علی صعید کفاءه الاسره لها ثمانیه عوامل ، هی: (1- مراعاه الحقوق 2- الرضا والرشد 3- العلاقه
العاطفیه والکلامیه 4- الفکر الدینی 5- تحمل المسوولیه والمشارکه 6- السلوک الدینی 7- الاعتماد والتسامح
8- الصدق ). ولاجل دراسه وتقییم مدی ثبوت المعیار اعتمد الباحثون علی اسلوب التحلیل المتکافي الباطنی
بواسطه الفا کرونباخ بمستوی 0/96 واما النتايج فقد اثبتت ان هذا الاستبیان یتصف باعتبار وثبوت بمستوی عال
کما یمکن تحصیل عوامل منسجمه من شانها ان تکون معتمده علی صعید دراسه مدی کفاءه الاسره علی
اساس المصادر الاسلامیه بحیث یستفید الباحثون منها فی مختلف دراساتهم المستقبلیه فی هذا المضمار.
The present research aims at assessing the reliability and validity of the revised edition of the initial scale for family efficiency based on Islamic sources. It is of correlation research type wherein 590 subjects were selected through random cluster sampling. The participants completed the scale of assessing family efficiency based on Islamic sources. Here, we used factor analysis to assess the validity of the scale.
The factor analysis of the findings showed that the revised form of the Islamic scale for family efficiency contains eight factors including: 1. Observing ones rights, 2. Satisfaction and growth, 3. Emotional and verbal relation, 4. religious thought, 5. Taking on responsibility and cooperation, 6. Religious behavior, 7. Trust and forgiveness, and 8. Truthfulness. To assess the reliability of the scale, we assessed internal consistency using Cronbachs alpha. The reliability was at 0.96. Based on the findings of the research, we may say that the questionnare enjoys a high reliability and validity, and consistent factors are obtained through it. Accordingly, one may use it to investigate the family efficiency based on Islamic sources in future studies.
خلاصه ماشینی:
بازشناسي ساختار عاملي مقياس اسلامي کارآمدي خانواده فرم تجديدنظرشده Recognizing Factor Structure of the Islamic Scale for Family Efficiency محمدمهدي صفورايي پاريزي / استاديار روان شناسي تربيتي، جامعۀ المصطفي العالميه سيدحسين حيدري / کارشناس ارشد روان شناسي، مؤسسه آموزشي وپژوهشي امام خمينيق عباس علي هراتيان / دانشجوي دکتري روان شناسي، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه محمد زارعي توپخانه / دانشجوي دکتري روان شناسي، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه Muhammad Mahdi Safuraie Parizi / Assistant Professor of Educational Psychology, MIU.
گرچه دو باز پژوهشي در مورد آزمون صفورايي صورت گرفته است اما پـژوهش حاضـر، جهـت جبـران برخـي نقائص مقياس کارآمدي خانواده از ديدگاه اسلام (صفورايي، ١٣٨٨)، از جمله بلند بودن پرسش نامه (کما اينکه در پژوهش هوشياري و متقيان هم اشاره شده ) و عدم انجام تحليـل عـاملي، درصـدد اسـت بـا کوتاه تر نمودن فرم با بررسي مجدد روايي دروني و تحليل عوامل ، به پاسخي براي اين سؤال ها برسد که فرم تجديدنظرشده مقياس کارآمدي خانواده از ديـدگاه اسـلام از چـه ويژگـيهـاي روان سـنجي برخوردار است ؟ آيا عوامل منسجمي بدست ميآيد؟ روش پژوهش روش پژوهش ، جامعه آماري و نمونه : پژوهش حاضر از نوع تحقيقات همبستگي است .
همانگونـه کـه مشاهده ميشود ميان گويه ها با نمره کـل مقيـاس ، همبسـتگيهاي معنـاداري در سـطح ٠٠١ جدول ١: مشخصه هاي آماري گويه هاي فرم تجديدنظر شده مقياس سنجش کارآمدي خانواده از ديدگاه اسلام ؛ همبستگي گويه ها با نمره کل و تأثير حذف هر يک از گويه ها در آلفاي کرونباخ (٥٩٠=n و ٠/٠١ (رجوع شود به تصویر صفحه) 2 جهت تعيين و تحليل عوامل از تحليل عاملي به روش «مؤلفه هاي اصلي ١»، «چرخش متمايـل » بـه همراه «بهنجارسازي کايزر»٣ استفاده شـد.