چکیده:
زمینه و هدف: جرم کیفقاپی از جرایم شایع در نواحی شهری کشور است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل فضایی جغرافیای کیفقاپی در شهر ساری انجام شده است. کیفقاپی یکی از جرایم علیه اموال و اشخاص شناخته میشود که کنترل و مقابله و پیشگیری از آن تأثیر بسزایی در افزایش احساس امنیت شهروندان دارد.
روششناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ شیوه اجراء توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری کل جرایم کیفقاپی در شهر ساری طی سال 1396است. دادههای جرم از سامانه GIS فرماندهی انتظامی استان مازندران به عنوان یکی از استانهای پیشرو در این زمینه و همچنین پروندههای ثبت شده، گردآوری و با نرم افزار ArcGIS تجزیه تحلیل شد. بر این اساس پراکندگی مکانی جرایم کیفقاپی، شناسایی مرکز ثقل و و ترسیم بیضی انحراف معیار جرم کیفقاپی در دستور کار قرار گرفت.
یافتهها: اکثریت بالایی از کیفقاپان مردهای جوان و میانسال به شمار میآیند که بیکار و فاقد تحصیلات دانشگاهی، و دارای سابقه کیفری هستند. پراکنش کیفقاپی از پیرامون به سمت مرکز شهر متراکمتر میشود و مرکز ثقل کیفقاپی بر مناطق مرکزی شهر انطباق دارد. الگوی زمانی وقوع کیفقاپی به نیمه دوم شبانهروز، روزهای میانی هفته، و فصل تابستان متمایل است.
نتیجهگیری: برآیند یافتههای پژوهش بیانگر آن است که امروزه مدیریت انتظامی جرم از جمله کیفقاپی نیازمند بهرهگیری از سامانه اطلاعات مکانی جرم است. تحلیل فضایی کیفقاپی در شهر ساری ضرورت پاکسازی نواحی مرکزی شهر ساری از جرم کیفقاپی را آشکار میسازد. موفقیت در این زمینه نیازمند بهسازی و نوسازی بافت شهری بویژه بافت فرسوده بر پایه نقش طراحی شهری در پیشگیری از جرم، و تقویت سیاستها و برنامههای پیشگیری وضعی، اجتماعی و کیفری از جرم است.
Background and objectives: Purse snatching offense is one of the most common offenses in the country's urban areas. The present study was conducted with the aim of spatial geographic analysis of purse snatching in Sari. Purse snatching is one of the offenses against properties and individuals whose control and coping and prevention have a significant effect on increasing the sense of security of the citizens. Methodology: In terms of its objectives this study is of an applied research study and in terms of methodology it is considered as a descriptive-analytical type. The statistical population includes the total purse snatching offense committed in Sari in 2017. The criminal data as well as recorded documents were obtained from GIS system of Mazandaran Provincial Police as one of the leading provinces in this field and were analyzed using ArcGIS software. Accordingly, the dispersion of purse snatching offenses, the identification of the center of hotspot, and the drawing of the oval standard deviation of purse snatching offense were put on the agenda. Findings: The vast majority of purse snatchers are young and middle-aged men who are unemployed, lacking university education, and have a criminal record. The distribution of purse snatching from the periphery to the city center becomes denser and the center of hotspot is consistent with the central regions of the city. The timing schedule of the occurrence of the purse snatching is inclined to the second half of the day, the middle days of the week, and the summer season. Results: The results of the research indicate that today, law enforcement management of crime, including purse snatching, requires the use of a crime spatial information system. Sari's spatial analysis reveals the necessity of clearing the central areas of the city from the purse snatching. Success in this area requires the upgrading and modernization of urban fabric, especially the worn out texture, based on the role of urban design in crime prevention, and strengthening policies and programs for the social, situational and criminal preventions.
خلاصه ماشینی:
سيستم اطلاعات جغرافيايي، جغرافياي جرم، تحليل فضايي، کيف قاپي ، شهر ساري ١- کارشناس ارشد پيشگيري از جرم دانشگاه علوم انتظامي امين .
در بسياري از موارد، ضابطين قضايي و قضات در رسيدگي به پروندههاي کيفري متشکله بيشتر به نفس جرم و ارکان تشکيل دهنده آن (مادي، معنوي و قانوني) توجه ميکنند و کمتر به موقعيت زماني و مکاني جرم با نگاه تحليل گرانه ميپردازند و اگر هم به اين موقعيت ها توجه نمايند بصورت سنتي و تجربي اقدام به تحليل جرم ميکنند که بواسطه سليقه اي عمل کردن نتيجه مورد انتظار بدست نميآيد؛ لذا اين پژوهش با هدف استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي در تحليل جرم 1 -Butorac & Marinović کيف قاپي در شهر ساري انجام ميشود.
شهر ساري، به عنوان مرکز استان مازندران از شهرهاي مهم و پرتردد استان است که عليرغم مزيت هاي مختلف با مسايل گوناگوني مانند حاشيه نشيني، بيکاري، اعتياد، تراکم بالاي جمعيت شهري و در نتيجه افزايش مسايل اجتماعي مانند کيف قاپي روبرو شده است ؛ به گونه اي که بر اساس آمار ناجا در سال ١٣٩٦، تعداد ٧١ فقره وقوع کيف قاپي رخ داده است ؛ بواسطه تأثير منفي اين جرم بر احساس شهروندان هنگام حضور در فضاهاي عمومي شهري يکي از دغدغه ها و نگرانيهاي واحدهاي پيشگيري اين شهرستان ميباشد و در صورت ادامه يافتن وقوع کيف قاپي مجموعه انتظامي و قضايي با چالش جدي مواجه خواهند شد.
همچنين از دادههاي ثبت شده در پرونده جرايم کيف قاپي براي شناخت ويژگيهاي جمعيت شناختي قربانيان و مجرمان و همچنين کمک به ارايه تحليل هاي مستند از جغرافياي جرم در شهر ساري بهرهگيري شد.