چکیده:
ترس ها و واهمه های بینام و بینشان برآمده از دل سیاهی ها، جهالت ها، خرافه ها و موهومـات ، در باور بسیاری از مردم طبقات مختلف جامعۀ بشری امری طبیعی و بدیهی است ، و ایـن مهـم به ویژه در باور عوام شدت بیشتری دارد. در این مقاله کوشیده ایم به صورت موردی این باورهـا را در میان مردم استان هرمزگان بررسی و با نمونه هـای رایـج آن در بـین دیگـر اقـوام و ملـل مقایسه کنیم . داده های این پژوهش بیشتر متکی بر یافته های میدانی اسـت . لولوهـای برآمـده از دل سیاهی، بچه ترسان هایی هستند که برای تادیب ، تنذیر، هشدار، عبـرت و سـر بـه راه کـردن کودکان به اصطلاح ناآرام به کار گرفته مـیشـود، زیـرا کودکـان عمومـا درک درسـتی از جهـان پیرامون خود ندارند، و به صـورت غریـزی و از طریـق والـدین از طریـق همـین موهومـات و ناشناخته ها از ارتکاب هرگونه خشونت و ناآرامی بازداشته میشوند. در این پژوهش به انواع و اقسام ترس های القایی از سوی بزرگ ترها بـه کودکـان در بـین مـردم اسـتان هرمزگـان اشـاره ١. دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت ، جیرفت ، ایران . https://orcid.org/0000-0002-6782-961X ٢. استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، تهران ، ایران (نویسندة مسئول ) a.radfar@iauji.ac.ir https://orcid.org/0000-0002-2416-8516 میشود و سعی بر این است تا نقبی برپایۀ شهودی و علمـی دربـارة برخـی از داده هـای بـومی هرمزگان بزند و پایه ها و پیشینۀ ترس های نهادینه شدة هرمزگانیها را بررسی کند
Unknown fears and horrors are rooted in lack of knowledge, superstitions, and illusions prevalent in different classes of a society, being much highlighted in the popular belief of the people. This article aims to analyze such beliefs among the people of Hormozgan province comparing the most common types with the beliefs of other people and nations. The data were collected through field study. The demons coming from the darkness are fearers who intend to punish, warn, and threaten the non-conforming children, as they do not have an appropriate understanding of the world around them. Children are stopped for their anger and unrest instinctively or through their parents. This study categorizes different types of attributed fears by adults to children among the people of Hormozgan province. It attempts to explain intuitively and scientifically the local data collected in Hormozgan, and discuss the roots and background of the fears based in Hormozgani people.
خلاصه ماشینی:
بچه ترسان ها در فرهنگ عامۀ استان هرمزگان صديقه خدادادزاده ١، ابوالقاسم رادفر*٢ (دريافت : ١٣٩٩/١١/٢٨ پذيرش : ١٤٠٠/٠٣/٠٤) چکيده ترس ها و واهمه هاي بينام و بينشان برآمده از دل سياهي ها، جهالت ها، خرافه ها و موهومـات ، در باور بسياري از مردم طبقات مختلف جامعۀ بشري امري طبيعي و بديهي است ، و ايـن مهـم به ويژه در باور عوام شدت بيشتري دارد.
org/0000-0002-2416-8516 ميشود و سعي بر اين است تا نقبي برپايۀ شهودي و علمـي دربـارة برخـي از داده هـاي بـومي هرمزگان بزند و پايه ها و پيشينۀ ترس هاي نهادينه شدة هرمزگانيها را بررسي کند .
موجودات وهمي که در بين مردم استان هرمزگان شناخته شده هسـتند در داسـتان و قصه هاي عامه از آن ها ياد شده اسـت برخـي از ايـن موجـودات باقيمانـدة بـاور دوران اساطيري مردم اين سرزمين به ديوان است .
پس از آمدن زرتشـت بسـياري از باورهـا و آيين هاي باستاني مردمان هند و اروپايي ساکن فلات ايران دچـار دگرگـوني جايگـاهي شد، ازجمله ديواني مانند پروشه ، ورونه و درنج جالب آنکه اين سه ديـو در محـاورات مردم هرمزگان هنوز حيات معنايي دارند آنچه روايت هاي مربوط به اين موجودات خيـالي و وهمـي را قابـل تأمـل مـيکنـد شباهتي است که با باورها و افسانه هاي ديگر ملـل دارد کـه بـه بعضـي از آن هـا اشـاره ميشود: هـارپي (harpie ): خـداي يونـاني بـا پيکـر پرنـده و کلـۀ زن ، رباينـدة کودکـان و روح هاست .
اين حيـوان کيسـه اي ماننـد کـانگورو در شـکمش دارد کـه بچه هاي بازيگوش و حرف گوش نکن را در کيسه ميکند و با خودش ميبرد (رفيعي، عباس ، روزنامه نگار و پژوهشگر هرمزگان ).
(
, 
, 
)
