چکیده:
برجام یک سند بین المللی است و نام آن مخفف عبارت برنامه جامع اقدام مشترک ١ است . این سند یک موافقتنامه بین المللی است که پس از ٢٢ ماه مذاکرات فشرده در مورد مسایل اتمی ایران در ٢٣ تیرماه ١٣٩٤ در وین اتریش میان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران ، دولتهای گروه
١+٥ و نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا مورد توافق قرار گرفت و به نوعی خاتمه مناقشات چندین ساله ایران و این کشورها در خصوص برنامه هسته ای کشورمان می باشد.
تحلیل و بررسی برجام و مطالعه آثار اجرای توافق و تعهدات صورت گرفته در قالب برجام ، در ابعاد گوناگون اقتصادی، سیاسی، امنیتی و بین المللی از اهمیت و ضورت خاصی برخوردار است .
یکی از مهمترین و پرچالش ترین ابعاد در خصوص متن نهایی برجام بررسی ابعاد حقوقی و بین المللی، نحوه التزام و پایبندی طرفین به تعهدات صورت گرفته و نظام حقوقی داخلی است . برجام در واقع تضمینی است که برنامه هسته ای ایران منحصرا صلح آمیز بوده و یک تغییر بنیادین در نگرش و بینش اتحادیه اروپا و کشورهای گروه ١+٥ به این موضوع را رقم می زند. تعیین ماهیت برجام ، هم از جهت نحوه لازم الاجرا شدن آن و هم از جهت آثاری که به جا میگذارد حائز اهمیت بسیار است .
خلاصه ماشینی:
اين سند يک موافقتنامه بين المللي است که پس از ٢٢ ماه مذاکرات فشرده در مورد مسايل اتمي ايران در ٢٣ تيرماه ١٣٩٤ در وين اتريش ميان نمايندگان جمهوري اسلامي ايران ، دولتهاي گروه ١+٥ و نماينده عالي سياست خارجي اتحاديه اروپا مورد توافق قرار گرفت و به نوعي خاتمه مناقشات چندين ساله ايران و اين کشورها در خصوص برنامه هسته اي کشورمان مي باشد.
اين سند يک موافقتنامه بين المللي است که پس از ٢٢ ماه مذاکرات فشرده در مورد مسايل اتمي ايران در ٢٣ تيرماه ١٣٩٤ در وين اتريش ميان نمايندگان جمهوري اسلامي ايران ، دولتهاي گروه ١+٥ و نماينده عالي سياست خارجي اتحاديه اروپا مورد توافق قرار گرفت و به نوعي خاتمه مناقشات چندين ساله ايران و اين کشورها در خصوص برنامه هسته اي کشورمان مي باشد.
يکي از موضوعات حقوقي که پيرامون توافق ايران و ١+٥ مطرح است و در جايگاه بررسي ماهيت برجام نقش تعيين کننده اي خواهد داشت ، پاسخ به اين سوال است که آيا برجام يک توافقنامه بين المللي بوده و بايستي آن را در ذيل موضوعات حقوق معاهدات مورد بررسي قرار داد يا ماهيت آن قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد است و يا ماهيت ديگري متفاوت از اين دو دارد.
در تبيين اين موضوع ميتوان گفت متن جمع بندي نهايي هيات هاي مذاکره کننده ي ايران و ١+٥ که به تاييد طرفين رسيده است ، يک موافقت نامه ي بين المللي محسوب ميگردد و بايد مطابق با قواعد حقوق داخلي کشورها در زمينه ي حقوق معاهدات بين المللي مورد بررسي و تصويب قرار گيرد و از سوي ديگر کشورهاي متعاهد ملزم به اجراي مفاد و مقررات قطعنامه ي ٢٢٣١ شوراي امنيت سازمان ملل نيز هستند.