ملاک‌های سلامت معنوی در پنج ساحت انسان مبتنی بر آموزه‌های قرآن مقاله

سابقه و هدف: سلامت معنوی یکی از ابعاد سلامت است که بر ابعاد دیگر تاثیر می‌گذارد. تعریف و درنتیجه ملاک‌های سلامت معنوی در جهان‌بینی‌های مختلف متفاوت است. پرسش این پژوهش این است که ملاک‌های سلامت معنوی از دیدگاه قرآن کدام است؟ روش کار: پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوا است که به نهی‌ها بر اساس وعدۀ عذاب، ویل و تکرار و همچنین امرها بر اساس تکرار در قرآن دسته‌بندی و از امور زمان و مکان تجرید شده و درنهایت برای سلامت معنوی در ساحت‌های پنج‌گانۀ انسان ملاک‌هایی استخراج شده است. مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: ملاک‌ها عبارت است از: ارزشمنددانستن عمر، پذیرش و رد گزاره‌ها با دلیل، پذیرش گزاره‌های مفید و رد گزاره‌های غیرمفید، یادگیری گزاره‌های مربوط، ایمان‌داشتن و کفرنداشتن، اعتقاد به توحید و پرهیز از شرک، اعتقاد به بازیچه‌بودن زندگی دنیا و حیات حقیقی آخرت، برابر و مثل هم دانستن انسان‌ها، برادر دانستن مومنان با هم، گمان بد نداشتن به دیگران و آیه‌دانستن طبیعت، حبّ خدا در دل داشتن، آرامش با یاد خدا، شادی‌نکردن به‌سبب دستاوردها و محزون‌نشدن به‌سبب ازدست‌دادن داشته‌ها، دوست‌داشتن ستایش برای کارهایی که انجام نداده است، دوست‌داشتن مردم، همدلی، حسادت‌نداشتن، کینه‌نداشتن، هم‌جهت‌بودن خواست انسان با خواست خدا، آخرت‌خواهی و دل‌نبستن به دنیا، خیرخواهی برای انسان‌های دیگر، دروغ‌نبستن به خدا، اذیت‌نکردن خدا و پیامبر، مسخره‌نکردن و با القاب بد صدانزدن، اشاعه‌ندادن فحشا، قول درست، بندگی‌کردن و اطاعت فرمان‌ها، بازنداشتن مردم از راه خدا، مدیریت قوا، نفاق‌نداشتن، فتنه‌نکردن برای انسان‌ها، حفظ مال مردم، نکشتن انسان‌ها، آزارنرساندن به انسان، عدالت‌ورزیدن، حمایت‌گری، آبادکردن زمین، فسادنکردن در زمین، اسراف و تبذیرنکردن، نکشتن و آزارنرساندن به حیوانات و کمک به آنها. نتیجه‌گیری: انسان هر چه بیشتر از سلامت معنوی برخوردار باشد میزان تحقق ملاک‌ها در وی بیشتر است. بنابراین، باید کوشید در جامعه انسان‌ها هر چه بیشتر به ملاک‌های یادشده آراسته شوند.

خلفیه البحث واهدافه: تعتبر الصحه المعنویه احد ابعاد الصحه، وهی توثر علی ساير الابعاد الاخری. ویختلف تعریف الصحه المعنویه وبالنتیجه معاییرها بین الروی الکونیه المختلفه. والسوال الذی یواجهه هذا التحقیق یدور حول معاییر الصحه المعنویه من منظور القران؟ منهجیه البحث: یعتبر التحقیق الحاضر من نوع تحلیل المضمون. وقد تم تصنیف النواهی علی اساس الوعید بالعذاب والویل والتکرار، وکذلک الامر فی الاوامر حیث تم تصنیفها علی اساس التکرار فی القران، وتم تجریدها من الزمان والمکان. وقد تم فی النهایه استخلاص معاییر الصحه المعنویه فی الابعاد الخمسه للانسان. ولم یلحظ مولفو المقاله ای تضارب للمنافع. المعطیات: کانت المعاییر عباره عن: اعتبار عمر الانسان ذا قیمه، قبول القضایا وردها بناء علی دلیل، تقبل القضایا المفیده ورفض القضایا غیر المفیده، تعلم القضایا المرتبطه، الایمان وعدم الکفر، الاعتقاد بالتوحید واجتناب الشرک، الاعتقاد بکون الدنیا لعبا وان الحیاه الحقیقیه هی الاخره، التساوی وتماثل الناس فیما بینهم، اعتبار المومنین اخوه فیما بین بعضهم بعضا، عدم سوء الظن بالاخرین، واعتبار الطبیعه ایه، حب الله فی القلب، الاطمينان بذکر الله، عدم الفرح بسبب ما یحصل علیه المرء وعدم الحزن علی ما یفقده من اشیاء، حب المدح علی الامور التی لم یفعلها، حب الناس، التعاطف، عدم الحسد، عدم الحقد، توجیه اراده الانسان لتکون فی مسیر اراده الله، طلب الاخره وعدم حب الدنیا، حب الخیر للناس الاخرین، عدم الکذب علی الله، عدم ایذاء الله والنبی، عدم السخریه بالاخرین وعدم التنابز بالالقاب، عدم اشاعه الفحشاء، القول الصادق، العبودیه واطاعه الاوامر، عدم منع الناس من طریق الله، السیطره علی القوی، عدم النفاق، عدم ایقاع الناس فی الفتنه، حفظ مال الناس، عدم قتل الناس، عدم ایذاء الناس، العداله، الدفاع، احیاء الارض، عدم الافساد فی الارض، عدم الاسراف والتبذیر، عدم قتل الحیوانات وعدم ایذايها ومساعدتها. الاستنتاج: کلما کان الانسان یتمتع بدرجه اعلی من الصحه المعنویه فان میزان تحقق المعاییر یرتفع عنده. وبناء علی هذا، لابد من السعی لرفع درجه تحلی افراد المجتمع اکثر فاکثر بالمعاییر المذکوره.

Background and Objective: Spiritual health is one of the dimensions of health that affects other dimensions. The definition and consequently the criteria of spiritual health are different in different worldviews. The question addressed in this study is “what are the criteria of spiritual health from the perspective of the Qur'an?”. Methods: This is a content analysis study that categorizes prohibitions based on the promise of torment, will and repetition, as well as matters based on repetition in the Qur'an and is abstracted from the affairs of time and place. Criteria were extracted. The authors declared no conflict of interest in this study. Results: The extracted criteria include valuing life, accepting and rejecting propositions with reason, accepting useful propositions and rejecting useless ones, learning related propositions, believing in God and not disbelieving in Him, believing in monotheism and abstinence from polytheism, belief in the entertaining nature of life in this world and the real life in the hereafter, regarding all human beings as equal and similar, regarding believers in God as brothers, not thinking badly of others, regarding the nature as a sign of God, having the love of God in heart, being calm by remembrance of God, not rejoicing over achievements and not grieving over the loss of possessions, not liking praise for what s/he has not done, loving other people, having empathy and sympathy, not being jealous, bearing no grudge, alignment of man's will with that of God, not wanting worldly life and its adornments and wanting the hereafter, being benevolent to other human beings, not lying about God, not bothering God and the Prophet, not making fun of others and not calling them with bad titles, not spreading immorality, telling the truth, being obedient to God, not deviating people from the path to God, desires management, not having hypocrisy, not creating sedition, protecting people's property, not killing humans, not harming humans, being fair and supportive, developing the land, not doing corruption on the earth, avoiding extravagance, not killing or harming animals and helping the animals. Conclusion: The higher the spiritual health is, the greater the degree of fulfillment of the criteria in human being. Therefore, we should try to adorn ourselves with the mentioned criteria as much as possible in human society.