چکیده:
سخن گویی یکی از قدرت های خدادادی انسان است که نیازمند پرورش و مراقبت است .
در آموزه های اسلامی روی عنوان سکوت و صمت تاکید فراوانی شده و آثار مهم تربیتی و اخلاقی بر آن بار شده است . مقاله حاضر با محور قرار دادن آموزه های روایی و انتخاب شانزده روایت از بین انبوه روایاتی که ناظر به مسئله صمت و سکوت است ، به این نتیجه دست یافت که در روایات اسلامی آثار ذیل بر صمت و سکوت بار شده است : «ایمان حقیقی»، «بندگی حقیقی خدا»، «گنج بسیار برای دانا و پوشش عیب برای نادان »،
«ایمنی از پشیمانی»، «پرورش دهنده فکر»، «نشانه زیرکی و میوه عقل »، «فلاح و رستگاری»، «آسودگی خاطر، سبکباری و سبک کردن بار گناهان »، «دور کننده شیاطین و یاریگر در دین »، «سلامت در دین و دنیا»، «شیوه اهل حقیقت ، رضایت الهی، ریاضت نفس ، شیرینی عبادت ، عفاف ، مروت و زیرکی»، «عافیت »، «دستیابی به حکمت »، مشاهده ملکوت »، «ایجاد هیبت در چشم مردم » و «نشانه فقاهت و راهنمای خیرات و مایه جلب محبت ». برخی از اثار فوق الذکر مصداق صمت و سکوت و برخی نیز به عنوان اثر آن در روایات معرفی شده است .
خلاصه ماشینی:
مقاله حاضر با محور قرار دادن آموزه هاي روايي و انتخاب شانزده روايت از بين انبوه رواياتي که ناظر به مسئله صمت و سکوت است ، به اين نتيجه دست يافت که در روايات اسلامي آثار ذيل بر صمت و سکوت بار شده است : «ايمان حقيقي»، «بندگي حقيقي خدا»، «گنج بسيار براي دانا و پوشش عيب براي نادان »، «ايمني از پشيماني»، «پرورش دهنده فکر»، «نشانه زيرکي و ميوه عقل »، «فلاح و رستگاري»، «آسودگي خاطر، سبکباري و سبک کردن بار گناهان »، «دور کننده شياطين و ياريگر در دين »، «سلامت در دين و دنيا»، «شيوه اهل حقيقت ، رضايت الهي، رياضت نفس ، شيريني عبادت ، عفاف ، مروت و زيرکي»، «عافيت »، «دستيابي به حکمت »، مشاهده ملکوت »، «ايجاد هيبت در چشم مردم » و «نشانه فقاهت و راهنماي خيرات و مايه جلب محبت ».
اين تعبير که تمامي عبادت را منحصر در صمت و عزلت نموده ، به معناي حصر حقيقي نيست که ساير عبادات را خارج کند؛ بلکه يا به معناي اهتمام بسيار به صمت است و به جهت مبالغه اينگونه تعبير شده است و يا اينکه اشاره به منشأ عبادت دارد که تمامي عبادات از صمت شروع ميشوند؛ بدين معنا که اگر کسي موفق به رعايت صمت شد و مدير زبان خود گرديد در ساير عبادات نيز موفق است .