چکیده:
یکی از اساسیترین ابعاد زبان بشری جهت پیشبرد امور انسانی استفاده از معنای تلویحی است که در حوزۀ فرازبان یا دانش کاربردشناسی به آن توجه میشود. بر این اساس وجود معانی تلویحی در متن قرآن امری اجتنابناپذیر و انکارناشدنی است چه خداوند در زبان تجلی کرده و با همین زبان بشری سخن گفته است. بدین تصور نوشتار حاضر با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و کاربست نظریۀ کاربردشناختی تلویح، تلاش کرده است تا این پیشفرض را که در قرآن کریم هر نوع رعایت و یا عدم رعایت قواعد مشارکت در کاربست ادوات ربطی، به دلیل بیشرمزگذاری، دارای معنایی تلویحی تلقی میشود، به اثبات برساند. بررسی دادههای قرآنی نشان میدهد که معنای ادوات ربطی در پارهگفتها و جملههای قرآن تنها با توجه به صورت و ساخت آنها قابل فهم نیست بلکه برای درک کامل منظور اصلی از کاربست آنها باید به عواملی چون بافت، هممتن، روابط بینامتنی، مولفههای معناساز ادوات ربطی و دانش پسزمینهای توجه کرد.