چکیده:
یکی از ابعاد وجودی سر سلسله ی اولیا و مولای متّقیان، علی بن ابی طالب، علیه السّ لام، بعد عرفانی است که در همه ی کارها و رفتارهای آن حضرت نمود و ظهور آن دیده میشود؛ از جمله: اتصال آن حضرت به دریای معرفت حق، که فرموده است: «لو کش ف العظاء ماازددت یق ینا»؛ اگر پردهها از عالم غیب) برداشته شود چیزی بر یقین من افزوده نمیشود. هم ایشان در عبادت گفته: «ما کنت اع بد ربا لم ار ه»؛ پروردگاری را که نبینم نمی پرستم و نیز در بیان مفهوم آزادی فرمودهاند: «لا تکن عبد غیرک فقد ج علک الله ح رّا»؛ بنده دیگری مباش که خدا تو را آزاد آفریده است. نیز مجموعهای از خصائل نیک ایشان همچون ایثار و از خودگذشتگی و دنیاگریزی و پارسایی و... شالوده ی مفاهیم عرفان اسلامی را تشکیل داده و سبب شده است تا اهل عرفان اگرچه که بر مذهب تسنن باشند، ایشان را مراد و مولای خود بشناسند و در آثار خود از او به عنوان سرسلسله ی عارفان یاد کنند.
One of the superb dimensions of Imam Ali’s character is his mysticism which is manifested
in his practical and behavioral life. One example is his connection to the ocean of truth, as
he maintains: “If all knowledge is unveiled, nothing will be added to mine.” In worship he
says, “I will not worship a God whom I do not behold.” In the explanation of the concept
of freedom he remarks, “Do not enslave yourself to others as God has created you free.”
His sacrificial deeds like staying in Prophet Mohammad’s bed while the enemies intended
to assassin the prophet the same night, asceticism, denial of the worldly life and so on have
formed the basis of Islamic mysticism and thereby mystics know him as their guru and
refer to him as their spiritual forerunner.
خلاصه ماشینی:
بازتاب شخصيت عرفاني امام علي عليه السلام در متون ادبي عرفاني اهل سنت دکتر محمد علي جاني پور استاديار دانشگاه ياسوج چکيده يکي از ابعاد وجودي سر سلسله ي اوليا و مولاي متقيان ، علي بن ابي طالب ، عليه السلام ، بعد عرفاني است که در همه ي کارها و رفتارهاي آن حضرت نمود و ظهور آن ديده مي شود ؛ از جمله : اتصال آن حضرت به درياي معرفت حق ، که فرموده است : «لوْ کشف العظاء ماازددْت يقيناً»؛ اگر پرده ها (از عالم غيب ) برداشته شود چيزي بر يقين من افزوده نمي شود.
(جوادي آملي ، ١٣٨٠، ج ٤، ٦٧، به نقل از البدايه و النهايه ، ابن کثير) او خود در معرفتش به حقايق غيبي فرموده است : قبل از آن که مرا از دست دهيد هر چه خواهيد از من برپسيد که من راه هاي آسمان را بهتر از راه هاي زمين مي شناسم «ايهاالناس سلوني قبل ان تفقدوني فلانا بطرق السماءاعلم مني بطرق الارض » (نهج البلاغه ، ١٣٧١،خطبه ١٨٩، ٢٠٦) و نيز فرموده است :« والله لو شئت ان اخبر کل رجل منکم بمخرجه و مولجه و جميع شأنه لفعلت و لکن اخاف ان تکفروا في برسول الله صلي الله عليه و آله ، به خدا، اگر بخواهم هر يک از شما را خبر دهم که از کجا آمده و به کجا رود و سرانجام کارهاي او چه بود، توانم .