چکیده:
پوشش کامل تولید فعالیتهای اقتصادی در هر کشور زمینه مورد نیاز برای تضمین کیفیت حسابهای ملی و برآورد جامع تولید ناخالص داخلی محسوب میشود؛ اما فعالیتهای بسیاری به دلایل متعدد و با عنوان اقتصاد نامشهود، در محاسبات مربوط به تولید ناخالص داخلی اندازه گیری نمیشوند. محدودیتهای آماری موجود در ایران، پژوهشگران را به سوی استفاده از مدلهای کلان (در برگیرنده مفروضات سادهسازی بسیار و غیرقابل تعدیل)، برای برآورد اقتصاد نامشهود هدایت کرده است، روش هایی که مبتنی بر نظام حسابهای ملی محسوب نمیشوند. بنابراین، در این مقاله به منظور تطابق با نظام حسابهای ملی و ارایه برآوردهای قابل اتکا، برای نخستین بار، از روش نهاده نیروی کار برای اندازه گیری اقتصاد نامشهود استفاده شده است. این محاسبات بر مبنای درآمد نیروی کار بهعنوان یکی از نهاده های اصلی فعالیتهای اقتصادی و نسبت ارزش افزوده به جبران خدمات کارکنان در هر یک از فعالیتهای اقتصادی صورت میگیرد. بر اساس یافته های این پژوهش، برآورد سهم اقتصاد نامشهود از اقتصاد جامع ایران در سالهای 1390 و 1395 ،به ترتیب برابر با 13 و 28 درصد بوده است.
Complete coverage of economic production is a prerequisite for ensuring the quality of national accounts and exhaustive GDP estimates. However, many activities are not measured in GDP official estimation and considered as Non-Observed Economy. Due to the limitations of the main data sources in Iran, researchers have been oriented to macro model methods (containing highly simplified and non-adjustable assumptions) to estimate NonObserved Economy. These methods are not SNA-based. Therefore, in order to comply with the SNA and provide reliable estimates, this paper, for the first time, has applied the labor input method to measure the Non-Observed Economy. These estimations are based on labor income as one of the main inputs of economic activities and the ratio of compensation of employees to value added in each economic activity. According to the results, the share of Non-Observed Economy in the comprehensive economy of Iran in 1390 and 1395 was 13 and 28 percent, respectively.
خلاصه ماشینی:
اندازه گيري اقتصاد نامشهود در ايران کاربرد روش نهاده نيروي کار آمنه جعفري قدوسي ، سيده سميه کاظمي و محمدحسين شمشيري چکيده پوشش کامل توليد فعاليت هاي اقتصادي در هر کشور زمينه مورد نياز براي تضمين کيفيت حساب هاي ملي و برآورد جامع توليد ناخالص داخلي محسوب ميشود؛ اما فعاليت هاي بسياري به دلايل متعدد و با عنوان اقتصاد نامشهود، در محاسبات مربوط به توليد ناخالص داخلي اندازه گيري نميشوند.
کشاورزي، شکار و جنگلداري در اين رشته فعاليت مشابه روش عمومي عمل شد و تنها درآمد خالص از مشاغل آزاد کشاورزي در همه فعاليت ها که ميتواند به طور کلي به عنوان توليدات خانوار براي خودمصرفي نهايي در نظرگرفته شده و در بخش غيررسمي طبقه بندي شود، با درآمد اسمي خالص از حقوق بگيري بخش کشاورزي جمع شد و در مرحله بعد با ضرب در نسبت ارزش افزوده به جبران خدمات کارکنان (با استفاده از نتايج جدول داده - ستانده مرکز آمار ايران ١٣٩٠) به عنوان بخشي از ارزش افزوده رشته فعاليت کشاورزي محاسبه شد.
براي برآورد ارزش افزوده فعاليت گروه صنعت از روش نهاده نيرويکار از داده هاي نتايج آمارگيري از کارگاه هاي صنعتي ١٠ نفر کارکن و بيشتر مرکز آمار ايران استفاده ميشود، زيرا دربرگيرنده اطلاعات دقيق تر و با جزئيات بيشتري است .