چکیده:
در تفسیر آیات قرآن کریم به روش تحلیل گفتمان حاکم بر سوره به عنوان یک روش کیفی، مراد خداوند متعال از دو رویکرد درون متنی (نظم چینش و ارتباط الفاظ و آیات با یکدیگر)، و اجتماعی (گفتمان موقعیت نزول و بسط آن در گذر زمان، و کاربست آن در صحنه زندگی) مورد برر سی قرار میگیرد. با استفاده از این روش
می توان با توجه به کارکرد اجتماعی آیات، آنها را در صلالالاحنه زندگی اجتماعی و خانوادگی بکار بست. در این زمینه مدل تحلیل سه سطحی نورمن فرکلاف بر اساس تحلیل در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین موثر میباشد.
پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و استفاده از روش کتابخانهای، و در نظر داشتن این که خداوند قرآن را به عنوان برنامه زندگی برای بشر نازل نموده ا ست، در صدد پا سخگویی به این سوال ا ست که تحلیل و تو صیف گفتمان سوره ضحی بر ا ساس دیدگاه نورمن فرکلاف کارکرد اجتماعی این سوره را چگونه تبیین مینماید. گفتمان سلالالاوره ضلالالاحی با تسی خاطر پیامبر (ص)، نقش هدایت گری خداوند را از ابتدای زندگی ایشلالاان بیان داشلالاته، و خنثی کننده گفتمانهای موجود در سطح جامعه بوده و توجه آحاد جامعه را به عدم غفلت از کمک به یتیم و ضالّ، و بازگو کردن نعمات پروردگار، جلب مینماید.
Noshuz (recalcitrance) is to refuse the obligatory duties that God Almighty has
entrusted a husband and a wife in relation to the other. According to verses 34
and 128 of Surah An-Nisa, noshuz is not limited to the wife, but there are duties
which a husband must also do, such as paying wife’s living expense, having
regularly intercourse, and wives’ equal rights, he is considered indecent.
However, in some jurisprudential and civil law books, noshuz is equated with
recalcitrance from wives. In addition to the fact that any recalcitrance is not
considered as noshuz and what makes a woman nashez is to refuse to have
intercourse, noshuze consists of both husband and wife. It is impossible to deal
with the consequences of noshuz if it is not considered its both aspects, husband
and wife. By using a library and explanatory-analytical method, this article aims
at reviewing the perspectives of famous interpreters along with the jurists’ and
the legal opinions, to find out the true meaning of noshuz and to determine its
limits and consequences, and the Quranic recommendations and strategies for it.
The result is a more comprehensive perspective of noshuz.
خلاصه ماشینی:
تحلیل گفتمان سوره مباركه ضحي بر اساس ديدگاه نورمن فركلاف فریبا صدارت 1 علی اسودی 2 تاریخ دریافت : 30/1/1401 تاریخ پذیرش : 30/2/1401 چكيده در تفسير آيات قرآن كريم به روش تحليل گفتمانِ حاكم بر سوره به عنوان يك روش كيفي، مراد خداوند متعال از دو رويكرد درون متني( نظم چینش و ارتباط الفاظ و آيات با یکدیگر )، و اجتماعي( گفتمان موقعيت نزول و بسط آن در گذر زمان، و کاربست آن در صحنه زندگی ) مورد بررسي قرار مي گيرد.
گفتمان سوره ضحي با تسلاي خاطر پيامبر(ص)، نقش هدايت گري مدرس و طلبه سطح چهار، مجتمع آموزش عالي علوم اسلامي كوثر، تهران استادیار گروه زبان و ادبيات عربي، دانشگاه خوارزمي ، تهران خداوند را از ابتداي زندگي ايشان بيان داشته، و خنثي كننده گفتمان هاي موجود در سطح جامعه بوده و توجه آحاد جامعه را به عدم غفلت از کمک به يتيم و ضالّ، و بازگو كردن نعمات پروردگار، جلب می نمايد.
اين پژوهش برآن است تا با بهره گيري از ديدگاه نورمن فركلاف در تحليل گفتمان در سه سطح توصيف، تفسير و تبيين، در راستاي اهداف قرآن، روشي را در تحليل سوره هاي قرآن و بطور خاص سوره ضحي ارائه دهد تا با كشف گفتمان حاكم بر لايه هاي متني سوره و ارتباط آن با گفتمان زمان نزول، كاركرد اجتماعي آن را بدست آورده، امكان بكارگيري آن را در متن جامعه فراهم سازد.
با توجه به پژوهش هاي انجام شده، تحليل گفتمان سوره مباركه ضحي براساس ديدگاه نورمن فركلاف امري است كه تاكنون به آن پرداخته نشده و اين پژوهش بدنبال دست يابي به آن مي باشد.