چکیده:
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی خانواده درمانی بوئنی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تمایزیافتگی مادران دارای تکفرزند انجام گرفت. روش: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی و طرح پیشآزمون-پسآزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل مادران تکفرزند پیشدبستانی مهدکودک های کرمانشاه در سال 1399 بودند. تعداد 45 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب و به طور تصادفی با جایگزینی در دوگروه آزمایش و یک گروه گواه، به تعداد برابر 15 نفر گمارده شدند. داده ها در مراحل پیشآزمون-پسآزمون با مقیاس تمایزیافتگی اسکورن (1998) گردآوری شد. اعضای گروه آزمایش پس از اجرای پیشآزمون بطور جداگانه در هشت جلسه هفتگی 5/1 ساعته خانواده درمانی بوئنی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد اثر خانواده درمانی بوئنی و اثر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تمایزیافتگی در افراد معنادار و با ثبات است(05/0 >P). نتایج آزمون بونفرونی نشان داد با توجه به اندازه تفاضلها، اثربخشی خانواده درمانی بوئنی در همسنجی با مداخله دیگر بر افزایش تمایزیافتگی و مولفه های مربوط به آن بیشتر بود. نتیجه گیری: هر دو روش درمانی می توانند در افزایش تمایزیافتگی مادران موثر باشند، با این وجود می توان برای خانواده درمانی بوئنی نسبت به مداخلههای دیگر اثربخشی بیشتری قائل شد.
The aim of this study was to compare the effectiveness of Bowenian family therapy and acceptance and commitment-based therapy on differentiation of mothers with one child. This research is a quasi-experimental study with a pretest-posttest design with two experimental groups and a control group. The statistical population of the study included mothers of preschool single children in Kermanshah kindergartens in 2020. A total of 45 people were selected by simple random sampling and randomly assigned to two experimental groups and one control group, equal to 15 people. Data were collected in pretest-posttest stages with Skowron (1998) differentiation scale. After performing the pre-test, the members of the experimental group participated separately in eight weekly 1.5-hour sessions of Bowenian family therapy and acceptance and commitment therapy. Covariance analysis and Bonferroni post hoc test were used to analyze the data. The results of analysis of covariance showed that the effect of Bowenian family therapy and the effect of acceptance and commitment therapy on differentiation in individuals is significant and stable (P<0.05). The results of Bonferroni test showed that due to the size of the differences, the effectiveness of Bowenian family therapy in comparison with other interventions on increasing differentiation and related components was higher. Both treatments can be effective in increasing maternal differentiation, however, Bowenian family therapy can be considered more effective than other interventions.
خلاصه ماشینی:
پژوهش هاي متعددي اثربخشي درمان بوئني را بررسي کرده اند و تمامي آنها تأييد کرده اند که اين روش درماني به صورت معناداري بر توانايي انعطاف پذير بودن ، عاقلانه عمل کردن و مواجهه صحيح با اضطراب تأثير داشته است ، از اين جمله ميتوان به پژوهش هاي غفاري و رفيعي ، ثنائي ذاکر (١٣٨٨)، مجرد، قمري گيوي، کياني (١٣٩٧)، پاک نژاد و احمدي (١٣٩٦)، سعيد پور (١٣٩٧) اشاره کرد.
از آنجا که درمان هاي بوئن و اکت درمان هاي پرکاربردي در کمک به مشکلات متفاوت هستند، و طبق شواهد هرکدام در جاي خود نتايج ثمربخشي داشته اند، لذا با کمک اين پژوهش که بطور تطبيقي به دنبال هم سنجي اثربخشي درمان بوئني و درمان اکت بر تمايزيافتگي افراد است ، درمانگران و پژوهشگران حوزه خانواده را در دستيابي به درمان موثرتر و کاراتر از يک مجراي پژوهشي مبتني بر شواهد ياري مي کند و درمانگر با آگاهي از ميزان اثربخشي متناسب با موقعيت درمانجو درمان مناسب تر را بکار برده و درمان را تسريع ميبخشد و در جامعه هدف که مادران داراي تک فرزند هستند ميتوان با کاربست درمان هاي مفيد با کاهش اضطراب مادران و ارتقاء سطح تمايزيافتگي کيفيت رابطه با خانواده و فرزند را ارتقاء بخشيد.
تحليل داده ها با استفاده از آزمون تحليل کوواريانس نشان داد که تأثير خانواده درماني بوئني و درمان ACT بر تمايزيافتگي با ثبات و معنادار است .
همچنين آزمون تعقيبي بونفروني نشان داد با توجه به تفاضل ها در مقايسه اين دو روش مداخله اي، اثربخشي خانواده درماني بوئني بر تمايزيافتگي بيشتر از درمان ACT است .