چکیده:
بحث اوضاع فلکی و موقعیت ستارگان و همچنین نحوه قرار گرفتن آنها و متعاقبا سعدی و نحسی روزها مسالهای است که از دیرباز توجه مردم را به خود جلب کرده است. بسیاری از مردمان بر این باورند ک اوضاع فلکی نقش تعیینکننده در اتفاقات زندگی آنها دارد. این باور در بخش علمی مساله، امری انکارناپذیر است مانند اعتقاد به تاثیر خسوف و کسوف در پدیدارهای طبیعی. اما بخش غیرعلمی آن عموما به شکل خرافات در زندگی انسانها نمود پیدا کرده است؛ این که اساسا اوضاع فلکی علاوه بر تاثیرات طبیعی بتواند تعیینکنندهی مفاهیم ارزشی از جمله سعد و نحس ایام باشد، دغدغهای است که حتی فیلسوفان از آن فارغ نبودهاند؛ از جملهی آنها خواجه نصیرالدین طوسی است. سوال پایه تحقیق حاضر آن است که خواجه نصیر الدین طوسی چه تبیین فلسفی از سعد و نحس ایام مطرح میکند؟ دستاورد این پژوهش عبارتست از آنکه مساله سعد و نحس ایام و انتساب آنها به اوضاع فلکی از نگاه فیلسوفان به دور نمانده است و خواجه نصیر الدین طوسی بر اساس مبانی انسان شناختی و جهاشناختی تاثیر افلاک بر نفوس و سعد و نحس ایام را تحلیل و تبیین کرده است. او معتقد است فعل و انفعالات و حرکت افلاک و شکل و نظم بین ستارگان و اجسام فلکی، با توجه به توان و قابلیتی که نفس انسانی برای تاثیر در جسم و تاثر از آن دارد، میتواند موجبات سعدی و نحسی، در زندگی انسان و همچنین تاثیر در زمین و اجسام موجود در آن را فراهم سازد.
have been traditionally paid attention. Many people believe that celestial circumstances play a decisive role in their life events. Scientifically speaking, this is an irrefutable issue, such as the effect of lunar eclipse and solar eclipse on natural phenomena. Unscientifically, however, this has typically manifested as superstitions in people’s lives. Whether celestial circumstances can, in addition to their natural effects, determine value concepts such as good and bad luck of days has even involved philosophers, one of whom is Nasir al-Din al-Tusi. The main question of this research is that which type of philosophical explanation Nasir al-Din al-Tusi has proposed for good and bad luck of days and what his respective Avicennian fundamentals are. This research investigated the good and bad luck of days and their ascription to celestial circumstances from philosophers’ viewpoint, particularly Nasir al-Din al-Tusi. He believed that given the capability of human spirit to affect and be affected by objects, celestial interactions and motions as well as the shape and arrangement of stars and celestial bodies can cause good and bad luck in human life and influence objects on the Earth.