تحلیل گفتمان شعر رود ارس (آراز) که توسط رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در باکو خوانده شد مقاله

مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی تابستان 1401 - شماره 45 (‎30 صفحه - از 224 تا 253 )

کلیدواژه ها: تحلیل گفتمان تحلیل گفتمان انتقادی رجب طیب اردوغان شعر رود ارس

چکیده:

تحلیل گفتمان (DA) گستره وسیع مطالعاتی است که برخی از تئوریها و روش های تحلیلی خود را از علومی همچون زبان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه و روانشناسی گرفته است . شعر رود ارس (آراز) سروده نویسنده ، شاعر و روزنامه نگار برجسته ترک زبان ایران یحیی شیدا (١٣٠٣-١٣٩٠) به عنوان بخشی از شعر پایداری در شعر و ادبیات ایران محسوب میشود. رجب طیب اردوغان این شعر را در شهر باکو قرائت کرد، که واکنش های متفاوت و بعضا متعارضی را به همراه داشت . در پژوهش حاضر، به منظور تحلیل این شعر از دیدگاه تئون ون دایک و الگوی ون لیوون بهره گیری شد. روش نمونه گیری از نوع هدفمند یا قضاوتی، و روش پژوهش نظری، روند پژوهی، اسنادی، گذشته نگر و توصیفی بود. تحلیل داده های مولفه های گفتمان - مدار صریح و پوشیده مشخص کرد که میتوان به صورت علمی اثبات نمود که در شعر رود ارس پوشیدگی عوامل و کنشگران روایت به همان اندازه شخصیت پردازی و صحنه آرایی و توصیفات خیره کننده اهمیت دارند. نتایج به دست آمده موجود که این شعر را در اصل دارای مفهوم و معنایی حماسی و میهن پرستانه می داند، و با در نظر گرفتن سوابق سیاست های تنش آفرینی و اشغال گرایانه دولت اردوغان در منطقه ، به ویژه در عراق و سوریه و در قبال کردهای کردستان عراق و مساله اخیر نزاع جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر قره باغ ، نشان داد: اولا، هدف اردوغان از تقطیع و مصادره به مضمون بیتی از شعر رود ارس و تغییر در آن ، کاملا از روی عمد و از پیش برنامه ریزی شده و به منظور سنجیدن واکنش ها و عکس العمل مقامات ایرانی صورت گرفته است . ثانیا، رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده دراین پژوهش برای بررسی این موضوع ، با راهبرد ایدئولوژیک ون دایک کاملا منطبق میباشد

خلاصه ماشینی:

نتايج به دست آمده موجود که اين شعر را در اصل داراي مفهوم و معنايي حماسي و ميهن پرستانه مي داند، و با در نظر گرفتن سوابق سياست هاي تنش آفريني و اشغال گرايانه دولت اردوغان در منطقه ، به ويژه در عراق و سوريه و در قبال کردهاي کردستان عراق و مسأله اخير نزاع جمهوري آذربايجان و ارمنستان بر سر قره باغ ، نشان داد: اولا، هدف اردوغان از تقطيع و مصادره به مضمون بيتي از شعر رود ارس و تغيير در آن ، کاملا از روي عمد و از پيش برنامه ريزي شده و به منظور سنجيدن واکنش ها و عکس العمل مقامات ايراني صورت گرفته است . حال سئوال مهم پيش آمده آن است که اردوغان با چه هدفي محتواي شعر را تغيير داده است ؟ آيا اين عمل سهوي بوده يا خير؟ در بحث تحليل گفتمان شعر رود ارس توسط اردوغان در ابتدا بايد به اين نکته اشاره کرد، همان طور که قبلا هم بيان گرديد، هيچ متن و گفتماني بدون غرض بيان نمي شود، حتي اگر ناآگاهانه باشد، بنابراين مسأله در اين جا فقط قرائت يک شعر نيست بلکه وقتي شعري ميهن پرستانه از سوي يکي از چهره هاي سياسي طراز اول کشوري ديگر، که داراي سابقه طولاني منازعات سياسي و نظامي با ايران بوده تقطيع و مصادره به مطلوب شده ، و در مراسمي که دست بر قضا آن هم جشن پيروزي آذربايجان در منطقه قره باغ است قرائت ميشود، ملاحظه ميگردد که هدف اصلي، وارونه جلوه دادن واقعيت هايي است که ممکن است موجب به مخاطره افکندن امنيت ملي يک کشور گردد.

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود