چکیده:
با توجه به حاکمیت دین، در جمهوری اسلامی ایران و تأکید قانون اساسی، در اصل 175، به رعایت موازین اسلامی در نشر افکار در رسانة ملی، تولید و انتشار موضوعهای مرتبط با پدیدة مجرمانه نیز، باید در چارچوب ضوابط تعیینشده در دین باشد. موضوعی که به دلیل ماهیت کار رسانهای و ارتباط تنگاتنگ حوزة اطلاعرسانی با حقوق متهم و مجرم و رسالت متعهدانه رسانة ملی جهت راهنمایی، ارشاد و هدایت مردم به سمت ارزشهای اسلامی، نیازمند ارائة الگویی هنجاری با رویکرد دینی است. این تحقیق، با پاسخ به این سؤال که هنجارهای اخلاقی اخبار رسانة ملی، در مواجهه با جرم، قبل و بعد از وقوع جرم چیست، به ارائة الگویی در این زمینه پرداخته است. در این پژوهش به روش کیفی و شیوة کتابخانهای ـ اسنادی، با بررسی و تحلیل نظریة هنجاری رسانة دینی، الگوی مفهومی هنجارهای اخلاقی رسانة ملی در مواجهه با پدیدة مجرمانه، قبل و بعد از وقوع جرم ارائه شده است.
هنجارهای اخلاقی، رسانة ملی، انتشار پدیده مجرمانه.
Considering the rule of religion in the Islamic Republic of Iran and the emphasis of the country’s Constitution, in Article 175, to comply with Islamic norms in reflection of opinions by the National Media, production and publication of issues related to criminal phenomena must also be within the framework of the rules set in religion. An issue that, due to the nature of media work and the close relationship between the information dissemination and the rights of the accused and the culprit, and the committed mission of the National Media to guide and lead people towards Islamic values, requires the provision of a normative model with a religious approach. This research has provided a model in this field by answering the question of what are the ethical norms of the news coverage of the National Media in the face of crime, before and after the crime takes place. In this research work, by using a qualitative and library-documentary method and examining and analyzing the normative theory of the religious media, has come across with a conceptual model of the moral norms of the national media in facing the criminal phenomenon, before and after the crime takes place.
خلاصه ماشینی:
ارائة الگوی مفهومی هنجارهای اخلاقی اخبار رسانة ملی در مواجهه با پدیدة مجرمانه (مبتنی بر نظریة هنجاری رسانة دینی) نوشتة حمیدرضا محمدی٭ مهدی مزینانی٭٭ نسرین گودرزی٭٭٭ چکیده با توجه به حاکمیت دین، در جمهوری اسلامی ایران و تأکید قانون اساسی، در اصل 175، به رعایت موازین اسلامی در نشر افکار در رسانة ملی، تولید و انتشار موضوعهای مرتبط با پدیدة مجرمانه نیز، باید در چارچوب ضوابط تعیینشده در دین باشد.
در این پژوهش به روش کیفی و شیوة کتابخانهای ـ اسنادی، با بررسی و تحلیل نظریة هنجاری رسانة دینی، الگوی مفهومی هنجارهای اخلاقی رسانة ملی در مواجهه با پدیدة مجرمانه، قبل و بعد از وقوع جرم ارائه شده است.
بر این پایه، شناسایی و ارائة الگوی هنجارهای اخلاقی اخبار رسانة ملی، در مواجهه با پدیدههای مجرمانه و نحوة اطلاعرسانی آن، بر اساس نظریة هنجاری رسانة دینی، قبل و بعد از وقوع جرم ضروری است.
بر اساس این دیدگاه، رویکرد اصلی رسانه برای پیشگیری از جرم، ارتقاء فکری و فرهنگی جامعه با تعلیم و تربیت افراد و ترویج اصول اخلاقی و ارزشهای دینی است و در مقام بعدی، با آموزش و بیان توصیههایی از طریق سلب یا کاهش فرصتها و موقعیتهای ارتکاب جرم، همچنین با بهرهگیری از هراس، تحقیر و رسواگری موجود در برخی مجازاتها، از وقوع بزه جلوگیری میکند (مکارم شیرازی، 1374: 519).
انتشار اخبار و اطلاعات در این دیدگاه پس از اثبات جرم با رعایت اصل عدم اشاعه زشتى و انتشار معاصى است (نور: 19) و پخش اخباری که موجب فساد اخلاق و هتک حرمت جامعه شود، ممنوع است (بندج ماده 19 قانون خط مشی کلی و اصول برنامههای سازمان صداوسیما) هدف از پوشش گزارشهای خبری پس از اثبات جرم، عزم حکومت بر مبارزه با مفاسد و بازدارندگی از وقوع جرایم است.