چکیده:
علیخان سینکی (تهران ۱۲۶۰ق ـ رشت۱۳۲۲ق) ملقب به منشی حضور امین الملک و امین الدوله (سلیمانی ۱۳۷۹)، پسرحاجی محمدخان سینکی مجدالملک (صاحب رسالهی مجدیه) خواهرزاده میرزا آقاخان نوری صدراعظم ناصرالدین شاه است. وی از رجال برجسته عصر قاجار به شمار می رود به طوری که افکار و اندیشههای او در تحولات داخلیو خارجی ایران تاثیر زیادی داشته است. در مورد او قضاوتهای متناقض فراوانی ارائه شده است به طوری که از وی دو شخصیت متفاوت یعنی اصلاح طلب و محافظه کار ساختهاند. پدرش مجدالملک، در امور دولتی دست داشت وهم صاحب قلم بود و هم تحت تربیت او قرار گرفت و از همان آغاز از طریق پدر با اندیشهی اصلاحات آشنا و از تمایلات اصلاحطلبانه و تجددگرایانه برخوردار شد. در تهران متولد شد و از همان جوانی و همزمان با پادشاهی ناصر الدین شاه به خدمات دولتی پرداخت. او از دبیری وزارت خارجه آغاز و به سرعت مدارج ترقی را پیمود و در 19 سالگی به سمت نایب اول وزارت خارجه منصوب شد. (بامداد، صص 351-355.) اندکی بعد شاه وی را منشی خصوصی خود گردانید و در سال (1290 هـ. ق / 1373 م) ملقب به امین الملک گردید و وزارت رسائل (مسئولیت دفتر شاه) به او سپرده شد. (شقاقی، ۱۳۶۵ص 25) پس از مدتی عهد دار وزارت پست گردید و با درایت کامل اصلاحاتی چون برقراری حق بازنشستگی و پرداخت مقرری ثابت به بازماندگان کارمندان متوفی را برای نخستین بار در ایران اجرا کرد. (کرمانی، 1357، ج 1، ص 155). علاوه بر وزارت پست وی، رئیس ضرابخانه، عضو شورای دولتی، نیابت اول وزیر خارجه، وزیر داخله و رئیس شورای دولتی شد و سرانجام به صدارت رسید (۱۳۱۵ق). مدرسۀ رشدیه و کارخانۀ کبریتسازی و قندسازی را در تهران و کهریزک دایر کرد. امینالدوله در ۱۳۱۶ق از صدارت عزل شد و به مکه سفر کرد و در ۱۳۲۲ق به قریۀ لشتنشای رشت رفت و در همانجا درگذشت.
خلاصه ماشینی:
با موافقت و تاييد شاه ، دومين دوره رياست ميرزا عليخان امين الملک بر تشکيلات چاپاري و پست ايران شروع ميشود امين الملک به مجرد قبول مسئوليت مجدد پست ، ريدرر و دستيارش موتوآرد را به کار گرفت و نيکلا سمينو را به علت آگاهي کاملي که از وضع اجتماعي و اقليمي ايران داشت در اختيار آنها قرار داد چون هر دوي اين کارشناسان خبره و آگاه پست بودند به همين جهت طي نزديک به سه سالي که با هم همکاري داشتند (اوايل سال ١٢٩٢ هجري قمري تا اواخر ١٢٩٤ هجري قمري) انقلابي در پست ايران بوجود آوردند و به قول اعتماد السلطنه «پست خانه ممالک محروسه ايران به وضع پستخانه هاي فرنگستان گرديد» (اعتمادالسلطنه ، روزنامه خاطرات ، ص ٩٦٤) امين الدوله نخستين وزير پست است که براي ادارات تابعه ساعت کار معين کرد و براي کارکنان حقوق باز نشستگي برقرار نمود در زمان وزارت ايشان پست هفته اي ٤ روز و روزي ٤ ساعت کار ميکرد و براي اقدامات او اداره پست در نزد مردم داراي اهميت و موقعيت خاصي پيدا نمود در زمان وي در اغلب ايالات و ولايات نامه هاي پستي و مکاتبات دولتي مرتبا مبادله مي شد و حتي نامه هاي خارجه نيز به گيرندگان ان در گوشه و کنار مملکت تحويل ميگرديد.