فواصل گوناگون در دستگاهها و مقامهای موسیقی مقاله

"» عنوان مقاله پژوهشی و ارزشمند دکتر مصطفی‌ کمال پورتراب است که‌ قسمت اول آن‌را در شماره پیشین ماهنامه‌ مقام خواندید: در بخش نخست،استاد علاوه بر طرح مباحث‌ مختلف در زمینه فواصل‌ دستگاهها و مقامها و مقایسه آنها باهم به‌ فواصل تبیین شده‌ موسیقی از سوی فارابی‌ اشاره و به این نکته‌ تأکید داشت که پس از ده قرن«هلم هولتز» آکوستیک‌دان بزرگ‌ آلمانی با دلایل علمی‌ ثابت کرد که فواصل‌ مزبور از خوش‌ صداترین فواصل ایجاد شده در موسیقی است. اینک‌ بخش دوم و پایانی این‌ مبحث آموزنده را پیش‌ روی دارید: فواصل گوناگون‌ در دستگاهها و مقام‌های موسیقی (به تصویر صفحه مراجعه شود) «درلانژه»در کتاب موسیقی عرب،توالی صداها را« سلم النغمه»و حرکت و روند ملودی را«طور النغمه» و صداهای شروع و خاتمه و ایست‌های موقت را «المراکز»نامیده است ولی در جای دیگر سلم النغمه‌ شامل گروه صداهای دارای فاصله چهارم یا پنجم است‌ و صداهای خاتمه القرار نامیده شده است."