چکیده:
در پژوهش حاضر عمدهترین علل ظهور و بروز پدیده قاچاق، زمینههای مؤثر بر ناکارآمدی نظامهای مقابله و پیامدهای قاچاق در ابعاد فوق بررسی و ضمن تأسی به آموزههای اسلامی در تأکید بر ضرورت به دست آوردن مال حلال و با مد نظر قرار دادن فرمودههای مقام معظم رهبری در جهت نامگذاری سال 88 به عنوان سال اصلاح الگوی مصرف در تمامی زمینهها برخی از عمدهترین راهکارهای مقابله در ابعاد مذکور با تأکید بر تعلیمات دینی ارائه شده است. عمدهترین یافتههای پژوهش عبارتند از:
فرهنگ فرار از پرداخت عوارض گمرکی، پول شویی، بیکاری، نبود دولتهای مقتدر در همسایگی کشور، محدودیتهای داخلی ناشی از سوء مدیریت و انحصارها و در نتیجه عدم رغبت مصرف کننده داخلی و فرهنگ مصرف کالاهای خارجی، تبلیغات و فساد اداری و بوروکراسی و... از عمدهترین علل ظهور پدیده قاچاق است.
گرانی و ضعف کالاهای داخل، تنزل مقررات، جذب شدید بیکاران به مناطق آزاد، غلبه فرهنگ قاچاق، الگوی مصرف تجملی، فقدان نگاه ضد ارزشی به قاچاق، فقدان نظارت اجتماعی، بازار بزرگ مصرف داخلی، افزایش میل به کالای لوکس خارجی و غیره... از عمدهترین زمینههای ناکارآمدی نظامهای مقابله با قاچاق میباشد.
کاهش سرمایه گذاری مولد، تخریب فرصتهای اشتغال مولد، گسترش اقتصاد زیر زمینی، انتقال فشار مالیاتی به بخش رسمی اقتصاد، تهدید امنیت ملی، افزایش ثروت و قدرت نامشروع، رانت خواری، قانون گریزی، بینظمی اقتصادی، هدر رفتن منابع ملی، فرهنگ تجمل و مصرف گرایی، کاهش ارزش گرایی، هدر رفتن سرمایههای اجتماعی، غارت هویت فرهنگی، بحران در خانواده، تضعیف فرهنگ کار، افزایش بینظمی اجتماعی و... از عمدهترین پیامدهای قاچاق میباشد.
تحقیق و توسعه، خصوصی سازی، هماهنگ سازی مقررات، فضا سازی برای سرمایه گذاری، تدوین استراتژی صنعتی و اقتصادی بلند مدت، لغو مقررات دست و پا گیر، حذف انحصارات اقتصادی، اصلاح الگوی مصرف، معرفی الگوی صحیح، صرفه جویی ارزی، تحول فرهنگ مصرفی جامعه به نفع تولیدات داخلی، ترسیم وظیفه دستگاههای اطلاع رسانی و رسانههای جمعی در پیشبرد فرهنگ مصرف صحیح جامعه و... از عمدهترین راهکارهای مقابله با پدیده قاچاق است.
Smuggling is one of the many activities done in hidden and underground economy in Iran. Although the existence of smuggling must be traced in commerce and trade sectors, its impacts and consequences can be seen in all aspects of the national economy. The share and extent of institutions in informal economic sectors have a meaningful correlation with the complexity of business. In other words, in an inappropriate business situation, the businessmen are reluctant to do business in formal atmosphere. However, they turn their activities toward informal sectors. This will, consequently, limit formal activities of economic institutions while at the same time increase capital risk. Also this will decrease economic growth of the country. One of the best ways of struggle with smuggling, which is also preventive, is utilizing economic tools, especially removing business barriers. These barriers are tariff systems and complicated customs formalities, which are good motivations for the smugglers to pursue smuggling. In this study, the smuggled items discovered in the southern borderline region are identified and classified. Considering the meaningful correlation between each smuggled item with the problems it renders, the researchers made some suggestions as to how to lower motivation for smuggling and to allow tradesmen to enter a healthy economy.