چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر ابعاد جو روانی- اجتماعی کلاس بر احساس دلزدگی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی با نقش واسطه ای ابعاد خودکارآمدی تحصیلی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر سال سوم دوره دوم متوسطه شهر برازجان در سال تحصیلی ٩٧- ١٣٩٦ بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای تعداد ٣٢٨ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند و به پرسشنامه های پژوهش که شامل مقیاس دلزدگی تحصیلی پکران ، گوئتز و پری (٢٠٠٥)، مقیاس جو روانی- اجتماعی کلاس میشو، کومئو و گوپیل (١٩٨٥) و مقیاس خودکارآمدی تحصیلی موریس (٢٠٠١) بود پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است . یافته ها نشان داد که ابعاد مشارکت دانش آموزان در فعالیت های کلاسی، بکاربستن مقررات و پشتیبانی، مستقیما قادر به پیش بینی دلزدگی تحصیلی هستند. در بررسی اثرات غیرمستقیم نیز مشخص شد که ابعاد دلبستگی و پشتیبانی جو روانی ـ اجتماعی کلاس با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی منجر به کاهش دلزدگی میشوند. از طرفی بعد دلبستگی با میانجیگری خودکارآمدی اجتماعی منجر به افزایش دلزدگی تحصیلی دانش آموزان میشود. بر اساس این نتایج می توان به معلمان توصیه کرد که با ایجاد یکی جو روانی ـ اجتماعی مشارکتی، قاعده مند و حمایتی که تقویت کننده خودکارآمدی تحصیلی است در جهت کاهش دلزدگی نسبت به کلاس و یادگیری اقدام کنند.
خلاصه ماشینی:
علل بالقوة زيادي براي دلزدگي دانش آموزان در حين حضور در کلاس و هنگام يادگيري و انجام تکاليف درسي وجود دارد که از جمله آنها ناتواني يادگيري (ولف ٢ و همکاران ، ٢٠١٠) يا عملکرد درسي ضعيف پيشين (پکران و همکاران ، ٢٠١٤؛ پوتوين و همکاران ، ٢٠١٨)، خلق منفي و پريشاني و تنيدگي (بارنت ٣، ٢٠٠٥؛ لي و زيلمان ، ٢٠١٩)، مهاجرت هاي محيطي (ووگل ـ والکات ، فيورلا، کارپر و اسکاتز٤، ٢٠١٢)، سخنراني معلم محور (تسه و همکاران ،٢٠١٣)، نوع تکليف يا موضوع يا حيطه درسي (زاهو، ليو، زنگ و شو٥، ٢٠١٦؛ چوي ، يائو ژانک ٦، ٢٠١٧)، عدم يافتن معنا در مطالعه (پکران ، ٢٠٠٦)، چالش خيلي زياد و همچنين چالش پايين در تکاليف (پريکل ، گوئتز و فرنزل ، ٢٠١٠؛کرانيچ ٧ و همکاران ، ٢٠١٨)، امتحان دادن (احمد، وندر ورف ، کويپر و مينارت ٨، ٢٠١٣)، سن (مان و رابينسون ٩، ٢٠٠٩)، سطوح و پايه هاي تحصيلي (گوئتز، کرون جاکر١٠، فرنزل ، لودتک و هال ، ٢٠١٠) و مواردي از اين قبيل هستند.
Mouratidis, Vansteenkiste, Lens & Vanden Auweele 3.
مسأله اصلي پژوهش حاضر با پشتوانه نظري مدل شناختي اجتماعي هيجانات پيشرفت (پکران و پري، ٢٠١٤؛ و پکران ، ٢٠١٨) اين است که آيا ميتوان با ارائه و آزمون يک مدل مفهومي، دلزدگي تحصيلي دانش آموزان را به گونه اي تبيين کرد، که در آن خودکارآمدي رابطه بين مؤلفه هاي جو رواني ـ اجتماعي کلاس و احساس دلزدگي تحصيلي را ميانجيگري کند.
Høigaard, Kovač, Øverby, & Haugen 4.
نتايج حاصل از آزمون مدل پژوهش نشان داد که مؤلفه مشارکت ، به عنوان اولين بعد جو رواني ـ اجتماعي کلاس ، اثر مستقيم بر احساس دلزدگي تحصيلي دانش آموزان دارد و اين متغير را به نحو مثبتي پيش بيني ميکند.
Afari, Aldridge, Fraser & Khine 4.
Eastwood, Frischen, Fenske & Smilek 2.
1. Gayl, Preiss, Burrell & Allen 2.
(
, 
, 
)
