گرایش‌های موضوعی در حوزه سوت‌‌زنی: مطالعه تطبیقی تولیدات علمی کشورهای شاخص مقاله

هدف: هدف از پژوهش، شناسایی ویژگی‌های تولیدات علمی حوزۀ سوت‌زنی در پایگاه وب آو ساینس و آشکارسازی گرایش‌های موضوعی تولیدات علمی آن به تفکیک کشورهای شاخص است. روش‌شناسی: پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با رویکرد علم‌سنجی و روش تحلیل محتوا و بهره‌مندی از فنون تحلیل هم‌واژگانی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شده است. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای هیست‌سایت، بیب‌اکسل، گفی و اس‌پی‌اس‌اس؛ و به‌منظور ترسیم ساختار فکری از نرم‌افزار وی‌او‌اس ویوئر استفاده شده است. یافته‌ها: میانگین نرخ رشد سالانۀ تولیدات علمی حوزه سوت‌زنی 38.13 درصد است. «نیر جی پی» (دانشگاه ایندیانا) و «میچلی ام پی» (دانشگاه اوهایو) هر دو از کشور ایالات متحده به‌ترتیب بیشترین تولیدات و استنادها را دارند. دانشگاه ایندیانا (ایالات متحده) از نظر میزان تولید علم و دریافت استناد دارای جایگاه اول است. ایالات متحده، انگلیس و استرالیا کشورهای شاخص این حوزه هستند. خوشه‌بندی هم‌واژگانی در کشورهای شاخص به‌ترتیب منجر به تشکیل 8، 6 و 5 خوشه شد. سوت‌زنی دارای بیشترین مرکزیت درجه در تولیدات علمی کشورهای شاخص است؛ کلیدواژه‌های فساد و کلاهبرداری، دوپینگ، نوآوری، فرهنگ سازمانی و سوت‌زنی بیشترین مرکزیت نزدیکی و سوت‌زنی دارای بیشترین مرکزیت بینابینی در کشورهای شاخص‌اند. درمجموع ایالات متحده دارای بیشترین اثربخشی و بهره‌وری در حوزه سوت‌زنی است. نتیجه‌گیری: انتشار تولیدات علمی حوزه سوت‌زنی در کشورهای شاخص دارای روندی صعودی بوده و بیشترین موضوعات مربوط به کلیدواژه‌های سال‌های اخیر است، هرچند ایالات متحده و انگلیس قدمت بیشتری در تولیدات علمی این حوزه دارند. موضوعات داغ در تولیدات علمی این کشورها تلافی، اخلاق، رفتار، اطلاعات، سازمان، مدیریت، فساد و فرهنگ است.

Objective: The present study aims to identify the characteristics of scientific productions associated with whistleblowing in the Web of Science database and to detect the thematic attitudes towards these scientific productions in different leading countries (the United States, England, and Australia). Methodology: The present descriptive-analytical research has been conducted according to the scientometric approach and using content analysis, co-word analysis, and social network analysis techniques. The research community in the first stage consists of all the scientific productions related to whistle-blowing in the Web of Science from 1970 to 9/30/1399. In the next step, the research community includes scientific productions related to the United States with 562 records, England with 187 records, and Australia with 125 records. HistCite, Bib Excel, Gephi, and SPSS software were used for data analysis purposes and the VOS viewer was used to map the intellectual structure of the study. Findings: The number of 1594 scientific productions on the subject of whistle-blowing in 779 journals by 2382 authors from 72 countries have been indexed and published in the Web of Science database; The findings show the upward and continuous growth of scientific productions in this field that in 2018, the highest number of scientific productions in this field (134 records) was recorded and the mean annual growth rate of whistleblowing scientific productions was found to be 38.13%. Nir J.P. (Indiana University) and Miceli, M. P. (University of Ohio) are ranked first and second in terms of whistleblowing productions and citations, respectively. Indiana University (USA) ranks first in terms of scientific production and citations. The United States, UK and Australia are leading countries in this field. Iran ranks 40th among participating countries with 4 scientific productions. The top scientific fields contributing to this field are business economics with 492, social sciences and other subjects with 290, public law with 260, general internal medicine with 115, and engineering with 99 records. Co-word clustering in the leading countries led to the formation of 8, 6 and 5 clusters, respectively. Among the eight clusters of scientific production of the United States, four clusters whose concepts and vocabulary include "ethics, organization, behavior, countermeasures (retaliation), management, fraud and fraud" since the most frequent and common keywords in whistle-blowing research are in these clusters, so they have a central and important position and are the most important trends of American researchers in this field; Among the six clusters of scientific productions in England, three clusters (yellow, green and purple) include concepts and words with high co-occurrence such as "morality, behavior, retaliation and transparency", since the most frequent and common keywords in whistle-blowing research are in these clusters, so they have a central and important position and are the most important tendencies of English researchers in this field; Among the five clusters of scientific productions in Australia, two clusters (green and red) whose concepts and vocabulary include "ethics, countermeasures, management, financial misconduct and reporting", since the most frequent and common keywords in whistle-blowing research are in these clusters, they have a central and important position, and they are the most important trends of Australian researchers. Whistleblowing has the highest degree of centrality in the scientific productions of leading countries; Keywords: Corruption and fraud, Doping, Innovation, Organizational culture, and whistleblowing have the highest closeness centrality and whistleblowing has the highest betweenness centrality in the leading countries. The United States was found to be the most effective and productive country in the field of whistleblowing. Conclusion: The dissemination of scientific productions in the field of whistleblowing in the leading countries has an upward trend and is mostly related to the keywords of recent years, although the United States and the United Kingdom are older in scientific productions in this field. Hot topics in the scientific productions of these countries are retaliation, ethics, behavior, information, organization, management, corruption and culture.

تعريفي از سوت زني که بيشترين استفاده مورد قبول را در اين حوزه و مطالعـات آن در طـي سـال هـاي گذشـته داشـته ( ٢٠١٥ ,Henik ;٢٠١٠ ,et al &Jackson ;٢٠٠٥ ,Kaplan ;٢٠٠٤ ,Near ;٢٠٠٢,Keenan)، توسط Miceli &Near (١٩٨٥) ارائه شده است . آنها سوت زني تخلـف را بـه عنـوان افشـاي فسـاد توسـط اعضـاي سازمان (سابق يا کنوني)، درباره اقدامات نامشروع ، غيراخلاقي و غيرقانوني کارفرمايان ، به اشخاص يا سازمان هايي که ميتوانند اقدامي را صورت بدهند تعريف ميکنند (١٩٨٥ ,Near& Miceli)؛ مهم ترين مزيت اين تعريف ايـن اسـت که در سازمان هاي مختلف اعم از دولتي و خصوصي، در کشورهاي مختلف و همچنين در صنايع و مشاغل گونـاگون قابل استفاده است . تحليل هم واژگاني منجر به شکل گيري چه خوشه ها و موضوعاتي بر اسـاس سنجه هاي مرکزيت در توليدات علمي کشورهاي شاخص مشارکت کننده در موضوع سوت زني شـده است ؟ در اين مرحله به منظور ترسيم و تحليل ساختار فکري توليـدات علمـي سـه کشـور شـاخص مشـارکت کننـده در توليدات علمي حوزه سوت زني، تمامي توليدات علمي استخراج شده از وب آو سـاينس بـه تفکيـک هـر کشـور وارد نرم افزار وياواس ويوئر شد. آمار توصيفي استنادات دريافتي کشورهاي شاخص مشارکت کننده در حوزه سوت زني (رجوع شود به تصویر صفحه) ‘ همان طور که جدول بالا نشان ميدهد ميانگين دريافت استنادات توليدات علمي مربوط به کشور ايالات متحـده در طي سال هاي مختلف از دو کشور ديگر بيشتر بوده است .