چکیده:
یکی از مهمترین تعاونیهای سنتی در مدیریت شیر دامها در بین دامداران ایرانی: تعاونی سنتی
«واره» است. واره نوعی سازمان کهن. غیر رسمی و تعاونی سنتی اغلسب زنانه با محور اصلی
همیاری است. گرچه محور اصلی مبادله در واره مبادله پایاپای (شیر با شیر) است. ولی در حاشیه
آن مبادلات اقتصادی, اجتماعی و روانی دیگری نیز اتفاق میافتد. به نظر میرسد همانند دیگر
سنتهای یاریگری در جوامع محلی ایران. واره نیز راهحلی اجتماعی, فرهنگی برای استفاده
مشارکتی با بهرهوری بالاتر از منابع بوده است. این نوع تعاونی سنتی زنانه تا چند دهه پیش در
اغلب روستاهای استان سمنتان که دامداری در آن رواج داشته. مرسوم بوده است. اما اکنون این
نوع یاریگری فقط در بین عشایر کوچرو استان سمنان از جمله. سنگسریها. الیکاییها.ء
چوداریهاء عشایر کلاته رودبار و هداوندها رایج است. وجود اقوام گوناگون در این ناحیه. از
جمله برک. کرد. بلوچ, مازندرانی, عرب, سنگسری, الیکایی. پروری و افتری موجب شده است تا
این نوع تعاونی سنتی اسامی گوناگونی داشته باشد. در این مقاله از طریق مصاحبه با خبرگان
روستایی و عشایری در روستاهاء ایلات و عشایر استان سمنان. یکی از مهمترین تعاونیهای سنتی
که هنوز در بین ایلات و عشایر رایج است. از نظر کارکرد. سازمان و دلایل شکلگیری مورد
تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه نشان داد که شکل گیری واره بیانگر مشارکت ستتی
بهمنظور استفاده بهینه از زمان و نیروی کار در ایامی بوده است که تولید دامداران انفرادی ناچیز
بوده است.
خلاصه ماشینی:
١٣٦٨ ٣٣ مريم اعظمي عليرضا شاه حسيني ايل ها، عشاير استان ايل ها و عشاير 12 1378 2 و عنايت الله رنجبر و روستاييان سمنان استان سمنان گرمسار و کوچندگان سرزمين ٣ عليرضا شاه حسيني اليکايي 11 1382 آرادان خورشيد درخشان ٤ عليرضا شاه حسيني ايل سنگسري مهديشهر ايل سنگسري ١٣٩٠ ٤ (صفحه ) پرور ديار فراموش ٥ محمدرضا گودرزي طايفه پروري مهديشهر 14 1392 شده روستاي کندو ٦ گلوردي اعرابي و طايفه سمنان سرگذشت کندو ١٣٩٣ ٥ اعرابي مؤمن آباد پايتخت ٧ عليرضا شاه حسيني مؤمن آباد سرخه 10 1394 گچ ايران ارميان بارگاه ارمياي ٨ عليرضا شاه حسيني ارميان ميامي 48 1394 نبي خورشي، لبنيات در ٩ حسن پاکزاديان ايل سنگسري مهديشهر 12 1395 ايل سنگسري تاريخ ، جغرافيا و سيد حسن 10 ايل سنگسري مهديشهر فرهنگ سنگسر در ١٣٩٥ ١٢ کساييان سال ١٣٤٨ جدول ٢.
به طور خلاصه ميتوان گفت : واره سازماني نهاديشده و گسترش يافته در اغلب مناطق و در ميان اقوام مختلف ايران با کارکردهاي نهان و نمايان و مرکب است کـه بـه نظر ميرسـد از تـلاش برخـي اشـکال تعاوني کهن تر زاده شده و بـه خاطر اقتصـاديکردن دامـداري معيشـتي و نيمه معيشـتي در زمينه توليد و فرآورده هاي شيري (رسا کردن ميزان شير و نيـروي کـار و صـرفه جويي در اين دو عامل ) و بـه دليـل ماهيـت شـيميايي و تقـدس فرهنگـي شـير و برخـي نيازهـاي اجتماعي ـ رواني (هموارگان ١...