خلاصه ماشینی:
"تلاش سقراط برای زدودن شک و تردید از ساحت اندیشه و تفکر و ارائهء تفسیر درستی از مبدأ جهان و هستی باعث شد که پیروان و شاگردانش،بعد از او به اندیشههای والاتر و خالصتری دربارهء خدا و اصل و مبدأ جهان دست یابند؛ چنان که برخی رواقیون معتقد بودند که عالم کلمهء«الله»است، یعنی:کلمهای است که خدا انشا کرده است.
زیرا در خود اتهام ملتوس تناقض وجود دارد:او از یک طرف سقراط را به کفر متهم میکند و از طرفی میگوید:خدایان یا خدایی جدید آورده است!
»20 *تلاش سقراط برای زدودن شک و تردید از ساحت اندیشه و تفکر و ارائهء تفسیر درستی از مبدأ جهان و هستی باعث شد که پیروان و شاگردانش،بعد از او به اندیشههای والاتر و خالصتری دربارهء خدا و اصل و مبدأ جهان دست یابند؛چنان که برخی رواقیون معتقد بودند که عالم کلمهء«الله»است،یعنی،کلمهای است که خدا انشا کرده است.
از نظر تئودر گمپرس،با توجه به کتاب خاطرات سقراطی، اگر خدای سقراط و خدای گزنفون هر دو یکی باشد،یعنی خدایی که همان عقل و نفس است،پس خدای سقراطی «هرچند آفرینندهء جهان نیست،ولی موجودی متعالی است که کل جهان را منظم میسازد و به آن صورتی مطابق غایت میبخشد.
»28از نظر وی،حتی اگر استدلالی را که در کتاب خاطرات سقراطی دربارهء خدا آمده است،عقیدهء گزنفن بدانیم، باز هم آنچه مربوط به سقراط است«اندیشهء خدایی واحد یا عقل جهانی است که جهان را با توجه به غایتی اداره میکند.
*صفات خداوندی که سقراط برای خدا لحاظ میکند و وظایفی که نسبت به خداوند احساس میکند،نظریهء خدای یگانه را در اندیشهء سقراط قوت میبخشد با تأمل در محاورات افلاطون و خاطرات سقراطی،به راحتی میتوان به نگرش جدید دربارهء خدا پیبرد."