چکیده:
در پی ورود ناعادلانه متفقین جنگ جهانی دوم به خاک میهن در شهوریور ۱۳۲۰ اوضاع
سیاسی,نظامی,اقتصادی ایران تغییرات زیادی کرد و با مشکلات عظیمی رو به رو شد.ناامنی» قحطی و
خصوصا قحطی نان .کاهش ارزش پولی ایران و ضعیف ترنمودن وضعیت اقتصادی طبقه فرودست آیران
از جمله آنهاست.اما نکته قابل توجه این است که علاوه بر مشکلاتی که پیش تر گفته شد ورود متفقین
به خاک ما آثار سوء اجتماعی به دنبال داشتهزاران مهاجر لهستانی بیماری های مسری مثل تیفوس و
آبله بیماری های غیر مسری هم با خود به ایران آوردند.همچنین کمبود ارزاق مردم را با معضلات
اساسی رو به رو ساخت.سوال اصلی این پژوهش این است که بحران قحطی در جنگ جهانی دوم چه
تاثیری در زندگی مردم داشت؟و بیماری های مسری و غیر مسری چگونه در ایران شیوع پیدا کرد؟
خلاصه ماشینی:
زيرا ظاهرا قبل از ورود مهاجران از خاک شوروي به داخل ايران ، عده اي از آنها در داخل اردوگاهشان در سيبري، به علت وجود معضلاتي مانند کمبود مواد غذايي و فقدان بهداشت عمومي و زندگي دسته جمعي، که به طور طبيعي اين وضع در ميان آوارگان جنگي عموميت دارد، به بيماري هاي مسري دچار شده بودند، با ورود آنها به ايران اين بيماري ها نيز به علت دلايل ذکر شده به داخل کشور به خصوص به تهران که جمعيتشان در اين شهر زياد بود انتقال يافت .
به اين خاطر، شماري از شهرهاي ايران ، به ويژه در شمال و غرب با ناآرامي و غارت روبه رو شدند؛ به طوريکه گزارش هاي خاطره نويس ها و شاهدان گواه اين مطلب است دولت ، براي تأمين آذوقه و خواروبار شهرها با معضل جدي مواجه شد و ديري نپائيد که کمبود خواروبار به بحران عمومي تبديل گرديد(شوکت ،١٣٨٦،ص ١٨٢) علاوه بر حضور نيروهاي متفقين در ايران عوامل ديگري چون عدم جمع آوري به موقع محصول به علت وجود ناامني و غارتگري(مهدي نيا،١٣٨٢،ص ٣٢) قطع ارتباط منظم بين شهرها و روستاها(جمعي از نويسندگان ،١٣٧١،ص ١٦٢) و احتکار گندم توسط برخي مالکان (مکي،١٣٧٤،ص ٣٢٣ )در ايجاد بحران تأثير داشت .
به طوريکه ، در سالهاي حضور آنها در مشهد يعني در سال ١٣٢١ و ١٣٢٢به علت کمبود ارزاق عمومي قحطي و گرسنگي شديد بين مردم رواج يافته بود که دامن آن همه خانواده ها را گرفته بود(خزعلي ١٣٨٢،ص ٣٤) بنابراين ، به علت بروز چنين مشکلاتي بود که وزارت امور خارجه از سفارت شوروي در تهران خواسته بود که به علت کمبود خواروبار در کشور از ورود مهاجران غيرنظامي لهستاني از خاک اين کشور به ايران جلوگيري کند.