چکیده:
کیفیت محیط یک مفهوم چند بعدی است که با مفاهیمی همچون کیفیت زندگی، کیفیت مکان، ادراک و رضایت شهروندی و قابلیت زندگی، اشتراکاتی دارند در این میان یکی از ویژگیها و شاخصه های کیفیت محیط شهری، دسترسی آسان، سریع و مطمئن شهروندان به نقاط مختلف شهر و بهره مندی از امکانات و فعالیتهای گوناگون موجود در سطح شهرهاست. در این راستا امکان دسترسی، تداوم حرکت و حضور گروه های اجتماعی ویژه نظیر کودکان و سالخوردگان درنقاط مختلف فضا، وجود پارکینگ های کافی در نتیجه ارتباط مطلوب با سیستم های حمل و نقل شهری از جمله شاخص های تعیین کننده ایجاد و ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری می باشد. بر این اساس این تحقیق با هدف سنجش تاثیرات انواع شیوه های حمل و نقل شهری بر کیفیت محیطی فضاهای شهری، به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که :کدام یک از شیوه های حمل و نقل شهری بیشترین تاثیر را بر ارتقاء کیفیت محیطی فضاهای شهری دارند؟ روش تحقیق پزوهش حاضر، روش توصیفی- تحلیلی و روش تجربی- پیمایشی و شیوه ها، ابزارها و تکنیک های گردآوری داده از طریق مطالعات کتابخانه ای، مراجعه و بررسی اسناد و مدارک موجود، استفاده از پرسشنامه و تکنیک دلفی می باشد. به منظور سنجش سیستم حمل و نقل شهری از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. نتایج نشان می دهندکه پیاده روی در جایگاه اول و پس از آن حمل و نقل عمومی بیشترین توانایی را در ایجاد فضاهای شهری جذاب، قابل زندگی و پایدار و با کیفیت را داراست
Environmental quality is a multi dimensional concept that has common points with concepts such as quality of life, quality of place, perception and satisfaction of citizens and livability. So, one of the urban environmental quality indicators is easy, quick and safe access for citizens and enjoying a variety of facilities and activities in the cities. In this regard, accessibility, movement continuity and presence of specific social groups, such as children and elderlies in different parts of the urban spaces, with the lowest energy wastage (in the field of the Fuel consumption and human force), the most acceptable cost; low traffic and minimal adverse environmental effects; such as air and noise pollution; and the most positive effects on culture, society and economic and also optimal utilization of physical and biological environment resulting from the desirable communication with urban transportation systems are among the main indicators of upgrading of the environmental quality of urban spaces. According to this, the present paper- with the goal of assessing the effects of urban transportation different modes on urban spaces environmental quality- is seeking to answer the question of: Which of the urban transportation modes have the most effects on upgrading of urban spaces environmental quality? The methodology of the paper relies on the secondary data and a questionnaire-based survey through Delphi Method. Finally, for assessing the effects of urban transportation different modes on urban spaces environmental, AHP Method is used. The results show that pedestrian mode in the first place and public transportation in the second place have the most ability to upgrading the environmental quality of urban spaces and creating attractive, livable and sustainable urban spaces.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا امکان دسترسي، تداوم حرکت و حضور گروه هاي اجتماعي ويژه نظير کودکان و سالخوردگان درنقاط مختلف فضا، وجود پارکينگ هاي کافي در نتيجه ارتباط مطلوب با سيستم هاي حمل و نقل شهري از جمله شاخص هاي تعيين کننده ايجاد و ارتقاء کيفيت محيطي فضاهاي شهري مي باشد.
(حق شناس ، ٢٠١٢: ١١٧) اگر چه شهرهاي امروزي براساس سه ديدگاه "اتومبيل محور" ،"مناطق بدون ترافيک "و "انسان محور" مطرح مي شود اما هر کدام از اين شيوه هاي مذکور داراي محاسن و معايبي مي باشند که در شهرهاي مختلف طرفداراني دارند، لذارويکرد جهاني بيشتر به دنبال انساني نمودن شهرها در جهت پايداري است (معيني، ١٣٨٥ : ١٠) در اين ميان حمل و نقل پايدار به رويکردي گفته مي شود که بازتاب ها و هزينه هاي محيطي- اجتماعي را نشان مي دهد، به ظرفيت قابل تحمل احترام مي گذارد و بين نيازهاي جابجايي و ايمني و نيازهاي دسترسي، کيفيت محيط و سرزندگي توازن برقرار مي کند.
اصل دهم : با دوام ساختن و پايدار سازي 86 (رجوع شود به تصویر صفحه) شکل (٣): تاثير حمل و نقل پايدار در ارتقاء کيفيت محيطي فضاهاي شهري مأخذ: زندي اتشبار، خاکساري، ١٣٩٠ روش پژوهش در دهه هاي اخير توجه محققين به حوزه هاي تصميم گيري، معطوف به مدل هاي چندمعياره (MCDM) براي تصميم گيري هاي پيچيده گرديده است .
در راستاي هدف کلان تحقيق حاضر "دستيابي به حمل و نقل شهري پايدار جهت نيل به توسعه پايدار" و هدف خرد تحقيق "سنجش تاثيرات انواع شيوه هاي حمل و نقل شهري بر کيفيت محيطي فضاهاي شهري " از فرايند تحليل سلسله مراتبي بعنوان يکي از جامع ترين سيستم هاي طراحي شده براي تصميم گيري با معيارهاي چندگانه استفاده شده است .
(
, 
, 
)
