فرگشت رویکرد اخوان المسلمین مصر به جامعه مدنی مقاله

نویسنده مسئول: عظیم زاده تهرانی، طاهره ؛

مطالعات فرهنگی و ارتباطات پاییز 1400 - شماره 64 رتبه الف (وزارت علوم/ISC (‎25 صفحه - از 211 تا 235 )

کلیدواژه ها: مصر جامعه مدنی اخوان المسلمین اسلام گرایی اخوان اسلامی دینی سیاسی قطب حکومت

چکیده:

اخوان المسلمین مهمترین سازمان اسلام‌گرای سده بیستم میلادی است که سیری متحول از بنیادگرایی میانه‌رو حسن البنا تا بنیاد‌گرایی رادیکال سیدقطب، سپس حرکت تدریجی به سوی اسلام گرایی مبتنی بر ارزش‌های جامعه مدنی را مورد تجربه قرار داده است. هدف پژوهش حاضر تبیین تأثیر کنشگری سیاسی-اجتماعی بر تطور رویکرد عملی اخوان المسلمین مصر از آغاز تأسیس در سال 1928م. تا زمان انقلاب مصر در سال 2011م. است.امدادگری و کمک‌رسانی ، زمینه تفاهم مردمی و تعامل اجتماعی اخوانی‌ها را مهیا نمود. ارتباطات چند سویه اخوان با حکومت خودکامه خدیوی مصر، جمهوری توتالیتر پس از کودتا، ناسیونالیست‌های پان عربیسم، نیروهای کمونیستی و احزاب اسلام‌گرا، سازمان را به نوعی روا داری اجتماعی و سیاسی، متمایل گرداند. سرکوب‌های بی‌محابا و مجازات‌های غیرقانونی اخوان توسط رژیم‌های پیش و پس از کودتای افسران، اعتقاد اخوان به قانون‌گرایی را افزایش داده و آنان را به تدوین قانونی مبتنی بر دفاع از حقوق تمامی گروه‌ها و شهروندان با داشتن هر گرایشی، رهنمون ساخت. سرانجام واقع‌گرایی اجتماعی سازمان، منجر به تحولی مهم در دیدگاه اخوان نسبت به حکومت مطلوب خود گردید. اخوان المسلمین چند روز قبل از پیروزی انقلاب مصردر سال 2011م. خواستار برپایی حکومتی مدنی با مرجعیت اسلام شد.این نتیجه حاصل کنشگری متقابل اخوان با جامعه متکثر مصر بود.مقاله تاریخی حاضر به‌روش تحقیق توصیفی- اکتشافی و از طریق جمع‌آوری مطالب به شیوه اسنادی انجام پذیرفته است.

خلاصه ماشینی:

2004 چکيده اخوان المسلمين يکي از مهم ترين سازمان اسلام گراي سدة بيستم ميلادي است که سيري متحول از بنيادگرايي ميانه رو حسن البناء تا بنيادگرايي راديکال سيدقطب ، سپس حرکت تدريجي به سوي اسلام گرايي مبتني بر ارزش هاي جامعۀ مدني را مورد تجربه قرار داده است . مصر در اين دوره ، جامعۀ مدني قدرتمندي داشت ؛ نهادهاي مدني همانند تعاونيها، اتحاديه هاي کارگري، اتاق هاي بازرگاني، انجمن هاي حرفه اي و جنبش زنان گسترش يافت و گفتمان جامعۀ مدني ريشه گرفت و سازمان هايي مانند اخوان المسلمين به وجود آمدند و گفتمان اسلام سياسي پرتوان گرديد (حاتمي و ديگران ، ١٣٩٣ :١٣٠). پژوهش حاضر، اما سير تاريخي عملکرد سياسي و اجتماعي اخوان و نسبت آن با مؤلفه هاي جامعۀ مدني را مورد توجه قرار داده و بر حرکت اصلاحي آنان تأکيد دارد و در ميان پيشوايان فکري اخوان ، مواضع عملي مرشدان عام را که تأثيرگذارترين افراد در عملکرد جماعت اند، برگزيده است . اخوان در اين اسناد به اعتقاد خود، در انطباق نظام مشورتي اسلامي با دموکراسي و مؤلفه هاي جامعۀ مدني اشاره کرده و بر ضرورت قانون اساسي مکتوب و مدون ، رعايت آزاديهاي عمومي و خصوصي، پاسخگويي حکام و نظارت بر عملکردهاي آنان از طريق مجلس نمايندگان منتخب مردم ، اصل تعدد احزاب و انتقال مسالمت آميز قدرت ميان گروه ها و احزاب از طريق برگزاري انتخابات مردمي، تأکيد کرده است .

دریافت فایل ارجاع :
(پژوهیار, , , )

دانلود PDF
دانلود HTML

لینک کوتاه:

صفحه:

ورود / عضویت

برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. در صورتی که عضو نیستید از قسمت عضویت اقدام فرمایید.

ورود