چکیده:
اکثر اندیشه¬گران و مصلحان اجتماعی بر این باورند که اگر در کشوری تعاملات ما بین افراد و اقشار گوناگون جامعه تفاهم¬آمیز و توأم با احترام متقابل نباشد، مشکل بتوان در آینده با کاروان توسعه¬ی پایدار و ترقی همراه شد. امروزه آگاهی¬های قبیله¬ای و قومی، منطقه¬ای، مذهبی سر بر آورده¬اند و گروه¬ها بیش از پیش از داعیه¬ها و مصالح گروهی¬شان در برابر گروه¬های دیگر آگاهی یافته¬اند. آسیبهای اجتماعی چنین آگاهی مربوط به زمان و مکانی است که جامعه¬ای کثیرالهویه بوده و از تنوع قومی و هویتی برخوردار باشد. در این میان استان آذربایجان غربی از این قاعده کلی بیرون نبوده و شكاف قومي، زباني و مذهبی موجود در این استان احتمال آسیب¬های اجتماعی و تبعات امنيتي مسائل قومي و هویتی در جامعه را افزايش می¬دهد. با توجه به هدف اصلی تحقیق، مطالعه پیمایشی و مقطعی بوده و برای گردآوری داده¬ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده و نیز از روش آزمون فرض وجود رابطه میان متغیرها بهره گرفته شد. جمعیت آماری این تحقیق افراد واقع در محدوده سنی 20 تا 60 سال استان آذربایجان غربی می¬باشد که بر اساس سرشماری سال 1390 در حدود 572166 نفر بوده که از مناطق و نقاط مختلف شهری و روستایی استان با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی ساده و با فرمول کوکران انتخاب شدند که با سطح خطای 5 درصد تعداد آنها 383 نفر شد. واحد تحلیل فرد بوده و اطلاعات لازم در سطح فردی و از افراد جمع¬آوری شد. روایی و پایایی پرسشنامه مورد ارزیابی واقع گردید. بر اساس آزمون رگرسیون چند متغیری در تبیین میزان همبستگی و تعامل بین اقوام از روی مجموع متغیرهای مستقل موجود، ضریب همبستگی چندگانه برابر با (50/0=R)و ضریب تبیین برابر(25/0 =R2) و ضریب تبیین خالص برابر با 24/0 درصد(24/0=R2AD)بدست آمد. یعنی از روی متغیرهای مستقل معنی دار موجود در مدل رگرسیونی می توان تا حدود 24 درصد واریانس همبستگی و تعاملات بین اقوام را تبیین کرد. نقش اقدامات امنیتی دولت با بتای (445/0= Beta)، اقدامات اجتماعی - فرهنگی دولت با بتای (169/0 = Beta)، اقدامات ایدئولوژی دولت با بتای(145/0= Beta)، اقدامات اداری دولت با بتای(058/0- =Beta)، اقدامات دولت در زمینه اقتصادی با بتای(085/0 - = Beta) اقدامات دولت در زمینه سیاسی با بتای(186/0- = Beta) به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین میزان همبستگی و تعاملات مابین اقوام داشتند.