چکیده:
پایداری و حرکت صحیح هر مجموعه نظامیافته، مستلزم برخورداری از یک مأموریت مشخص است. این مجموعهها و در مقیاس کلان، حکومتها، معمولاً براساس ارزشهای حاکم بر تعیین مأموریت، الگوی مأموریت خاصی را برای خود ترسیم میکنند. این مأموریتها که مسئولیت تعریف آن بر عهده بنیانگذاران و متفکران راهبردی هر نظام میباشد، با سه وجه فلسفه وجودی، تفاوتها و مسئولیتها از همدیگر تمییز داده میشوند. اسنادی چون قانون اساسی، تحول آموزش و پرورش، چشم انداز 1404، نقشه جامع علمی کشور و.... هریک به مقتضای موضوع، به تبیین این مأموریت پرداختهاند. حضرت امام (ره) به عنوان بنیانگذار و مؤسس نظام، اجزا و عناصر مأموریت نظام را در جای جای صحیفه نور تبین و تشریح نمودهاند. همین جهتگیری در بیانات و مواضع رهبری معظم انقلاب در مبانی و اصول، البته با مقتضیات زمان به چشم میخورد. به هر حال نظامهای حکومتی مختلف در دنیا مبتنی بر باورها، عقاید و ارزشهای خود، نوع خاصی از مأموریت را ترسیم نموده و اهداف و راهبردهای خود را بر آن اساس تنظیم مینمایند. نوع مأموریت تعریف شده برای نظام جمهوری اسلامی که از آن به عنوان "رسالت ملت و نظام جمهوری اسلامی ایران" نام میبریم، متأثر از ارزشهای الهی– اسلامی و انسانی و به اقتضای موقعیت جغرافیایی ایرانی بوده و از این رو نظام جمهوری اسلامی ایران از سایر نظامهای حکومتی متمایز و متفاوت است. از طرفی ابعاد رسالت ملت و نظام جمهوری اسلامی ایران همانند منشوری است که هرچند دارای چند بعد است، اما ابعاد آن همدیگر را تأیید میکنند.
آن چه در قانون اساسی به عنوان هدف نهایی "حرکت به سوی الله" و "برپایی جامعه نمونه با موازین اسلامی" آمده یا در سند نقشه جامع علمی کشور "ایران را کشوری برخوردار از انسانهای صالح، فرهیخته، سالم و تربیت شده در مکتب اسلام و انقلاب و با دانشمندانی در طراز برترینهای جهان" میخواهد، یا در سند آموزش و پرورش دستیابی "به مراتبی از حیات طیبه" از آن یاد شده، یا در بیانات حضرت امام (ره) " قیام برای خدا و پیاده کردن اهداف انبیا برای ساختن انسان"، و در فرمایشات مقام معظم رهبری به عنوان حیات طیبه از آن یاد میشود، همه در عین کثرت بیانگر یک وحدت هستند و آن "احیای تمدن نوین اسلامی" است که در کلیترین صورت دارای ویژگیهایی چون الهامبخشی در جهان، زمینهساز رشد و تعالی انسانها (در ابعاد فکر، علم و فناوری و معنویت و اخلاق)، مبتنی بر مکتب ائمه (ع)، بهرهمند از پیشینه تمدنی ارزشمند چند هزار ساله، ارائهکننده الگوی حکومت مردمسالار دینی، مبتنی بر معرفتشناسی، هستیشناسی، انسانشناسی و احکام و اخلاق و قوانین و حقوق اسلامی، علمی و روشمند، منطقی و عقلانی، سازگار با اقتضائات بومی و ظرفیتهای ملی، آرمانگرا و واقعبین، ناظر به حل مشکلات مردم و کمالگرا، غیرانتزاعی و قابل اجرا، انعطافپذیر، پویا و بالنده، محرک جامعه ایران و ارکان نظام، معرف شاخصهای جامعه پیشرفته، تعیینکننده ساختار و فرایند پیشران به سوی وضع مطلوب، مقوم فرایند تعادل و انسجام اجتماعی، همافزاینده علم و فناوری، فرهنگ و اقتصاد، مبین سبک زندگی اسلامی ایرانی و پاسخگوی سؤالات و مسائل اساسی جامعه ایران میباشد، در یک جمله میتوان گفت رسالت ملت ایران "ساختن تمدن نوین اسلامی ایرانی" است.