چکیده:
ناشنوایی تکیه به ناتوانی در ادراک تکیه در زبان هایی اشاره دارد که در آن ها تکیه نقش تقابلی ندارد. در پژوهش حاضر ناشنوایی تکیه در گونه های تهرانی و کرمانی بررسی شده است. این گونه ها به لحاظ رده شناسی ریتم در رده های متفاوت هجا زمان و تکیه زمان قرار می گیرند. آزمون این پژوهش تکلیف بازخوان توالی پپرکمپ و همکاران (2010) بود که بر روی این دو گونه تکرار شد تا توانایی آزمودنی ها (20 مرد و 20 زن از هر گونه) در ادراک جفت های کمینه واجی، تکیه ای دیرشی و تکیه ای غیردیرشی بررسی شود. برای بررسی شاخص نرخ خطا، آزمون های تحلیل واریانس دوطرفه آمیخته و تعقیبی بنفرونی و برای بررسی تاثیر مقادیر بسامد پایه بر ادراک جفت های کمینه آزمون رگرسیون خطی تعمیم یافته اجرا شد. نتایج نشان داد که علی رغم تفاوت در الگوی ریتمی، بین دو گونه تفاوت معناداری در عملکرد آزمودنی ها مشاهده نمی شود. با این وجود، عملکرد آزمودنی ها در ادراک جفت های کمینه واجی به صورتی معنادار بهتر از عملکرد آن ها در هر دو جفت کمینه تکیه ای بود که این نشانگر ناشنوایی تکیه در آن هاست. همچنین، در این گونه ها عملکرد آزمودنی ها در دو جفت کمینه تکیه ای دیرشی و غیردیرشی تفاوت معناداری نداشت. تناوب در مقادیر بسامد پایه هم تاثیر معناداری بر ادراک جفت های کمینه نشان نداد. پژوهش رحمانی و همکاران (2015) میزان ناشنوایی تکیه را در هر سه زبان فارسی، فرانسوی و مجاری زیاد می داند، اما این پژوهش نشان می دهد که این گونه ها بر اساس رده شناسی ناشنوایی تکیه و شاخص ناشنوایی وضعیتی شبیه زبان مجاری دارند.
Stress deafness is the difficulty in the perception of stress in the speakers of a language which does not deal with its contrastive function (Peperkamp et al., 2010). According to stress deafness typology proposed by Dupoux & Peperkamp (2002), diverse patterns of stress deafness can be related to different phases in which infants make decisions regarding the role stress plays in their ambient language. Within the first two years of life and based on the limited amount of linguistic information, infants are required to evaluate the role of stress to set the stress parameter of their native language (Peperkamp & Dupoux, 2002). If infants discover the regular stress pattern of their ambient language, this will lead to the negative value of this parameter. In contrast, in case of no regular stress pattern, the positive value will be selected, and stress will be regarded as an essential part of the phonological representation of words in the lexicon.Comparing stress deafness in Persian speakers with that of the speakers of Dutch, Japanese, French and Indonesian, Rahmani et al. (2015) have shown that Persian participants performed as poorly as French participants. It seems that in languages such as Persian and French the phonological representation of words is provided with their accent location within the first stages of language acquisition which serves to detect word boundaries. But at later stages, this type of information would not survive in the grammar of the adult speakers, and they are not able to perceive stress.The purpose of the present paper was to replicate the perceptual study conducted by Rahmani et al. (2015) on stress deafness for the Tehrani variety of Persian, which shows the characteristics of a syllable-timed language and compare the results with those obtained from the hearers of the Kermani variety which is known as a stress-timed language.
خلاصه ماشینی:
Peperkamp et al) بـود کـه بـر روی ایـن دو گونـه تکـرار شـد تـا توانـایی آزمودنی ها (٢٠ مرد و ٢٠ زن از هر گونه ) در ادراک جفـت هـای کمینـة واجـی ، تکیـه ای دیرشی و تکیه ای غیر دیرشی بررسی شود.
Rahmani et al) میزان ناشنوایی تکیه را در هـر سـه زبـان فارسی ، فرانسوی و مجاری را بسیار دانسته ، ولی پـژوهش حاضـر نـشان مـی دهـد کـه ایـن گونه ها بر اساس رده شناسی ناشنوایی تکیه و شاخص ناشنوایی وضعیتی شبیه زبان مجـاری دارند.
به این صورت که گویشوران فرانسوی زبان در تعیین 1 proclitic 2 phonetic alternations 3 pitch patterns 4 short-time memory جایگاه تکیه در توالی های کوتاه از جفت های کمینة تکیه ای عملکرد بهتری نـسبت بـه تـوالی هـای بلندتر نشان داده اند.
از آن جاکه تناوب هـای آوایـی و بـه ویـژه کـاهش یـا افـزایش تنـاوب در الگوهـای زیروبمی می توانند به عنوان معیاری مناسب به منظور بررسی ناشنوایی تکیه در گویشوران یک زبان به کار گرفته شوند، برای هر بخش و برای هر یک از ناواژه ها ٦ سطح بسامد پایه ، از یک تـا شـش ، با ضرب کردن مقدار اولیه در اعداد ٠/٩٥، ٠/٩٧، ٠/٩٩، ١/٠١، ١/٠٣ و ١/٠٥ ایجـاد شـد تـا بتـوان تأثیر این همبـسته بـر ادراک واژه هـا را مـورد بررسـی قـرار داد ( .