چکیده:
منارهها، میراث معنوی فرهنگهای متعدد و متنوع با کارکردهای مختلف مسیریابی، اذانگویی، زیبایی، عظمت بخشی به بناها و نیز کارکردهای اقتصادی و تجاری، هزاران سال است که به حیات خود ادامه میدهند. این بناهای باستانی و اسلامی، دارای کارکردهای نظامی و امنیتی نیز بوده که تاکنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است. بررسی نقش منارهها، در امنیت داخلی و عرصه نظامی، مساله مورد نظر این پژوهش است. حاصل این پژوهش که ضمن بررسی متون تاریخی صورت گرفته، گویای این است که منارهها در جنگها و فتوحات، تسخیر قلعه یا دفاع از آنها و امنیت شاهراههای تجاری نقش مهمی ایفا کردهاند. همچنین احداث منار_ نوشتههای نظامی در کنار کله منارههای انسانی، به قصد ارائه گزارش لشکرکشیها و علت ساخت کله منارهها که خود نوعی تاریخ نگاری محسوب میشده، تنها بخشی از کارکردهای امنیتی و نظامی منارههاست که در این پژوهش مورد بحث قرار گرفته است.
Minarets, as the spiritual heritage of diverse cultures, have continued to exist for thousands of years with different functions of navigation, call to prayer (Adhan), grandeur, turning buildings into landmarks, as well as economic and commercial functions. These ancient and Islamic structures have also had military and security functions that have not received much attention so far. This research thus aimed to study the role of minarets in domestic security and military. Investigating historical texts shows that minarets have played an important role in wars and conquests, capture of castles or their defense, and making commercial highways secure. Furthermore, the construction of military minaret-inscriptions next to towers of skulls in order to tell of the military campaigns and causes of the buildings of towers of skulls, which per se have been considered as a form of historiography, is only a part of the security and military functions of minarets as discussed in this research.
خلاصه ماشینی:
همچنين احداث منار_ نوشته هاي نظامي در کنار کله مناره هاي انساني ، به قصد ارائه گزارش لشکرکشي ها و علت ساخت کله مناره ها که خود نوعي تاريخ نگاري محسوب مي شده ، تنها بخشي از کارکردهاي امنيتي و نظامي مناره هاست که در اين پژوهش مورد بحث قرار گرفته است .
اين سازه هاي عظيم مرتفع ، همچنين ، جلوه اي از شکوه ، عظمت و زيبايي شهرهاي اسلامي در کنار مساجد، مدارس، آرامگاه ها و بازارها بودند که به گفته ي مورخان دوره ايلخاني نظير رشيدالدين فضل الله در جشن ها و عزاداريها، آذين بندي و پلاسپوش مي شدند (۱۹۴۰: ۱۵۶-۱۶۰) و گاه براي رؤيت هلال ماه بر فراز آنها مي رفتند (شاردن، ۱۳۷۲: ج۱۰۱۴/۳).
اين مدرسه و مناره هاي آن در يزد، بر اساس طرحي بنا شد که امير غياثالدين علي وزير شاه شيخ ابواسحق اينجو(حک ۷۲۱-۷۵۸ هجري حاکم مطالعات تاريخي جنگ / سال ١٤٠١/ دوره ٦/ شماره ٢ اواخر دوره ايلخاني بر فارس و اصفهان)، از شيراز فرستاده بود.
بنابراين درحالي که دولت عثماني از قله يانقون يا مناره هاي رفيع ، براي حفظ امنيت شهري استفاده مي کرد که پنج شش فرسخ داشت ؛ به گفته مراغه اي «مملکت بدبخت ايران، اگر مطالعات تاريخي جنگ / سال ١٤٠١/ دوره ٦/ شماره ٢ يک بار اتفاق افتد سراپاي شهر و بازار مي سوزد.
مطالعات تاريخي جنگ / سال ١٤٠١/ دوره ٦/ شماره ٢ نتيجه گيري بر پايه آنچه گفته شد کارکردهاي امنيتي و نظامي مناره ها به عنوان سازه هايي باستاني ، متعلق به فرهنگ هاي مختلف ، اما با تأکيد بر ايران پس از اسلام بررسي شد.