چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر متغیرهای درمان چندبعدی معنوی بر شدت وسواس و علائم اختلال وسواس−بی‌اختیاری با میانجیگری باورهای ناکارآمد شناختی با استفاده از تحلیل مسیر انجام شده است. طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری در این پژوهش کلیه بیماران وسواس−بی‌اختیاری مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهر قم در سال 1400 با شکایت اصلی اختلال وسواس−بی‌اختیاری بودند. تعداد 240 نفر با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند بهعنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. اعضای نمونه با پاسخدادن به پرسشنامه وسواس «ییل−براون» و نمره شدت وسواس بالاتر از 9 براساس خط برش هنجارشده انتخاب شدند و به پرسشنامه تحول روانی−معنوی، پرسشنامه پایبندی مذهبی و پرسشنامه خودپنداره−خداپنداره جانبزرگی و پرسشنامه احساس گناه گوگلر وجونز و پرسشنامه باورهای ناکارآمد شناختی پاسخ دادند. دادههای بهدستآمده با استفاده از روش تحلیل مسیر و با نرمافزار لیزرل و spss تحلیل شدند. نتایج نشان داد که سطح تحول روانی−معنوی، پایبندی مذهبی و خداپنداشت رابطه منفی و معنادار و متغیرخداپنداره رابطه مثبت و معنادار با علائم وسواس فکری و عملی دارند. پایبندی مذهبی به صورت منفی و معنادار و احساس گناه به صورت مثبت و معنادار با میانجیگری باورهای ناکارآمد شناختی با علائم وسواس فکری رابطه دارند؛ همچنین مدل ارائهشده از برازش مطلوبی برخوردار است. درنتیجه با افزایش سطح تحول روانی−معنوی، پایبندی مذهبی و نمره خداپنداشت و نیز کاهش نمره خداپنداره، احساس گناه و باورهای ناکارآمد شناختی، علائم وسواس فکری و عملی کاهش مییابد.
The present research was conducted with the aim of examining the effect of the variables of multidimensional spiritual treatment on the intensity and symptoms of obsessive-compulsive disorder with the mediation of dysfunctional cognitive beliefs using the path analysis. This descriptive research applied the structural equation modeling. The population included all patients with the obsessive-compulsive disorder referring to the counseling centers in the city of Qom in 2021. 240 patients were selected by the judgmental sampling as the sample. The sample members were selected by replying to the Yale-Brown obsessive-compulsive scale with the obsession intensity score of higher than 9 based on the standardized cut line. They replied to the following questionnaires: psychological-spiritual transformation, religious adherence, self-image and God-image (Janbozorgi), guilt inventory (Kugler and Jones), and dysfunctional cognitive beliefs. The data were analyzed by the path analysis using LIZREL and SPSS. According to the results, there is a negative and significant relationship among the intensity of psychological-spiritual transformation, religious adherence, and God-concept, and there is a positive and significant relationship between the variable of God-image and the variable of the symptoms of obsessive-compulsive disorder. With the mediation of dysfunctional cognitive beliefs, the religious adherence has a negative and significant relationship and guilt has a positive and significant relationship with the symptoms of obsessive-compulsive disorder. In addition, the present model has a good fit. As a result, if the intensity of psychological-spiritual transformation, religious adherence, and God-concept increases and the intensity of God-image, guilt, and dysfunctional cognitive beliefs decreases, the symptoms of obsessive-compulsive disorder will be reduced.
خلاصه ماشینی:
از آنجا که شیوع و بروز اختلالات روانشناختی رو به افزایش است و با وجود مطالعات فراوان دالّ بر اثربخشی درمانهای معنوی و دینمحور در کاهش و رفع مشکلات روانشناختی و نیز با توجه به مسئله مطرحشده و پیشینه پژوهشهای فراوان در زمینه متغیرهای پژوهش و ارتباط آنها با یکدیگر، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر متغیرهای درمان چندبعدی معنوی (سطح تحول روانی−معنوی، پایبندیمذهبی، خداپنداشت، خداپنداره، احساس گناه مرضی) بر شدت وسواس و علائم اختلال وسواس−بی‌اختیاری با میانجیگری باورهای ناکارآمد شناختی از راه تحلیل مسیر انجام شده است و به دنبال پاسخگویی به این سؤال اصلی میباشد که آیا شدت وسواس و علائم وسواس فکری و عملی را میتوان از راه سطح تحول، پایبندی مذهبی، خداپنداره، خداپنداشت و احساس گناه با میانجیگری باورهای ناکارآمد شناختی پیشبینی کرد؟ روش طرح پژوهش حاضر، توصیفی از نوع مدلیابی معادلات ساختاری روش تحلیل مسیر است.
جدول2: بررسی عامل تورم واریانس و ضریب تحمل متغیرهای پیشبین {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} برای بررسی مدل ساختاری، برازش پیشبینی شدت وسواس و وسواس فکری و عملی براساس متغیرهای خداپنداشت، خداپنداره، پایبندی مذهبی، سطح تحول روانی و احساس گناه با میانجیگری باورهای ناکارآمد شناختی مورد بررسی قرار گرفت.
بهمنظور ارزیابی و بررسی ساختار ارتباطی متغیرهای موجود در مدل پیشنهادی پژوهش و نیز آزمون نقش واسطهگری متغیر باورهای ناکارآمد شناختی در رابطه میان متغیرهای خداپنداشت، خداپنداره، پایبندیمذهبی، سطح تحول روانی−معنوی و احساس گناه و شدت وسواس و وسواس فکری و عملی با میانجیگری باورهاس وسواسی با استفاده از روش آماری تحلیل مسیر مورد آزمون قرار گرفت.
(
, 
, 
)
