چکیده:
گزارههای توصیفی ـ نمایشی، یکی از بهترین راههای ارائه مقاصد انسانی در قالب نوشتاری به شیوهی ملموس و عینی به شمار میآیند که به خاطر بیان رئالیستی و ذکر جزئیات، به صورت دقیق و به دور از ابهام در متون تاریخی دارای اهمیّت فراواناند و از سوی دیگر در ارتباط با مسائل زبان شناسی و نقش اساسی آنها در انتقال معنا به مخاطب و همچنین در حوزهی ادبی به خاطر جنبه ی بیانی، زیبایی شناسانه و تأثیرگذارشان دارای اهمیّت وافراند. از طرف دیگر، چون اساساً آموزش درست تاریخ و مسائل تاریخی، مستلزم نوعی بیان دقیق و جزئی است، لذا کتاب تاریخ بیهقی در تاریخ ادبیّات ما در این زمینه دارای اهمیّت ویژهای است و این انحصار و برجستگی در داستان «ذکر بردار کردن حسنک وزیر» با وجود توصیف دقیق فضاهای سیاسی و اجتماعی آن دوره و تبیین دقیق منش و رفتار شخصیّتهای آن زمان قابلیّت بررسی ویژه ای دارد و در میان متون تاریخی از این حیث دارای نمود و جلوه ای ممتاز است. در این پژوهش، بنابر روش توصیفی، به تبیین نقش گزارههای توصیفی و نمایشی زبان در بیان تأثیرگذار و در عین حال رئالیستی مسائل تاریخی، در تاریخ بیهقی اشاره دارد و برای شرح، بسط و اهمیّت و ضرورت موضوع به ذکر برجستهترین موارد آن در داستان حسنک وزیر میپردازد و همچنین به صورت ضمنی به جایگاه و نقش گزارههای توصیفی ـ نمایشی در بیان مؤثّر مسائل ادبی به عنوان یک امر بینارشته ای اشاره مینماید.
Descriptive-dramatic propositions is one the best way for showing human purposesion writing format in a tangible and obgecive way , that are obvious and exact in historical texts because of their Realistic experssion and mention of details . on the other hand , in connection with linguistic issues and their essential role in conveying meaning to the audience , aswcllas in the literary field , they are important , becaue of their a esthetic expression and impact . on the other hand , because bosy cally the correct teaching of history and historical issues requires a kind of precise and detailed expression , therfor the book of Beyhaqe history has a special importance in the history of our literature in this field , and this exclusivity and importance in the story of the “ hanging of Hassanak Wazir “ despite the detailed description of the political and social spaces of that period and the detailed explantion of the characters and behavior of the characters of that time is capable of the special investingation and among historical texts in this respect , it a special aspect and effect.
خلاصه ماشینی:
هدف اين پژوهش ، بررسي و تشريح توصيفات نمايشي و دراماتيک داستان حسنک وزير و بردار کردن او در تاريخ بيهقي است ، تا هم به وزن و اعتبار اين خصيصه در بيان مسائل تاريخي، تاريخ بيهقي اشاره شود و از طرف ديگر هم به ارزش اين مقوله (توصيفات دراماتيک ) به عنوان يکي از مؤلفه هاي ادبي در تشريح مسائل واقع گرايانه و نيز سهم ارزشمند آن ها در تبيين و بازتاب مسائل تاريخي به عنوان امري بينا رشته اي پي برده شود؛ چرا که همان گونه که بيان شد اين ابهام و سوء تفاهم وجود دارد که بيان تاريخ و مسائل تاريخي جز يک بيان مستقيم صرف نيست ، در حاليکه بيان توصيفي و نمايشي مسائل تاريخي علاوه بر اعتبار بخشيدن به آن باعث ايجاد جذابيت و مانايي آن در ذهن مخاطبان خواهد شد و همچنين اين شبهه را از ذهن مخاطبان رفع خواهد نمود که بيان توصيفات نمايشي درست است که در حوزه ي مسائل ادبي است و ممکن است ديگران رسالت و دخالت آن را در حوزه ي بيانات تاريخي ـ به زعم اين که ادبيات صرفا با مجازها در برابر تاريخ که به واقعيات اشاره دارد محاسبه نمايند ـ طرد و نفي نمايند، بلکه اتفاقا بايد يادآوري شود که استفاده از توصيفات دراماتيک و نمايشي چون نوعي ارائه ي زيبايي حقيقي، مستقيم و عيني از مسائل موجود است ، در نتيجه ارتباط نزديک و ضروريتري با مسائل تاريخي و واقع گرايانه که شاکله ي ارزش متون تاريخي است را داراست و اتفاقا اين نوع بيان سخت ترين نوع و شيوه ي بيان ادبي و خلق زيبايي از نوع بيان رئاليستي و مستقيم امور در حوزه ي بيان مسائل ادبي نيز محسوب ميگردد.