چکیده:
ﻣﺎﻟﯿﺎت ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ و ﺑﺎﺛﺒﺎتﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﺒﻊ درآﻣﺪی دوﻟﺖﻫﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﯾﮏﺳﻮ اﺑﺮازی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی دوﻟﺖ و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﺑﺮازی ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺎﻟﯽ دوﻟﺖ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻋﺎدﻻﻧﻪ درآﻣﺪ و ﺛﺮوت در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ. در ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ، ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﺎﻟﯿﺎت ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻮد و وﺟﻮه ﻧﻘﺪ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺑﺮای ﺳﺎﯾﺮ ذﯾﻨﻔﻌﺎن ﺷﺮﮐﺖ ازﺟﻤﻠﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﯽﺷﻮد، ﭼﺮاﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﻈﺎم ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ، ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ ﻣﻮﻇﻒاﻧﺪ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺳﻮد اﮐﺘﺴﺎﺑﯽ ﺧﻮد، ﺳﻬﻢ دوﻟﺖ را از اﯾﻦ ﺳﻮد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ، ﮐﺴﺮ و ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ازاﯾﻦروی ﺑﻪﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ اﯾﻦ اﻧﮕﯿﺰه وﺟﻮد دارد ﺗﺎ ﺷﺮﮐﺖ و ﺳﻬﺎﻣﺪاران آن اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ را ﺑﺮای اﺟﺘﻨﺎب ﻣﺎﻟﯿﺎت اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ، ﺗﺎ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﺧﻮد ﮐﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﮐﺮدن ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﻧﺎﺋﻞ ﮔﺮدﻧﺪ. اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺧﯿﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی اﺟﺘﻨﺎب ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ را ﺑﺮای ﮐﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻟﺰوﻣﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﻬﺎﻣﺪاران را در ﭘﯽ ﻧﺪارد. ﺑﻪﺑﯿﺎندﯾﮕﺮ، ﻣﻌﺎﻣﻼت ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن درآﻣﺪ از ﻣﻘﺎﻣﺎت اﺟﺮاﯾﯽ و دوﻟﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ، ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران را از ﻧﻈﺎرت دﻗﯿﻖ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎﻫﺪف ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن اﻗﺪاﻣﺎت ﻓﺮﺻﺖﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺧﻮد، ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﺑﻪ ﺳﻮدﺟﻮﯾﯽﻫﺎﯾﯽ دﺳﺖ ﺑﺰﻧﻨﺪ. ازاﯾﻦروی، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺟﺘﻨﺎب ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻓﺮﺻﺖﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﺳﺎزﻧﺪ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ روش ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای ﻣﺮوری ﺑﺮ ﺗﻤﺎﯾﺰ ﻓﺮار ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ و اﺟﺘﻨﺎب ﻣﺎﻟﯿﺎﺗﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ.
خلاصه ماشینی:
(گزارش معاونت برنامه ريزي و راهبردي رياست جمهوري) ٢-٢-٣) نحوه تأسيس و ساختار کلي سازمان امور مالياتي کشور: به منظور فراهم کردن موجبات اجراي مطلوب تمام برنامه ها و تکاليف مربوط به وصول ماليات و نظارت بر حسن اجراي قوانين و مقررات مالياتي، ايجاد بستر مناسب براي تحقق اهداف مالياتي کشور، افزايش کارايي نظام مالياتي و تمرکز تمام امور مربوط به اخذ ماليات در سازماني واحد، سازمان امور مالياتي کشور در مردادماه سال ١٣٨١ فعاليت هاي خود را در چارچوب وظايف قانوني و با تفکيک از معاونت درآمدهاي مالياتي وزارت امور اقتصادي و دارايي 1 Teylor ١٥١ مروري بر تمايز فرار مالياتي و اجتناب مالياتي کم گو و سميعي آغاز کرد.
تصويب نامه شماره ١٩٢٧٩٧٦ / ت ٣٣٠٦٨-١٣٨٦ /٢٨/١١- و ٢٢٢٣٦٣ / ت ٤١٣٥٥ - ١٣٨٧/١١/٢٩ هيئت وزيران ، واردکنندگان کالاهاي سرمايه اي از پرداخت مابه التفاوت نرخ ارز معاف شده اند و پرداختي آن ها به بانک هاي عامل از اين بابت بايد مسترد گردد (در صورت واريز مبالغ يادشده از طرف بانک عامل به حساب سازمان امور مالياتي به عنوان علي الحساب مالياتي سال جاري يا سنوات آتي آنان منظور خواهد شد).
به عنوان مثال ، به موجب قوانين مالياتي، پرداخت کنندگان وجوه به مؤديان مالياتي، خود در حکم مؤدي تلقي و موظف به کسر بخشي از ماليات متعلق و واريز به حساب درآمد مالياتي ميباشند (وصول و ايصال ) از اين نوع ماليات بعضا ماليات در منبع نيز ياد شده است .
Tax Administration in Developing Countries: An Economic Perspective”, IMF Working Paper WP/87/42, International Monetary Fund (IMF), 1-23.