چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پژوهشهای روانسنجی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشآموزان پسر 12 تا 18 ساله استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل میدادند که از این جامعه تعداد 1000 دانشآموز به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند و والدین آنها پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی نوجوانان (TEXI) و مقیاس درجهبندی رفتاری کارکردهای اجرایی- ویراست دوم را تکمیل کردند که درنهایت پرسشنامه 602 والد تحلیل شد. جهت بررسی پایایی، روش همسانی درونی، آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی بین سؤالات با نمره کل به کار گرفته شد و همچنین برای سنجش روایی از تحلیل عاملی تأییدی به روش مؤلفههای اصلی و روایی ملاکی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است. همچنین روایی ملاکی پرسشنامه نیز تائید شد (05/0p). بنابراین، میتوان نتیجهگیری کرد که پرسشنامه حاضر ابزار مناسبی برای ارزیابی نارسایی کارکردهای اجرایی در نوجوانان میباشد.
The purpose of this study was to investigate the psychometric properties of the two-factor questionnaire of executive dysfunction among adolescents. The method of the research was descriptive and psychometric research. The statistical population of the research consisted of all the male students aged 12 to 18 years of East Azerbaijan province in the academic year of 1401-1401 in Iran. From this population, 1000 students were selected by multi-stage random sampling method, and their parents completed the two-factor questionnaire of adolescent executive dysfunction (TEXI) and also the behavior rating inventory of executive function, second edition. Finally, the questionnaire of 602 parents was analyzed. In order to check the reliability, the method of internal consistency, Cronbach's alpha, and the correlation coefficient between the questions and the total score were used, and to measure the validity, confirmatory factor analysis and criterion validity were used. The results of the research showed that the two-factor questionnaire of executive dysfunction has good reliability and validity. Also, the criterion validity of the questionnaire was confirmed (p<0.05). Therefore, it can be concluded that the present questionnaire is a suitable tool for evaluating executive dysfunction among adolescents.
خلاصه ماشینی:
جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان پسر ١٢ تا ١٨ ساله استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی ١٤٠١-١٤٠٠ تشکیل می دادند که از این جامعه تعداد ١٠٠٠ دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و والدین آن ها پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی نوجوانان (TEXI) و مقیاس درجه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی- ویراست دوم را تکمیل کردند که درنهایت پرسشنامه ٦٠٢ والد تحلیل شد.
یکی از جدیدترین مقیاس های درجه بندی کارکردهای اجرایی، پرسشنامه غربالگری نارسایی کارکردهای اجرایی نوجوانان ٤ تورل و همکاران است که در سال ٢٠٢٠ طراحی شده است .
بااین حال ، ابزار اندازه گیری معتبری که به طور ویژه برای ارزیابی و غربالگری کارکردهای اجرایی در دوره نوجوانی تهیه شده باشد و معایب اشاره شده در بالا را نداشته باشد در کشور در دسترس نیست ؛ بنابراین ، بر اساس مطالب ذکرشده مبنی بر ضرورت ارزیابی و غربالگری کارکردهای اجرایی نوجوانان و نیز لزوم معرفی و هنجاریابی ابزاری که محدودیت های ابزارهای موجود را نداشته باشد، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که آیا پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی نوجوانان (TEXI) از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است ؟ روش پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی از نوع مطالعات پیمایشی بود.
نمرات هنجار مربوط به پرسشنامه دوعاملی نارسایی کارکردهای اجرایی )به تصویرصفحه مراجعه شود) برای بررسی روایی ملاکی واگرا از پرسشنامه مقیاس درجه بندی رفتاری کارکردهای اجرایی- ویراست دوم استفاده شد که نتایج آن در جدول ٧ گزارش شده است .