چکیده:
موضوع دعوا را ادعاهای طرفین در دادخواست و لوایح دفاعی تعیین می‌کند و به این_ترتیب، قلمرو حرکت دادگاه در فرایند رسیدگی معین می‌شود؛ اما از میان عناصر مطرح‌شده از سوی طرفین، موضوعاتی وجود دارد که هیچ‌یک از طرفین به‌طور صریح به‌منظور بهرهمندی از آثار حقوقی به آنها استناد نمی‌کند، ولی دادرس با توجه به اختیاراتی که دارد از آنها مطلع می‌شود؛ چراکه ناشی از ادعاهای کلی‌تر طرفین یا اسنادی است که در پرونده ارائه گردیده است ؛ به این امور در دادرسی مدنی «موضوعات پنهان» گفته می‌شود. پرسش این است که آیا با توجه به اصل تسلط، رسیدگی به این موضوعات از طرف دادگاه امکان‌پذیر است؟ بررسی ابعاد مختلف امر حاکی از آن است که پذیرش صلاحیت دادرس در شناسایی این موضوعات به‌منظور بهرهمندی از آنها، ابهاماتی به‌همراه دارد. ازآنجا که در دادرسی مدنی فرانسه صلاحیت دادرس در شناسایی و بهرهمندی از موضوعات پنهان مورد مناقشه نیست، در این نوشتار تلاش شده است با تمرکز بر حقوق فرانسه به این ابهامات پاسخ داده شود. به‌نظر می‌رسد در نظام حقوقی ایران علی‌رغم نبود دکترین حقوقی مبسوط در این زمینه، می‌توان ردّپای موضوعات پنهان را در احکام صادره از دادگاه‌ها دید.
The subject matter of the claim form is determined by the claims of the parties in the claim form and the defense bills, so the scope of the court in the proceedings will be determined. However, among the elements raised by the parties, there are facts that neither of them has explicitly cited in order to benefit from its legal effects. Moreover, the judge was able to legitimately inform them because it arises from the more general claims of the parties or the documents presented in the case file. These are called Adventitious facts. The question is; “Is it possible for the court to deal with these facts?” Examining the various dimensions of the case shows that accepting the judge's ability to identify these facts in order to benefit from them is accompanied by ambiguities. While the judge's ability to identify and benefit from Adventitious facts is not in dispute in France, this paper attempts to address these ambiguities by focusing on French law. It seems that in Iranian legal system- despite of the lack of a comprehensive legal doctrine in this area- traces of Adventitious facts can be seen in the rulings issued by the courts.
(
, 
, 
)
