چکیده:
مصرف بالا و نیاز روزافزون اتحادیة اروپا به واردات انرژی بهویژه از روسیه بهعنوان بزرگترین دارندۀ منابع گازی جهان باعث شده که مسکو از منابع انرژی بهعنوان اهرمی راهبردی برای بازسازی امپراتوری خود و پیشبردن سیاست های کرملین در قبال بروکسل استفاده کند. این امر موجب شده که امنیت منابع و مسیرهای تأمین انرژی برای اروپا از اهمیت بالایی برخوردار شود. در این راستا، اروپا کوشیده است با متنوّع کردن این منابع و مسیرها، آسیب پذیری خود را در این مسئله کاهش دهد که این امر باعث توجّه ویژه اروپا به منطقة قفقاز جنوبی شده است. بدینترتیب، نوشتار پیش رو درصدد است تا نگرانی های اروپا از استفاده ابزاری روسیه از انرژی را براساس مؤلّفه ها و شاخص های امنیت انرژی تحلیل نماید و در پی پاسخگویی به این پرسش اصلی خواهد بود که نگرانی اروپا از استفاده ابزاری روسیه از انرژی در چیست؟ فرضیه پژوهش این است که نگرانی اتحادیه اروپا از انحصار روسیه بر منابع انرژی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز و از سویی، استفاده کرملین از برگ انرژی بهعنوان یک سلاح قدرتمند بهمنظور پیشبرد اهداف سیاسی و اقتصادی خود در قبال اروپا، تأثیر راهبردی بر امنیت انرژی و احتمال به خطرافتادن امنیت ملّی اتحادیه خواهد داشت؛ بنابراین مقامات بروکسل برای رهایی از وابستگی فلجکننده به منابع انرژی روسیه و تضمین امنیت انرژی بالا، در تلاش برای جایگزینی و تنوّعبخشی به سبدهای وارداتی نفت و گاز برآمده که این امر ضمن منزوی کردن مسکو در بازار انرژی، به افزایش قدرت چانه زنی و بازیگری اروپا در معادلات منطقه و بین الملل کمک خواهد کرد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد؛ پیگیری سیاست تنوّع بخشی و کاهش سلطه روسیه بر بازار انرژی منطقه، ضمن کاهش تهدیدات امنیت انرژی، به استقلال هرچه بیشتر اروپا در تصمیمات و سیاست های انرژی و ارتقای قدرت و جایگاه بین المللی اروپا منجر خواهد شد. روش مورد استفاده در این نوشتار توصیفی - تحلیلی است.
The high consumption and the increasing need of the European Union to import energy, especially from Russia, as the largest owner of gas resources in the world, has caused Moscow to use energy resources as a strategic lever to rebuild its empire and advance the Kremlin's policies towards Brussels. This has caused the security of sources and energy supply routes to be of great importance for Europe. In this regard, Europe has tried to reduce its vulnerability in this issue by diversifying these sources and routes, which has caused Europe to pay special attention to the South Caucasus region. Thus, the present study aims to analyze Europe's concerns about Russia's instrumental use of energy based on the components and indicators of energy security. This study will seek to answer the main question, what is Europe's concern about Russia's instrumental use of energy? The research hypothesis is that the European Union's concern about Russia's monopoly on the energy resources of Central Asia and the Caucasus; and on the one hand, the Kremlin's use of energy as a powerful weapon to advance its political and economic goals towards Europe, has a strategic impact on energy security. and the possibility of jeopardizing the national security of the Union; Therefore, in order to get rid of the crippling dependence on Russian energy sources and ensure high energy security, the Brussels authorities are trying to replace and diversify the imported oil and gas baskets isolating Moscow in the energy market, increasing the bargaining power and helping European to act in regional and international equations. The results showed that Pursuing the policy of diversification and reducing Russia's monopoly on the energy market of the region will lead to greater independence of Europe in energy decisions and policies and the promotion of Europe's power and international status while reducing threats to energy security. The method used in this article is descriptive-analytical.
خلاصه ماشینی:
بدين ترتيب ، نوشتار پيش رو درصدد است تا نگرانـيهـاي اروپـا از اسـتفادة ابـزاري روسيه از انرژي را براساس مؤلفه ها و شاخص هاي امنيت انرژي تحليل نمايد و در پـي پاسـخ گـويي بـه ايـن پرسش اصلي خواهد بود که نگراني اروپا از استفادة ابزاري روسيه از انرژي در چيست ؟ فرضيۀ پژوهش ايـن است که نگراني اتحاديۀ اروپا از انحصار روسيه بر منابع انرژي منطقـۀ آسـياي مرکـزي و قفقـاز و از سـويي، استفادة کرملين از برگ انرژي به عنوان يک سلاح قدرتمند به منظور پيش برد اهداف سياسي و اقتصـادي خـود در قبال اروپا، تأثير راهبردي بر امنيت انرژي و احتمال بـه خطرافتـادن امنيـت ملـي اتحاديـه خواهـد داشـت ؛ بنابراين مقامات بروکسل براي رهايي از وابستگي فلج کننده به منابع انرژي روسيه و تضمين امنيت انرژي بـالا، در تلاش براي جايگزيني و تنوع بخشي به سبدهاي وارداتي نفت و گاز برآمده که اين امر ضمن منزويکـردن مسکو در بازار انرژي، به افزايش قدرت چانه زني و بازيگري اروپـا در معـادلات منطقـه و بـين الملـل کمـک خواهد کرد.
به همين منظور بروکسل نيز به دنبال آن است که با اتخاذ راهبردهايي از انحصـار کامـل انرژي آسياي مرکزي توسـط روسـيه جلـوگيري بـه عمـل آورد و تـلاش دارد در مقابـل موازنه سازي چين و روسيه در منطقه مذکور، به اين کشورهاي تازه استقلال يافته نفوذ قابـل توجهي داشته باشد؛ بنابراين با توجه به اين ملاحظات به نظر مـيرسـد؛ اتحاديـه اروپـا در سال هاي آينده روابط خود را در دو سطح کشوري و منطقه اي با بـازيگران قفقـاز حفـظ و تقويت نمايد و با ايفاي نقش مهم تر در منطقه سعي نمايد بـا حـل تعارضـات موجـود در منطقه ازجمله بحران قره باغ و اوستياي جنوبي و حمايـت از فراينـد دموکراسـي، زمينـه را براي توسعه هر چه بيشتر خود فراهم کند با تضمين امنيت انتقال انرژي، وابستگي خود را به روسيه و خاورميانه کاهش دهد.