چکیده:
سرزندگی تحصیلی به عنوان یکی از مفاهیم بنیادی در روانشناسی مثبت در یادگیری موفقیتآمیز و اثربخش فراگیران حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه خودتنظیمی و خودکارآمدی با سرزندگی تحصیلی با توجه به نقش واسطهای تاب آوری تحصیلی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشآموزان دوره دوم متوسطه شهرستان کاشان در سال تحصیلی 401 – 400 بود. 375 دانشآموز (178 پسر و 197 دختر) با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی، پرسشنامه راهبردهای شناختی و فراشناختی، پرسشنامه خودکارآمدی و پرسشنامه تابآوری تحصیلی اطلاعات جمعآوری گردید. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری و با روش بوتاستراپ انجام گرفت. نتایج نشان داد که خودتنظیمی، خودکارآمدی و تابآوری با سرزندگی تحصیلی رابطه مثبت معناداری دارند. همچنین نتایجها حاکی از آن بود که تابآوری تحصیلی در ارتباط میان خودتنظیمی و خودکارآمدی با سرزندگی تحصیلی نقش میانجی دارد. یافتههای پژوهش حاضر دارای تلویحات کاربردی برای مداخلههای آموزشی – مشاورهای با هدف ارتقای سرزندگی تحصیلی دانشآموزان بر اساس تقویت خودتنظیمی، خودکارآمدی و تابآوری تحصیلی است تا دانشآموزان بتوانند به هنگام رویارویی با چالشهای تحصیلی به شیوه کارآمد و سازگارانه پاسخ دهند.
Academic buoyancy as one of the fundamental concepts in positive psychology is important in the successful and effective learning of learners. Academic buoyancy refers to a student's personal capacity to positively cope with academic challenges and common setbacks in daily school life. The aim of this study was to investigate the relationship between Academic buoyancy with self-regulation, self-efficacy and academic resilience. The research method was descriptive - correlational. The statistical population of the study included all high school students in Kashan city in the academic year of 2020-2021. 375 people students (178 males and 197 females) were selected by cluster random sampling. Using Academic Buoyancy Questionnaire, Cognitive and Metacognitive Strategies Questionnaire, Scherer Self-efficacy Questionnaire and Academic Resilience Questionnaire data were collected. The results showed that self-regulation, self-efficacy and resilience have a significant positive relationship with academic buoyancy. The results also showed that academic resilience has a mediating role in the relationship between self-regulation and self-efficacy with academic buoyancy. Also, findings indicated that academic resilience mediated the relationship between self-regulation and self-efficacy and academic buoyancy. The findings of the present study have practical implications for educational-counseling interventions aimed at promoting students' academic buoyancy based on strengthening self-regulation, self-efficacy and academic resilience so that students can respond to academic challenges in an efficient and adaptive style.
خلاصه ماشینی:
Putwain, Connors, Symes, & Douglas-Osborn 13.
نتايج پژوهش هاي پيشين حاکي از ارتباط راهبردهاي يادگيري شناختي و فراشناختي با سرزندگي تحصيلي است (کابيني مقدم ، انتصار فومني، حجازي و اسدزاده ،١٣٩٨؛ کياني و کريميان پور،١٣٩٨؛ صنوبر، کثير، تقوي نسب و رئيسي،١٣٩٧؛ ابراهيمي بخت ، ياراحمدي، اسدزاده و احمديان ،١٣٩٧؛ بهرامي و بدري، ١٣٩٦؛ صادقي و خليلي گشينگاني (١٣٩٥)؛ ابوالقاسمي، برزگر، رستم اوغلي،١٣٩٣).
خودتنظيمي به عنوان يکي از عوامل روان شناختي مؤثر در سرزندگي تحصيلي، باعث تقويت برنامه ريزي (هماهنگي ) و پايداري (تعهد) دانش آموزان ميشود که عامل مهمي براي تاب آوري تحصيلي آنان است (مارتين ، کولمار، ديوي و مارش ٤، ٢٠١٠).
Bandura, Pastorelli, Barbaranelli, & Caprara 2.
نتايج پژوهش هاي پيشين بيانگر آن است که ميان تاب آوري و سرزندگي تحصيلي رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (عظيمي، قديمي، خزان و درگاهي، ١٣٩٦؛ فتحي و جمال آبادي،١٣٩٦؛ قنبري طلب و فولادچنگ ،١٣٩٤).
از اين رو، پژوهش حاضر با هدف بررسي نقش واسطه اي تاب آوري تحصيلي در اثرگذاري خودتنظيمي و خودکارآمدي بر سرزندگي تحصيلي انجام شده است .
Sanders, Rollins, Mason, Shaw, & Jolivette 3.
در تبيين اين يافته ، يوسف وند و همکاران (١٣٩٨) اذعان دارند که راهبردهاي شناختي و فراشناختي فراگيران را قادر ميکند تا با استفاده مؤثر از راهبردهايي مانند خلاصه نمودن ، پيش مطالعه ، ساماندهي و تکرار مطالب ، يادگيري خود را افزايش دهند و به موفقيت آموزشي دست يابند؛ همين امر موجب خواهد شد که دانش آموزان هنگام مواجهه با چالش ها و دشواريهاي تحصيلي، آن ها را مديريت کرده و بر آن غلبه نمايند؛ بنابراين ميتوان گفت که آموزش راهبردهاي شناختي و فراشناختي به ارتقاي سطح تاب آوري تحصيلي فراگيران کمک ميکند.