چکیده:
چکیدهدادرسی در بازار سرمایه همچون دادرسیهای مدنی، با هدف حلوفصل اختلافات مدنی و با محوریت تأمین منافع خصوصی میباشد؛ با این تفاوت که در حوزه بازار سرمایه، مصالحی فراتر از مصالح شخصی بلکه ناظر بر منافع عمومی و اقتصادی کشور نیز مطرح میگردد. اطمینان به وجود سیستم دادرسی عادلانه و کارآمد یکی از عوامل رونق و توسعهی بازار سرمایه از طریق کاهش ریسک سرمایهگذاری، ترغیب به سرمایهگذاری بیشتر و جذب سرمایه میباشد. کارایی دادرسی ریشه در میزان مطلوبیت آن نزد سرمایهگذاران دارد. انصاف، سرعت و تخصص در دادرسیهای بازار سرمایه از مهمترین معیارهای مطلوبیت دادرسی از منظر سرمایهگذاران است.هم راستایی با مصالح و اقتضائات خاص دادرسی در بازار سرمایه (سرعت و تخصص) با عدول از برخی اصول کلی دادرسی عادلانه محقق خواهد شد، ضمن آنکه اصول ثابت و مسلم دادرسی بایستی تمام و کمال اعمال گردند. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی درصدد شناسایی و ارزیابی اصول مذکور میباشد.
The goal of capital market dispute resolution system is legal claims resolution with a focus on securing private interests, like civil litigation. The difference is that there are public and economic interests of the country in addition to private interests in the capital market.Ensuring a fair and efficient dispute resolution system is one of the factors for capital market prosperity by reducing investment risk and encouraging more investment. The efficiency of dispute resolution system is rooted in its desirability for investors. Fairness, speed, and expertise in dispute resolution system are the most important criteria for the desirability of dispute resolution system from the perspective of investors.Alignment with the special interests and necessities of capital market dispute resolution system (speed and expertise) will be achieved by deviating from some principles of dispute resolution system, while the invariable and definite principles of dispute resolution must be completely applied. The present research seeks to identify and evaluate the mentioned principles by the descriptive-analytical method.
خلاصه ماشینی:
از سوی دیگر افزون بر ضرورت دادرسی تخصصی در برخی موضوعات ، در راستای اجرای سیاست های خصوصیسازی و تمرکززدایی در همه ابعاد حاکمیت ازجمله در حیطه اختیارت قوه قضاییه ، در برخی حوزه ها، حل وفصل اختلافات توسط نهاد داوری تخصصی، مستقل و غیردولتی مورد پذیرش قرار گرفته است .
بنابراین در بازار سرمایه نیز در راستای کاهش حجم دعاوی مطرح در دادگستری، تخصصی کردن رسیدگی به اختلافات ، سرعت در دادرسی و کاهش هزینه های دولت ، تفویض وظیفه حل وفصل اختلافات به بخش خصوصی و از طریق داوری توجیه میپذیرد.
در نظام حقوقی بازار اوراق بهادار آمریکا، به عنوان بزرگ ترین بازار بورس جهان بر پایه حجم معاملات و ارزش بازار (که نشان از عملکرد موفق آن در حمایت از سرمایه گذاران به عنوان هدف غایی تنظیم بازار دارد)، افزون بر صلاحیت مراجع قضایی عمومی، داوری شیوه ای پذیرفته و مرسوم برای حل وفصل اختلافات این حوزه است .
٢) مطابق استاندارد مطلوب دادرسی دعاوی حقوقی در بازار سرمایه ، در راستای دادرسی سریع و تخصصی و حفظ اصل استقلال و بیطرفی دادرسی، مرجع صالح رسیدگی به این دسته از دعاوی میتواند در زمره مراجع اختصاصی حقوقی دادگستری قرار گیرد و یا در راستای اعمال سیاست های خصوصیسازی و تمرکززدایی در همه ابعاد حاکمیت ازجمله حل وفصل اختلافات ، به نهاد داوری تفویض شود.