چکیده:
در این پژوهش تأثیر متغیرهای ساختار مالکیت (مالکیت نهادی، مالک عمده، سهام شناور آزاد) و همچنین اثر تعاملی این متغیرها بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف بررسی شده است. سیاست تقسیم سود عبارت از نسبت سود نقدی بر سود هر سهم می باشد،آزمون فرضیه های تحقیق به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از روش حداقل مربعات تلفیقی (PLS) و روش حداقل مربعات تعمیم یافته (GLS) ازطریق داده های تابلویی انجام شده است. در تحقیق حاضر تأثیر متغیرهای مستقل بر سود تقسیمی به دو صورت مورد بررسی قرار گرفته است، تأثیر هر کدام از متغیرها به طور جداگانه برسود تقسیمی با استفاده از روش حداقل مربعات تلفیقی وتأثیر تعاملی متغیرهای ساختار مالکیت به همراه نوع صنعت به عنوان متغیر مجازی را بر سود تقسیمی با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته مورد ارزیابی قرارداده است.
جامعه آماری مورد بررسی همة شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در محدوده زمانی بین سال های 1383 تا 1387، به استثناء شرکت های سرمایه گذاری و واسطه گری مالی می باشد. در نهایت تعداد 65 شرکت که همة اطلاعات مورد نیاز در مورد آنها در دسترس بود مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین متغیرهای ساختار مالکیت، مالکان نهادی وسهام شناور آزاد ارتباط معنی دار با سود تقسیمی دارند و همچنین تأثیر تعاملی ساختار مالکیت بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف معنی دار و متفاوت می باشد و از این رو متغیر نوع صنعت می تواند اثر تعدیل کننده ای بر رابطه بین متغیرهای ساختار مالکیت و سیاست تقسیم سود داشته باشد.
In this research, the effect of ownership structure variables (Institutional ownership, block holder, free float) and interactive effects of these variables on dividend policy in various industries have been investigated. Cash to earning per share ratio was a proxy for dividend policy. Test of hypothesis was carried out by multiple regression analysis by generalized least square (GLS) and pooled (panel) least squared (PLS) methods. In the present study, the effect of the variables other than dividend policy were assessed by (PLS) the interactive effect of ownership structure variables by industry type as dummy variable on dividend policy assessed by (GLS). Statistical population reviewed are all companies listed in Tehran Stock Exchange during 2004-2008 excluding investment companies and financial intermediary. Finally 65 companies that all required information were examined. The result showed that among ownership structure variables, institutional ownership and free float variables have significant relationship with dividend policy. The interactive effect of institutional ownership on dividend policy in different industries were significant and different, hence the type of industry variable can be a damper effect on the relationship between institutional ownership variables and dividend policy.
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان داد که از بین متغیرهای ساختار مالکیت ، مالکان نهادی وسهام شناور آزاد ارتباط معنی دار با سود تقسیمی دارند و همچنین تأثیر تعاملی ساختار مالکیت بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف معنی دار و متفاوت می باشد و از این رو متغیر نوع صنعت می تواند اثر تعدیل کننده ای بر رابطه بین متغیرهای ساختار مالکیت و سیاست تقسیم سود داشته باشد.
تحقیقات داخلی در تحقیق انجام شده توسط خدادادی و همکاران (١٣٨٤)، تأثیر ساختار مالکیت شرکت ها (میزان نحوه تأثیرگذاری سهامداران نهادی و سهامداران حقیقی ) بر سیاست های تقسیم سود اتخاذ شده از سوی آن ها مورد بررسی قرار گرفت .
نتایج نشان داده است که تعداد سهامداران عادی ، دارایی های وثیقه ای و جریان نقدی آزاد به صورت مثبت با نسبت سود سهام تقسیمی رابطه معنی دار دارند و همچنین تئوری نمایندگی ، فرضیه جریان نقدی آزاد جنسن (Jensen) را تأیید می کنند و اشاره به تأثیر هزینه نمایندگی بر سیاست تقسیم سود در بازار سهام تهران دارد.
بدین ترتیب فرضیه دوم نیز تأیید گردیده و تأثیر تعاملی ترکیب اعضای هیأت مدیره بر سیاست تقسیم سود در صنایع مختلف معنی دار و متفاوت می باشد و از این رو متغیر نوع صنعت می تواند اثر تعدیل کننده ای بر رابطه بین متغیرهای ساختار مالکیت و سیاست تقسیم سود داشته باشد.
نتیجه گیری در این پژوهش تأثیر متغیرهای ساختار مالکیت بر سیاست تقسیم سود و تأثیر تعاملی آنها در صنایع مختلف با بر آورد مدل رگرسیون چند گانه به روش داده های پانل با توجه به فرضیه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفت .